Vài nét về diều với mùa xuân

Mùa xuân, trăm hoa đua nở, gió xuân ấm áp, ánh nắng chan hòa, trong những ngày xuân đi thả diều ở ngoại ô không những có thể làm cho tinh thần khoan khoái, mà còn tăng thêm niềm vui. Dưới bầu trời trong xanh, thả diều muôn sắc muôn màu, lúc thì bay cao lúc thì bay thấp, lúc thì bay về bên trái, lúc thì bay về bên phải theo sự thay đổi của hướng gió, do vậy, yêu cầu người ta cần phải phối hợp nhịp nhàng cả về lao động chân tay và trí óc để làm thư giãn tinh thần và tăng cường sức khỏe. Thả diều là môn thể dục thích hợp cho già trẻ gái trai.Thế nhưng, để cho hoạt động thả diều càng lý thú và hấp dẫn hơn, chúng ta cần có sự hiểu biết về cội nguồn của diều.

Diều là sự phát minh của người Trung Quốc. Tương truyền rằng Mặc Trác làm chim gỗ bằng chất liệu gỗ, qua nghiên cứu chế tạo trong ba năm mới hoàn thành. Đây là cội nguồn sớm nhất về diều trong lịch sử nhân loại. Sau đó, Lỗ Ban cải tiến vật liệu làm diều của Mặc Trác bằng tre, sau nhiều năm cải tiến cuối cùng đã trở thành diều đa dây của ngày nay.

Diều là loại đồ chơi, dán giấy hoặc lụa trên giá tre, kéo dây dài được buộc trên nó, theo gió thì bay lên trời. Diều bắt nguồn từ thời kỳ Xuân Thu, đến nay đã hơn 2000 năm.

Diều là mô-đun bay nặng hơn không khí ra mắt sớm nhất trên thế giới. Về bản chất, nguyên tắc bay của diều giống như máy bay hiện đại, sức kéo của dây làm cho diều chuyển động ngược với không khí, nhờ đó có được sức nâng lên. Trong viện bảo tàng của một số nước đến nay vẫn trưng bày diều Trung Quốc, chẳng hạn như trên một tấm biển trong Viện bảo tàng quốc gia nước Mỹ có dòng chữ nổi bật trên viết: "Mô-đun bay sớm nhất trên thế giới là diều và tên lửa Trung Quốc." Viện bảo tàng nước Anh cũng coi diều Trung Quốc là "phát minh lớn thứ 5 của Trung Quốc." Theo sử sách, diều Trung Quốc được truyền vào châu Âu vào khoảng thế kỷ 14, đóng vai trò quan trọng trong phát minh sáng tạo tàu lượn và máy bay sau đó.

Với lịch sử hơn 2000 năm, diều luôn là một phần trong văn hóa truyền thống Trung Quốc và chịu sự ảnh hưởng của nền văn hóa này. Diều Trung Quốc cổ truyền chứa đựng ngụ ý may mắn tốt lành: ví dụ như "phúc thọ song toàn", "long phụng trình tường", "Trăm bướm vui Xuân", "cá chép vượt Long Môn", "Ma cô hiến thọ", "bách điểu triều phụng", "Liên niên hữu ngư", "Bốn mùa bình an" đều đã phản ánh lòng mong muốn và khao khát của người ta đối với cuộc sống tốt đẹp.

Bằng hình ảnh nhân vật, thú vật, chim muông, hoa lá, đồ vật cũng như một số văn tự ngụ ý tốt lành, lấy ngạn ngữ dân gian, từ ngữ ngụ ý tốt lành và câu chuyện thần thoại làm đề tài, qua thủ pháp biểu hiện như ẩn dụ, tương tự, chơi chữ, tượng trưng và hài âm, những đồ án có ngụ ý tốt lành này đã hình thành một hình thức mỹ thuật "một câu ngụ ý tốt lành với một đồ án hấp dẫn", thể hiện ý nghĩa tốt lành cầu mong cát tường và tiêu tai giải nạn cũng như gửi gắm nguyện vọng khát khao hạnh phúc, trường thọ và may mắn của người ta. Diều Trung Quốc thể hiện ngụ ý bằng vật, trên diều có đồ án ngụ ý tốt lành, gắn kết tình cảm với cảnh vật một cách hài hòa, chủ đề nổi bật, cấu tứ khéo léo tài tình, thú vị vô cùng, mang đậm phong cách độc đáo và màu sắc dân tộc. Chẳng hạn như đồ án đôi chim phượng hoàng so cánh cùng bay hướng tới mặt trời được gọi là "Song phượng triều dương", với nội hàm phong phú và đồ án thay đổi khôn lường, đã thể hiện tinh thần tiến thủ vươn lên cũng như luôn theo đuổi cuộc sống hạnh phúc và tốt đẹp của con người chúng ta.

Thả diều vào mùa Xuân rất có lợi cho sức khỏe con người. Trung Y cổ truyền cho rằng, người thả diều trải mình trong ánh nắng và gió Xuân, có thể "trừ nội nhiệt, tăng cường sức khỏe". Theo kết quả nghiên cứu của y học về chăm sóc sức khỏe hiện đại, đạp thanh và thả diều trong mùa Xuân ấm áp có thể làm thư giãn gân cốt, để cho cơ thể không ngừng di chuyển theo diều bay, qua đó đạt mục đích cử động chân tay. Đồng thời, hít thở không khí trong lành một cách thoải mái, phả cũ nạp mới, có thể thúc đẩy sự trao đổi chất của cơ thể, cải thiện lưu thông máu, đạt công hiệu loại bỏ chứng khí trệ huyết ứ hình thành trong mùa Đông, tăng cường sức khỏe. Ngoài ra, trong khi thả diều, ngẩng đầu nhìn bầu trời, theo dõi tư thế bay đa dạng của diều sẽ làm dịu chứng mỏi mắt, điều chỉnh và cải thiện thị lực, ngăn ngừa cận thị và giảm thị lực.

Thả diều có thể làm cho tâm trạng vui vẻ. Khi thả diều, đầu óc được tập trung cao độ, chắc chắn sẽ loại bỏ phiền nhiễu trong lòng; người thả diều luôn phóng mắt nhìn bầu trời xanh, tâm trí trở nên rộng mở; ngoài ra, vào mùa Xuân, khắp nơi cỏ mọc xanh rờn, chim hót líu lo, đâu đâu cũng là cảnh đẹp nên thơ, thả diều trong bối cảnh này, khác nào một cuộc đối thoại hài hòa giữa con người với thiên nhiên.