Chó dẫn đường cho người khiếm thị

2012-12-06 15:46:27 cri

SH: Cho nên, người khuyết tật có quyền và nhu cầu ở một mình. Chúng ta đã coi nhẹ nhu cầu thiết thực của người khuyết tật, thực ra, vấn đề tự tử của người khuyết tật đều bắt đầu từ vấn đề đi lại khó khăn.

LQ: Đúng vậy, xem ra chúng ta cần phải quan tâm nhiều hơn đến người khuyết tật. Bởi vì chó dẫn đường chính là "Đôi mắt" của người khiếm thị. Các bạn có biết chó dẫn đường cho người khiếm thị có gì khác với chiếc gậy dò đường của người khiếm thị không? Sau đây LQ xin lấy một tình huống thót tim mà anh Hoàng Chính từng trải qua làm đáp án cho câu hỏi này. Có một đêm, chú chó dẫn đường "Mộc Mã" bỗng nhiên lại đưa anh Chính đi vòng đường khác, vào con đường chất đầy rác rưởi. Vợ anh đi đằng sau, đến gần mới để ý thấy trên đường sao lại căng sợi dây thép phơi quần áo, vừa đúng tầm cao của mắt anh. Nếu như chỉ dùng gậy dò đường, thì khó mà lường được một bên mắt nhược thị còn lại của anh sẽ ra sao?

SH: Điều quan trọng hơn là, sau khi có chó dẫn đường, các bạn khiếm thị có thể từ đó vượt qua mặc cảm gắn bó với chú chó này, thái độ cuộc sống sẽ ngày càng tích cực. Anh Thanh Long ạ, được biết không phải tất cả những chú chó Labrador được huấn luyện nghiêm khắc đều có thể trở thành chó dẫn đường. Những năm gần đây, Trung Quốc có đưa ra những chính sách ưu đãi liên quan gì về xây dựng môi trường xã hội không rào cản đối với người khuyết tật không ạ?

TL: Vâng, đúng vậy, nếu thiếu nguyện vọng phục vụ, tất sẽ bị đào thải, để tránh sau này làm hại tới an toàn của người khiếm thị. Đương nhiên, cũng không phải tất cả những người khiếm thị đều thích hợp và cần sử dụng chó dẫn đường, điều này liên quan tới năng lực đi đường và định hướng của người khiếm thị, cũng liên quan tới việc họ có nhu cầu việc làm hoặc xã giao rõ ràng hay không. Theo đánh giá của Liên hiệp Chó dẫn đường quốc tế, tỉ lệ lý tưởng giữa người khiếm thị và chó dẫn đường là 100:1. Trước Lễ Giáng Sinh năm trước, Hàn Dĩnh và chó dẫn đường của mình đã có chuyến đi thăm nước Mỹ. Đây là ca đầu tiên sử dụng chó dẫn đường của Trung Quốc.

Ngày 1 tháng 8 năm 2012, chính thức thực thi Điều lệ xây dựng môi trường không rào cản do Quốc vụ viện Trung Quốc ban bố. Đã có căn cứ pháp lý, những ngườí khiếm thị như đã có thêm thứ vũ khí lợi hại dùng để chăṭ phá những bụi gai khi đi đường, thế nhưng những bụi gai làm hại người đó vẫn tiềm ẩn và sinh trưởng, chỉ dựa vào một Điều lệ không sao phá hết được.

Tháng 6 năm 2012, tám chú chó dẫn đường ở các nơi Trung Quốc đã tề tựu tại Bắc Kinh, cùng chủ nhân của chúng tham gia hoạt động tuyên truyền cỡ lớn "Cho tôi đôi mắt—chó dẫn đường đang hành động", kêu gọi xã hội quan tâm, tiếp nhận chó dẫn đường—đôi mắt của người khiếm thị.

LQ: Được biết, hoạt động lần này là lần đầu tiên xuất hiện cùng lúc số lượng chó dẫn đường cho người khiếm thị nhiều nhất trong cả nước, 8 chú chó giống La-bu-la-đô lông màu vàng khác nhau có đeo đai lưng dẫn đường cùng chủ đi vào sân, giúp chủ tìm chỗ ngồi, lên xuống sân khấu, khi chủ đã ngồi vào chỗ ngồi, chó ta nằm yên ngay bên cạnh. Trần Yến, chủ của chú chó dẫn đường cho người khiếm thị có tên là che-ni cho phóng viên biết: "khi đeo chiếc đai lưng dẫn đường này có nghĩa là chó ta hoàn toàn đang ở trạng thái làm việc, nếu tháo ra chó ta chẳng khác gì chó cảnh bình thường, khi mừng quá cũng nhảy cả lên bàn".

SH: Vâng, Sảnh Hoa còn nhớ từng phỏng vấn một người khiếm thị tên là Liên Cần, chị nói, mục đích tham gia hoạt động lần này không chỉ là vì mít-tinh, mà chị còn phải gặp người phụ trách bệnh viện thú y. Chị nói, hiện nay, Mỹ có cơ quan thú y chuyên chăm sóc miễn phí cho chó dẫn đường, chị mong Trung Quốc cũng sớm thành lập cơ quan như vậy.

Chị Liên Cần sinh sống tại Seattle Mỹ, làm việc tại Hiệp hội người khiếm thị quốc tế đã 20 năm, hiện nay, chị có chú chó Candie. Giống chó labrador màu vàng nhạt, chú chó Candie có chứng nhận dẫn đường quốc tế. Tháng 5 năm nay, chị đã gửi một báo cáo hết sức chi tiết lên Hiệp hội người khuyết tật Trung Quốc, báo cáo này sẽ do Hiệp hội trình lên Quốc vụ viện Trung Quốc, chị nói: "Không có cơ sở pháp luật, chó dẫn đường sẽ không thể đi đâu cả, ở Mỹ cũng vậy".

LQ: Sau đây, chúng tạm nghỉ đôi phút cùng thưởng thức bài hát: Mang hạnh phúc đến cho bạn do Tôn Nam thể hiện.

LQ: Trên đây chúng ta vừa thưởng thức bài hát: Mang hạnh phúc đến cho bạn. Mời các quý vị và các tiếp tục đến với tiết mục "Lăng kính cuộc sống". Ở trên chúng ta đã giới thiệu nhiều về chó dẫn đường cho người khiếm thị, sau đây chúng ta cùng thảo luận về những người nuôi dạy chó dẫn đường cho người khiếm thị. Trong lĩnh vực huấn luyện chó dẫn đường cho người khiếm thị, thì người huấn luyện và người chỉ đạo là hai nhân tài chuyên nghiệp, nhưng anh TL có biết hai nhân viên này được đào tạo chuyên nghiệp và phạm vi chuyên nghiệp của họ có gì khác nhau không ?

TL: Vâng, đúng vậy, công việc chính của người huấn luyện chó dẫn đường là huấn luyện chó có năng lực chuyên dẫn đường, tốt nghiệp trở thành chó dẫn đường chuyên nghiệp. Quá trình huấn luyện này bao gồm giai đoạn huấn luyện trong gia đình gửi nuôi lúc chó còn nhỏ, giúp chó có hành vi và cá tính tốt đẹp, khắc phục thói quen không tốt v.v. Sau đó, đến giai đoạn huấn luyện ở bậc cao hơn và huấn luyện dẫn đường, đánh giá vấn đề hành vi hoặc cá tính của chó trong giai đoạn huấn luyện, ví dụ như quá căng thẳng, quá phấn khích, quá sợ sệt v.v, rồi có cách dạy và uốn nắn cho thích hợp, sau đó đánh giá lại xem chó quả thực có thích hợp với việc làm chó dẫn đường hay không, để rồi có những huấn luyện tiếp theo.

Người chỉ đạo chó dẫn đường là nhân tài chuyên nghiệp ở cấp độ cao hơn so với người huấn luyện chó dẫn đường, trước khi được huấn luyện làm người chỉ đạo chó dẫn đường, phải có tư cách người huấn luyện cho dẫn đường trước rồi mới được đào tạo thêm để lấy bằng làm người chỉ đạo chó dẫn đường. Ngoài có năng lực của người huấn luyện chó dẫn đường ra, một công việc quan trọng khác của người chỉ đạo chó dẫn đường tức là đánh giá điều kiện của người xin có chó dẫn đường, sàng lọc ra những người có đơn xin đạt tiêu chuẩn, và suy xét người xin thích hợp với loại chó dẫn đường như thế nào, cũng tức là cặp đôi cho người xin và chó dẫn đường. Cá tính và ưu khuyết điểm của mỗi chú chó dẫn đường đều khác nhau rất lớn, môi trường và điều kiện của người xin cũng khác biệt nhau, bởi vậy giúp người xin tìm được chú chó dẫn đường thích hợp với mình, cần có sức quan sát năng lực chuyên môn khá cao.

SH: Sảnh Hoa còn nghe nói, sau khi thiết lập thành công mối quan hệ giữa chó dẫn đường và người sử dụng, huấn luyện viên chó dẫn đường còn phải ít nhất 6 tháng lại tiến hành theo dõi một lần, sau khi tìm hiểu tình hình dẫn đường của các chú chó, cũng như người sử dụng có chăm sóc tốt cho con chó hay không, nếu môi trường công tác, ăn ở, sức khỏe của người sử dụng có thay đổi, huấn luyện viên chỉ đạo buộc phải can thiệp điều chỉnh tình hình phối hợp giữa chó dẫn đường và người sử dụng.

TL: Vâng, ngoài ra, người chỉ đạo cũng cần định kỳ quan sát tình hình sức khoẻ của chó dẫn đường, khi chó dẫn đường làm việc bắt đầu xuất hiện tình hình tuổi cao, suy thoái, thì người chỉ đạo cần đưa ra nhận xét có cần cho chó về nghỉ hoặc đề xuất điều chỉnh giờ giấc sinh hoạt ngày thường hay không. Bởi vậy, ngoài chuyên môn của người huấn luyện chó dẫn đường ra, đào tạo làm người chỉ đạo chó dẫn đường còn bao gồm huấn luyện hành động định hướng cơ sở cùng năng lực đánh giá người khiếm thị, mới có đủ kiến thức và kỹ năng chuyên môn, có thể hiểu biết người xin có đủ điều kiện và năng lực xin chó dẫn đường hay không.

LQ: Trên thực tế, việc đào tạo nhân tài chuyên nghiệp về nuôi dạy chó dẫn đường cho người khiếm thị không phải dễ, quý mến chó chẳng qua chỉ là điều kiện cơ bản nhất mà thôi, trước khi dấn thân vào công việc này phải suy nghĩ kỹ về quy hoạch nhân sinh của bản thân mình.

SH: Ngoài ra, chúng ta cũng nên tự hỏi mình một số câu hỏi, ngoài yêu chó ra, liệu bạn có hào hứng với sự nghiệp công ích hay không? Bạn có thể chấp nhận mức lương thấp trong vòng 5 đến 10 năm tới hay không? Ngoài thích chó ra, bạn có đồng ý với ý kiến cho rằng yêu chó chứ không phải là cưng chiều? Bạn có bằng lòng chung sống với nhóm người yếu thế trong xã hội không?

1 2

Lời lưu ký

Chuyên đề

• Mừng Xuân Mậu Tuất 2018	• Chủ tịch Tập Cận Bình tham dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC lần thứ 25 và thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam và Lào
Xem tiếp>>