Câu chuyện của nông dân trồng chè Mậu Nhã Cầm

Trung Quốc có gần 700 nghìn thôn làng với hơn 800 triệu nông dân đang sinh sống, trong đó làng Long Tỉnh ở quận Tây Hồ, thành phố Hàng Châu là thôn làng khá đặc sắc, chè Long Tỉnh Tây Hồ sản xuất từ đây nổi tiếng thế giới, được coi là "Đệ nhất thôn làng chè Trung Quốc". Làng Long Tỉnh nổi tiếng về chè, các thế hệ người dân ở đó đều làm các công việc liên quan tới chè.

Lảng Long Tình

Bà Mậu Nhã Cầm là một nông dân trồng chè ở làng Long Tỉnh, sau khi Trung Quốc thực hiện cải cách mở cửa, dựa vào việc trồng chè, bán chè, bà Cầm đảm đang tháo vát dần dần đi lên con đường khá giả, thế nhưng, lúc đầu cũng không thuận buồm xuôi gió. Bà nói: "Lúc đầu cũng lo không bán hết được chè nhiều như vậy. Tôi bèn đến Tây Hồ(điểm du lịch nổi tiếng ở Hàng Châu) tìm khách, từng làm hướng dẫn viên du lịch 'dù', giới thiệu chè với du khách Đài Loan, Hồng Công Trung Quốc, mời họ đến nhà chúng tôi uống trà".

Nhờ vào chè Long Tỉnh thơm ngon và tính cách hào phóng, khách hàng đến nhà bà Cầm mua chè ngày càng đông, bà Cầm thích kết bạn cũng bắt đầu thực sự tìm hiểu giá trị của vườn chè nhà mình. Các bạn nói với bà rằng, khi giới thiệu chè với khách bà đừng chỉ lấy một loại, lấy cả loại tốt và loại kém, giới thiệu từng loại một với khách hàng, có người có thể thích uống loại tốt, có người thích uống loại giá vừa phải, có người không có điều kiện kinh tế thích mua loại rẻ. Sau khi cho khách uống thử, bà để lại địa chỉ, vì lúc đó không có số điện thoại, họ sẽ viết thư đến nếu thấy chè ngon, rồi bà gửi cho họ.

Theo đề nghị của các bạn, bà Cầm chia các loại chè thành ba loại giá đắt, vừa phải và rẻ theo thời gian hái chè, chất lượng khác nhau để đáp ứng nhu cầu khác nhau của khách hàng.

Cùng với sự phát triển của kinh tế Trung Quốc và sự cải thiện của mức sống nhân dân, sự giao lưu giữa con người và hàng hóa càng dồn dập hơn, chè Long Tỉnh ngon thơm đậm nước xanh và vị ngọt thơm ngày càng được nhiều người ưa chuộng. Khách hàng của bà đến từ năm châu bốn biển, từ quan chức Trung Quốc và nước ngoài, lãnh đạo doanh nghiệp đến người dân bình thường, chè của nhà bà hàng năm đều cung không đủ cầu.

Từ lo ngại không bán được đến lo ngại không đủ chè để bán, bà Cầm buộc phải có sự chuyển đổi mới, bà và gia đình cố gắng mở rộng diện tích trồng chè để tăng sản lượng. Hiện nay, vườn chè của bà được mở rộng từ 0,46 đến 0,53 ha.

Bà Mậu Nhã Cầm

Đầu thập niên 80 thế kỷ trước, Trung Quốc bắt đầu thực hiện chính sách khoán sản phẩm đến hộ, thay đổi phương thức sản xuất quản lý tập thể trước đây sang phương thức do nông dân tự quản lý, sản xuất, phân phối và kinh doanh. Sau khi khoán sản phẩm đến hộ, chè của mỗi gia đình và mỗi hộ ở làng Long Tỉnh đều đổi sang hình thức tự sản xuất và tiêu thụ, tính tích cực được kích thích chưa từng thấy.

Hiện nay, thu nhập từ bán chè của nhà bà Cầm có thể lên tới 800 tới 900 nghìn Nhân dân tệ/năm; nhà bà đã có thu nhập hàng chục nghìn Nhân dân tệ ngay từ thập niên 80 thế kỷ trước, trở thành "gia đình thu nhập hàng chục nghìn Nhân dân tệ" giàu lên trước; năm 1999, bà Cầm đã mua chiếc ô tô đầu tiên với giá 250 nghìn Nhân dân tệ, hiện nay gia đình bà có ba chiếc ô-tô, hầu như mỗi người có một chiếc.

Tại làng Long Tỉnh, đầy đồng khắp núi đều trồng cây chè với lịch sử lâu đời, năm 1762, khi đến Giang Nam thị sát, vua Càn Long đời Nhà Thanh từng thưởng thức chè Long Tỉnh Tây Hồ ở chùa Hồ Công dưới chân núi Sư Phong, làng Long Tỉnh và tấm tắc ca ngợi, phong 18 cây chè trước chùa là "Chè Ngự". Hiện nay, 18 cây chè cổ này vẫn sinh sôi nảy nở và trở thành một điểm du lịch ở làng Long Tỉnh.

Môi trường thiên nhiên tươi đẹp và bầu không khí văn hóa chè đậm đà đang thu hút ngày càng nhiều người thích uống chè và du khách. Những năm qua, ngoài bán chè ra, làng Long Tỉnh có nhiều gia đình làm du lịch đồng quê cung cấp dịch vụ nhà hàng.

Nhà bà Cầm cũng xây một nhà hàng đồng quê cao hai tầng, thế nhưng, điều khác với các gia đình khác làm du lịch đồng quê, bà Cầm phóng khoáng nhiều khi chỉ coi nhà hàng này là nơi hội ngộ các bạn thích uống chè, cung cấp nơi nghỉ ngơi và chuyện trò cho khách hàng, ở đây, doanh thu là thứ yếu.

Số người khách và người bạn đến thăm ngày một đông, nhằm giới thiệu chè Long Tỉnh Tây Hồ với các bạn một cách tốt hơn, tăng thêm giá trị gia tăng của chè, bà Cầm chỉ học đến cấp hai bắt đầu học tập kiến thức về chè từ rất sớm. Bà đến Hiệu sách Tân Hoa mua rất nhiều sách về chè Long Tỉnh Tây Hồ và về các câu chuyện dân gian Tây Hồ. Hiện nay, cứ nhắc đến chè là bà thuộc vanh vách.

Mới đây, bà Cầm trên tuổi 50 đang chuẩn bị thi lấy chứng chỉ chuyên gia nếm trà cao cấp, bà có nhiều kinh nghiệm thực tiễn đang nỗ lực nâng cấp bản thân từ mặt lý luận, từ đó trở thành chuyên gia chè thực thụ.

Bà Cầm đang nói chuyện với phóng viên CRIonline

Con gái bà Cầm năm nay 30 tuổi, tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành tài chính và thương mại tại Anh. Sau khi về nước, dưới sự kiên trì thuyết phục của mẹ, cô ở lại làng Long Tỉnh giúp bà trong công việc kinh doanh. Bà nói: "Con gái nói rằng, con đã đi học nhiều năm, con phải đi tìm việc làm, tôi nói rằng con không được đi, con phải kế thừa công nghệ chè này của mẹ, bởi vì, về sau bố mẹ cũng sẽ già, hơn nữa, chè Long Tỉnh đã nổi tiếng khắp trên thế giới".

Thực ra, đối với sự phát triển bước tiếp theo của con gái, bà Cầm có kế hoạch riêng của mình. Bà nói: "Tôi nói với cháu rằng: Con học ở đây 5, 6 năm, nắm được các kiến thức về chè, hiểu chè rồi, con có thể kết hợp với những kiến thức mà con đã học được về ngoại thương, tài chính, thì con có thể đi ra ngoài, sau này tiêu thụ chè ra nước ngoài".