Hãy lưu ý trạng thái tối sầm đột nhiên

Đột nhiên mắt tối sầm, dường như bị màn đen che khuất, vài giây hoặc vài phút sau khi mở dần tấm màn đen che mắt, thị lực cũng được khôi phục lại. Đó là chứng đột nhiên mắt tối sầm không nhìn thấy gì trong y học. Liệu hiện tượng này có phải là bệnh mắt hay không, có nguy hại gì, điều trị như thế nào? Trước những câu hỏi này, Giáo sư Trương Hiểu Quân, Chủ nhiệm Khoa nội thần kinh-Khoa mắt thần kinh Bệnh viện Đồng nhân Bắc Kinh trực thuộc Trường Đại học Y khoa Thủ đô Trung Quốc cho biết:

Đột nhiên mắt tối sầm là một hiện tượng tạm thời không nhìn thấy gì, chốc lát sau sẽ được khôi phục, trường hợp này nói chung là do sự co giật đột nhiên của động mạch trung ương thị võng mạc (võng mạc thị giác) gây nên, trường hợp co giật mạch não sẽ có thể dẫn đến hai mắt tối sầm, tối sầm một mắt phần lớn là do co giật động mạch đáy mắt gây nên.

Trạng thái đột nhiên mắt tối sầm là biểu hiện của bệnh mạch máu, phần lớn là do biến chứng động mạch cảnh (cổ), thành động mạch cảnh hình thành vết rách xơ cứng động mạch, vết rách này theo máu chảy lên phía trên, rồi tắc động mạch trung tâm thị võng mạc.

Bên cạnh đó, thành động mạch của những người mắc chứng huyết đường cao （lượng đường trong máu）huyết áp cao và máu nhiễm mỡ dễ bị tổn thương, bệnh tiểu đường cũng rất dễ gây tổn thương cho thành động mạch, sau khi thành động mạch bị tổn thương, các thành phần trong mạch máu như tiểu cầu máu, mỡ trong máu sẽ tích tụ và hình thành vết rách ở thành động mạch bị tổn thương. Trạng thái tối sầm là hiện tượng mắt mù chớp nhoáng, nhưng trên thực tế nó gây phương hại rất lớn cho cơ thể con người. Vì vậy, Giáo sư Trương Hiểu Quân nói:

"Trạng thái tối sầm thường hay xảy ra ở một mắt, đột nhiên không nhìn thấy gì cả. Vài phút sau thậm chí vài giây sau sẽ tự nhiên khôi phục lại. Xem ra đây là chứng bệnh của mắt, nhưng có bệnh nhân đã bị liệt sau vài ngày, vài tuần thậm chí vài tháng xuất hiện triệu chứng trên".

Trạng thái tối sầm rất nguy hiểm, trường hợp huyết khối tắc nghẽn động mạch võng mạc thị giác mà không tan được thì rất có thể dẫn đến mắt mù vĩnh viễn.

Ngoài ra, một phần khá lớn vết rách hình thành ở động mạch chủ cấp máu cho cổ sẽ bị rơi trong quá trình chảy ngược lên phía trên, làm tắc nghẽn động mạch cấp máu cho bán cầu não, sự tắc nghẽn của huyết khối sẽ dẫn đến thiếu máu ở bán cầu não người bệnh, nếu không làm tan huyết khối một cách kịp thời sẽ dẫn đến đột quỵ não.

Tài liệu cho thấy, 2/3 người mắc chứng đột nhiên mắt tối sầm không nhìn thấy gì đều kèm theo chứng bệnh não, trong đó có 26% người kèm theo chứng thiếu máu tạm thời, 37% người kèm theo chứng đột quỵ. Do vậy, có người cho rằng, trạng thái tối sầm đột nhiên có thể  là tín hiệu trước khi xảy ra đột quỵ, cho nên người bệnh cần phải hết sức cảnh giác hiện tượng này.

Ngoài nguyên nhân trên có thể dẫn đến mắt đột nhiên tối sầm ra, con số thống kê cho thấy, người bị ung thư não chiếm tới 1/4, đó là vì áp suất trong não tăng cao sẽ ảnh hưởng tới gai dây thần kinh thị giác, dẫn đến thủy thũng mà gây nên triệu chứng mắt đột nhiên tối sầm không nhìn thấy gì cả. Trạng thái tối sầm không những xảy ra nhiều lần, mà còn liên quan tới tư thế, nói chung đổi tư thế ngồi xổm sang tư thế đứng dậy có thể xuất hiện trạng thái mắt tối sầm, mà còn kèm theo chứng đau đầu, buồn nôn.

Trạng thái mắt tối sầm do áp suất trong não tăng cao phần lớn là do ung thư não gây nên. Nếu ung thư não chưa được điều trị thì thần kinh thị giác sẽ bị teo và dẫn đến mắt mù suốt đời. Cho nên, bệnh nhân ung thư cần phải điều trị phẫu thuật sớm tránh gây mù lòa thị giác và cứu vãn sự sống.

Y học hiện đại cho rằng, áp suất trong não (áp lực nội sọ) tăng cao thầm lặng và không rõ nguyên nhân với những biểu hiện là phát triển chậm chạp, tiềm ẩn, khó phát hiện, khó đề phòng. Vậy thì cộng đồng nào thường hay xảy ra chứng bệnh này? Giáo sư Trương Hiểu Quân cho biết:

Nói chung phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ, người quá cân rất dễ xuất hiện chứng áp suất trong não tăng cao.

Hiện nay, do quá trình chẩn đoán áp suất trong não tăng cao rất phức tạp, cần phải loại trừ nhân tố thứ phát từ các kênh lâm sàng, phòng thí nghiệm và chụp hình, áp dụng phương pháp điều trị một cách có mục đích là chính, nguyên tắc điều trị là nhằm giảm áp lực nội sọ, đề phòng và ngăn chặn chức năng thị giác tiếp tục suy giảm.

Thế nhưng, bất cứ là điều trị bằng thuốc hay bằng phẫu thuật đều không thể thu được hiệu quả nổi bật. Trong quá trình chẩn đoán và điều trị, cần phải xây dựng phương án chi tiết cụ thể, trong khi đó theo dõi chặt chẽ một cách định kỳ cũng là điều hết sức quan trọng, qua đó có thể phát hiện sớm sự diễn biến của bệnh tình và áp dụng phương pháp điều trị tích cực hơn.

Giáo sư Trương Hiểu Quân cho biết, sở dĩ việc điều trị chứng áp lực nội sọ tăng cao hiện nay chưa thu được hiệu quả rõ rệt, ngoài chưa rõ nguyên nhân gây bệnh ra, đồng thời cũng do những bất cập trong phổ biến kiến thức nhãn khoa thần kinh ở Trung Quốc hiện nay, trong đó bao gồm không ít bệnh nhân thiếu sự hiểu biết về chứng áp suất trong não tăng cao, trình độ chuyên môn của bác sĩ chưa cao v.v.

Tỷ lệ sai sót trong chẩn đoán chứng tối sầm cả hai mắt do áp lực nội sọ tăng cao là rất cao, cho nên, bệnh nhân phải đi khám chữa ở bệnh viện chuyên môn chính quy, bên cạnh đó tăng cường đào tạo tập huấn cho bác sĩ cũng là điều hết sức quan trọng.

Ngoài nguyên nhân trên có thể dẫn đến chứng tối sầm ra, bệnh nhân cơ thể suy nhược, thiếu máu khi cúi, đổi tư thế ngồi xổm sang tư thế đứng dậy một cách đột ngột dẫn đến thiếu máu não sẽ xuất hiện chứng tối sầm đột ngột.

Trường hợp tinh thần bị tổn thương đột ngột bởi kích thích mạnh mẽ, một số bệnh tim, ngộ độc carbon monoxide.Co, đói bụng v.v cũng có thể dẫn đến trạng thái tối sầm. Cho dù trạng thái tối sầm có triệu chứng khác nhau, nhưng nguyên nhân gây bệnh lại khác nhau, song, bất cứ chứng tối sầm do nguyên nhân gì gây nên đều phải xử lý nghiêm chỉnh.

Giáo sư Trương Hiểu Quân đặc biệt nhấn mạnh, chứng tối sầm do biến chứng động mạch cổ gây nên thường xuyên xuất hiện chứng chóng mặt choáng váng, mù lòa tạm thời, cần phải đi bệnh viện kiểm tra mạch máu não toàn diện, kiểm tra tình hình cấp máu của động mạch đáy cột sống, loại bỏ khả năng xuất hiện huyết khối ở tim, đề phòng hoặc loại bỏ nguyên nhân gây bệnh bằng thuốc căn cứ tình hình cụ thể.

Một khi xuất hiện triệu chứng này cần phải sớm đi chụp cộng hưởng từ, bởi vì chụp CT khó mà phát hiện biến chứng  não. Một khi chẩn đoán phải điều trị ngay bằng thuốc.

Giáo sư Trương Hiểu Quân cho biết, điều trị chứng đột nhiên tối sầm phải bắt đầu điều trị từ toàn bộ cơ thể, ví dụ như kiểm soát huyết áp hữu hiệu, ăn uống điều độ, kiên trì tập luyện sức khỏe, cai nghiện thuốc lá và uống rượu.

Giáo sư Trương Hiểu Quân nhấn mạnh, Aspirin có thể kiểm soát tốc độ hình thành huyết khối, song phải lưu ý sự kích thích của loại thuốc này đối với dạ dày, vì vậy bác sĩ đề nghị người già lựa chọn sử dụng Asipirin hòa tan trong đường ruột, nó hầu như không hòa tan trong dạ dày, mà được hòa tan và hấp thụ trong đường ruột, giảm thiểu sự kích thích và tổn thương trực tiếp đối với niêm mạc dạ dày.

Trong khi dùng thuốc Asipirin nhất định phải tránh uống rượu, nói chung Asipirin không dùng chung với Vitamin B1, thuốc chứa thành phần hoóc-môn, thuốc giảm đau, tiêu viêm v.v, để tránh gây kích thích đối với dạ dày và đường ruột.