Vài nét về chứng u Lympho

Ung thư hạch ác tính là ung thư ác tính nghiêm trọng, còn có tên gọi là u Lympho. Theo thống kê, trên thế giới trung bình 9 phút thì phát sinh 1 ca u Lympho, hiện nay đã xếp thứ 10 trong các chứng ung thư ở Trung Quốc, xếp thứ 2 trong chứng ung thư hệ máu. Song nguyên nhân gì có thể dẫn đến ung thư Lympho? Làm thế nào để đề phòng và phát hiện sớm? Giáo sư Chu Quân, bác sĩ Chủ nhiệm Bệnh viện Ung thư Trường Đại học Bắc Kinh cho biết:

Tế bào Lympho thường được ví là vệ sĩ sức khỏe của con người, có thể chống lại  xâm phạm của vi trùng và vi-rút, thanh trừng những tế bào suy thoái và hoại tử, duy trì môi trường "sạch sẽ và có trật tự" trong cơ thể. Tế bào Lympho chẳng khác gì "một đại gia đình gồm nhiều dân tộc", trong đó tối thiểu bao gồm tế bào thuộc ba hệ lớn: Tế bào Lympho phát triển từ tuyến ngực gọi là tế bào T, tế bào Lympho phát triển từ xương tủy gọi là tế bào B, còn một số tế bào là "hung thủ thiên nhiên" và được gọi là tế bào NK.

Sau khi những tế bào đó phát triển lớn lên sẽ rời nhà, đi ra xã hội, rời đến hệ hạch Lympho và các mô Lympho khác, ví dụ tỳ và a-mi-đan. Hạch Lympho dạng đậu tằm tập hợp từng khối trên ống Lympho hoặc xung quanh tĩnh mạch, tạo nên bức " Trường Thành mạch chủ" nhằm bảo vệ sức khỏe cho con người. Ngoài lông, tóc, móng tay, giác mạc ra, các mô và cơ quan khác như dạ dày, đường ruột, phế quản, hệ thống tiết niệu, hệ thống sinh sản, da, tuyến giáp trạng v.v cũng phân bố hàng loạt mô Lympho, tạo nên bức bình phong khác nhằm đảm bảo sức khỏe của con người.

Đặc tính của tế bào Lympho là luôn luôn chiến đấu không ngơi nghỉ, hầu như toàn bộ hạch Lympho và mô Lympho rải rác khắp toàn bộ cơ thể đều là chiến trường của chúng. Vì vậy, kể từ khi con người chúng ta ra đời cho đến khi qua đời, trên hai chiến trường chính này luôn luôn diễn ra cuộc đấu tranh gay gắt. Đứng trước môi trường tàn khốc và sức ép công tác lớn mạnh như vậy, tế bào Lympho biến chất là điều không có gì là lạ. Vì vậy, giới y học đặt tên cho các mô tế bào Lympho sau khi xảy ra biến chứng là u Lympho. Nhưng giới y học đã đưa ra định nghĩa như thế nào đối với u Lympho? Giáo sư Chu Quân cho biết:

"U Lympho tức là u bắt nguồn từ hệ Lympho, là do tế bào Lympho xảy ra đột biến gây nên. Chủ yếu đến từ hạch Lympho, cũng có thể đến từ tất cả các mô và cơ quan chứa thành phần mô tế bào Lympho trong cơ thể con người" .

U Lympho là u ác tính nguyên phát từ hạch Lympho và các mô Lympho khác, có thể phát sinh ở các độ tuổi khác nhau, nguyên nhân gây bệnh chưa rõ, liên quan tới di truyền, nhiễm vi trùng và vi-rút, sức miễn dịch suy giảm do tất cả mọi nguyên nhân cũng như môi trường, chất sinh học gây ung thư, phóng xạ từ vi tính v.v.

Trên thực tế, bản thân ung thư là không mang tính di truyền, di truyền trong gia tộc là tố chất phát sinh ung thư, dưới sự tác động của một số chất gây ung thư, một số tố chất nào đó trong cơ thể con người rất dễ biến đổi, khiến sức miễn dịch đối với tế bào khác thường suy giảm rõ rệt và phát sinh ung thư. Nhân tố dây thần kinh và tâm thần cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến ung thư, bởi vì lớp não bộ đóng vai trò quan trọng đối với quá trình bệnh lý của các cơ quan trong cơ thể. Nếu hệ dây thần kinh luôn chịu sự kích thích của sức ép có thể khiến não bộ không thể kiềm chế, tế bào không được kiềm chế tất sẽ dẫn đến tăng sinh bất thường.

Bên cạnh đó, sinh hoạt không quy luật sẽ dẫn đến rối loạn nội tiết, khiến hệ nội tiết không thể tham gia điều tiết chức năng trao đổi của các cơ quan trong cơ thể, khiến cơ thể sản sinh quá nhiều gốc tự do. Khi số lượng gốc tự do tăng lên đã vượt khả năng tự điều tiết của cơ thể con người, chúng sẽ chuyển sang tấn công vào tế bào khỏe, khiến tế bào khỏe đột biến, đây cũng là nguyên nhân gây ung thư rất quan trọng. Ngoài ra, hệ miễn dịch trong cơ thể chẳng khác gì "bộ quốc phòng" trong cơ thể, trường hợp bình thường, "bộ quốc phòng" này theo dõi sát sao chặt chẽ mỗi một tế bào khác thường, và tiêu diệt chúng một cách kịp thời, trường hợp "bộ quốc phòng" suy yếu sẽ mất khả năng giám sát, những tế bào "phản bội" sẽ thừa cơ sinh sôi nẩy nở, vậy là phát sinh chứng ung thư. Làm thế nào để sớm nhận thức tới sự phát sinh của u Lympho? Giáo sư Chu Quân cho biết:

Trạng thái thường gặp nhất xuất hiện trong hệ Lympho chưa phải là u ác tính, chỉ là sự phản ứng của các chứng viêm nhiễm. Nhưng khi chứng viêm nhiễm bước sang giai đoạn u ác tính, với những biểu hiện thường gặp nhất là sưng hạch Lympho dạng không đau, sưng dần, phát sốt không rõ nguyên nhân, sụt cân, ra nhiều mồ hôi v.v.

Nói chung, u Lympho thường hay phát sinh từ hạch Lympho ở vị trí nông trong cơ thể con người, trong đó phát sinh nhiều nhất ở cổ, rồi đến nách và bẹn. U Lympho không đau và sưng dần. Triệu chứng này của một số bệnh nhân có thể tạm thời dịu lại thậm chí nhỏ đi trong thời gian nào đó, cho nên rất dễ chẩn đoán nhầm là viêm hạch Lympho hoặc hạch Lympho, đây là điều cần phải đặc biệt lưu ý. U Lympho ngoài phát sinh trong mô Lympho ra, bất cứ bộ phận nào trong cơ thể con người cũng có khả năng phát sinh, trong đó thường gặp nhất là ung thư Lympho dạ dày và đường ruột, u Lympho dạ dày và u Lympho ở vị trí cao ruột non sẽ xuất hiện các triệu chứng đau bụng, buồn nôn. Ngoài ra, u Lympho còn kèm theo một số triệu chứng trong toàn bộ cơ thể, ví dụ như đuối sức, sụt cân, biếng ăn, ra mồ hôi trộm, phát sốt một cách không quy luật. Có người thì phát sốt theo chu kỳ. Đây là những điều cần lưu ý.

Giáo sư Chu Quân nhấn mạnh, chẩn đoán u Lympho chủ yếu là chẩn đoán qua bệnh lý, cho nên một khi nghi ngờ mắc chứng u Lympho, thì phải sớm lấy mẫu mô tiến hành xét nghiệm. Sau khi chẩn đoán phải điều trị tích cực, tránh tái phát.

Làm thế nào để giảm thiểu tái phát, giáo sư Chu Quân cho biết, "một là tiến hành điều trị chính quy và quy phạm trong giai đoạn đầu, hai là dành sự chỉ đạo hồi phục sức khỏe sau khi kết thúc điều trị, trong đó bao gồm theo dõi, kiểm tra, chỉ đạo chăm sóc sức khỏe tâm lý, thay đổi thói quen sinh hoạt và ăn uống không tốt cũng như thái độ sinh hoạt và làm việc".

Giáo sư Chu Quân nói, đối với ung thư Lympho, miễn là phát hiện sớm, điều trị sớm và đề phòng sớm, thì tỷ lệ chữa khỏi sẽ cao hơn so với các chứng ung thư khác. Do vậy, chúng ta trước tiên cần phải nghiêm khắc đề phòng sự thâm nhập của vi-rút, qua tiêm chủng vắc-xin, xây dựng phòng tuyến trong cơ thể, không dành cơ hội cho sự thâm nhập của vi-rút.

Bên cạnh đó, phải tăng cường hệ miễn dịch trong cơ thể, phải coi trọng một ngày ba bữa, hấp thụ dinh dưỡng có lợi để tăng cường sức miễn dịch, đề phòng suy dinh dưỡng; phải sử dụng thuốc hợp lý, tránh sử dụng thuốc phương hại tới hệ miễn dịch như thuốc kháng sinh, hoóc-môn dạng tiêm v.v. Trong khi đó còn phải coi trọng an toàn vệ sinh thực phẩm, không ăn thực phẩm biến chất, ít ăn thực phẩm muối, chiên, rán, nhiều dầu mỡ, cai hút thuốc, cai uống rượu.

Cuối cùng, Giáo sư Chu Quân nhắc nhở rằng, thường ngày phải chú ý quan sát tình hình sức khỏe của mình, Sau khi loại bỏ khả năng của các chứng bệnh khác, trường hợp sưng hạch Lympho còn phải nghĩ đến khả năng phát sinh u Lympho để tránh mắc u Lympho thực sự.