Những điều cần lưu ý trong đề phòng chứng điếc tai bởi tiếng ồn gây nên

Hai tai đã mang lại cho con người một thế giới âm thanh, trong đời sống hàng ngày, các loại âm thanh sẽ vang vọng bên tai chúng ta, trong đó có âm thanh êm tai, nhưng cũng có tiếng ồn, sẽ phương hại tới sức khỏe và thính lực của chúng ta.

Tiếng ồn là âm thanh hỗn hợp có cả mức độ cao của âm thanh lại có cường độ của âm thanh, rất không hài hòa, không êm tai. Âm thanh sản sinh bằng cách chấn động không quy luật nói chung là chỉ các âm thanh như tiếng ồn, inh tai, cường độ âm thanh cao. Tiếng ồn là âm thanh khiến cho người ta buồn bực và phương hại tới sức khỏe con người.

Phán đoán một âm thanh có phải là tiếng ồn hay không, nếu chỉ phán đoán từ góc độ vật lý học là chưa đủ, nhân tố chủ quan thường đóng vai trò mang tính quyết định. Ví dụ như, tiếng nhạc êm tai là âm nhạc đối với những người đang thưởng thức nhạc, nhưng rất có thể là tiếng ồn đối với những người đang học tập, nghỉ ngơi hoặc đang tập trung tinh thần suy nghĩ vấn đề.

Tuy cùng một âm thanh, khi con người chúng ta ở vào trạng thái khác nhau, tinh thần khác nhau, sẽ có sự phán đoán chủ quan khác nhau đối với âm thanh đó, âm thanh đó có thể là tiếng ồn, cũng có thể là âm nhạc. Vì vậy, xét về sinh lý học, miễn là âm thanh quấy nhiễu tới nghỉ ngơi, học tập và công tác của con người , thì đó tức là âm thanh không cần thiết, được gọi chung là tiếng ồn. Khi tiếng ồn đã gây ảnh hưởng tới người hoặc môi trường xung quanh, thì có nghĩa là đã gây nên ô nhiễm tiếng ồn.

Ô nhiễm tiếng ồn chủ yếu đến từ phương tiện giao thông vận tải, tiếng còi tàu xe, tiếng ồn công nghiệp, công trường xây dựng, tiếng ồn xã hội như phòng hòa nhạc, loa, chợ phiên, nói chuyện to tiếng v.v. Mức phương hại của tiếng ồn đối với thính lực quyết định bởi tiếng to hay tiếng nhỏ cũng như thời gian trong môi trường tiếng ồn dài hay ngắn. Tiếng ồn với cường độ âm thanh cao xuất hiện tạm thời và tiếng ồn diễn ra trong thời gian dài đều gây ảnh hưởng tới thính lực, thậm chí dẫn đến điếc tai.

Kết quả nghiên cứu chứng tỏ, gần 40% trường hợp chướng ngại thính lực liên quan tới tiếng ồn. Vậy thông thường cường độ âm thanh ở mức nào mới là tiếng ồn? Giáo sư, bác sĩ chủ nhiệm Bệnh viện Hải quân Trung Quốc Tôn Kiến Quân cho biết:

"Xét về vật lý học, âm thanh có thể chia làm mấy loại. Một là âm nhạc, hai là ngôn ngữ, các âm thanh còn lại đều bị coi là tiếng ồn. Tiếng ồn là âm thanh hỗn hợp bao gồm các tần số, cường độ âm thanh vượt qua giới hạn chịu đựng sinh lý bình thường của con người. Nói chung, tiếng ồn trên 60-70 đề-xi-ben sẽ có sự kích thích đối với thính giác và dẫn đến mệt mỏi thính lực, tiếng ồn trong đời sống hàng ngày nói chung là chỉ âm thanh lên tới trên 80 đề-xi-ben".

Ví dụ trên xe buýt hoặc tàu điện ngầm, chúng ta thường thấy có người nghe nhạc bằng tai nghe, nếu như người xung quanh có thể nghe thấy tiếng nhạc phát ra từ tai nghe, thì chứng tỏ cường độ âm lượng đã lên tới 115 đề-xi-ben. Cường độ âm thanh này hoàn toàn có thể gây phương hại tới tế bào nhỏ tai trong thậm chí làm cho tế bào nhỏ bị chết, tất nhiên sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới thính giác.

Bên cạnh đó, âm thanh cường độ mạnh như tiếng đốt pháo trong dịp tết, tiếng ồn khi máy bay cất cánh và hạ  cánh, Ca-ra-ô-kê v.v, cho dù chỉ tiếp xúc một lần cũng có thể gây phương hại tới thính lực. Kết quả nghiên cứu cho thấy, một khi âm thanh vượt 80 đề-xi-ben, thì khả năng dẫn đến điếc tai sẽ tăng lên tới 50%. Đối với tiếng phát ra từ vi tính, điện thoại và điện thoại di động, hẳn chúng ta không để ý lắm, thế nhưng đó là những âm thanh luôn gây phương hại tới thính lực. Đề cập tới chứng điếc tai do tiếng ồn gây nên, giáo sư Tôn Kiến Quân nói:

"Nói chung, tiếp xúc âm thanh với cường độ vừa trong thời gian ngắn sẽ không dẫn đến sự thay đổi vĩnh cửu của thính giác, song sẽ làm cho sự nhạy cảm của thính giác giảm xuống, nhưng có thể hồi phục. Thế nhưng nếu như con người chúng ta trong môi trường tiếng ồn cường độ âm thanh quá lớn với thời gian dài sẽ gây phương hại tai một cách không thể xoay chuyển".

Chứng điếc tai bởi tiếng ồn gây nên là do chịu sự kích thích của tiếng ồn trong thời gian dài mà dẫn đến tai trong bị phương hại dần và thính giác không ngừng suy giảm. Tai trong của con người chúng ta có 18 nghìn vi tế bào với đường kính 0,01 mi-li-mét, đó là những vi tế bào yếu ớt và dễ bị phương hại của tiếng ồn, một khi bị phương hại khó mà phục hồi.

Trường hợp quanh năm làm việc trong môi trường tiếng ồn khá lớn mà tai không được bảo vệ chăm sóc, việc phục hồi tính nhạy bén của thính giác sau khi xa rời tiếng ồn cần có thời gian lâu dài hơn, sau vài tiếng hoặc mười mấy tiếng đồng hồ mới có thể phục hồi thính lực. Trường hợp này gọi là mệt mỏi thính giác. Nếu như hiện tượng mệt mỏi thính giác trở nên nghiêm trọng sẽ khiến chức năng thính giác không thể phục hồi hoàn toàn. Vì vậy, điều quan trọng của việc đề phòng chứng điếc tai bởi tiếng ồn là phải ngăn chặn xảy ra hiện tượng mệt mỏi thính giác.

Nói chung, tiếng ồn dưới 85 đề-xi-ben không đến nỗi gây phương hại tới thính giác. Tiếng ồn trên 85 đề-xi-ben sẽ có nguy cơ đến với thính giác. Thống kê cho thấy, làm việc trong môi trường tiếng ồn trên 90 đề-xi-ben với quãng thời gian dài, tỷ lệ phát sinh chứng điếc tai sẽ tăng lên rõ rệt. Ngoài gây phương hại tới thính lực ra, tiếng ồn còn có thể dẫn đến các triệu chứng như tinh thần bất an, căng thẳng, nhịp tim nhanh, huyết áp cao, nước bọt, chất dịch và Axít dạ dày giảm thiểu, dẫn đến viêm loét dạ dày và viêm loét tá tràng.

Làm thế nào để xa rời tiếng ồn và đề phòng chứng điếc tai? Giáo sư Tôn Kiến Quân cho biết:

"Một là phải tránh tiếp xúc quá nhiều tiếng ồn. Phải hình thành thói quen ăn uống và sinh hoạt tốt đẹp có quy luật, không hút thuốc và uống rượu, bởi vì ni-cô-tin trong thuốc lá và rượu cồn đều có thể phương hại thính giác một cách trực tiếp hoặc gián tiếp; bên cạnh đó, người già phải thận trọng khi dùng thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh dẫn đến điếc tai".

Được biết, tại Trung Quốc, nguyên nhân chính dẫn đến khiếm thính ờ trẻ em từ 0-17 tuổi chủ yếu bao gồm: Tiếng ồn, di truyền, viêm tai giữa, ngộ độc thuốc, viêm nhiễm thời kỳ mang thai v.v, song tiếng ồn là tác nhân duy nhất dẫn đến chứng điếc tai có thể điều chỉnh qua tự điều chỉnh của mình.

Giáo sư Tôn Kiến Quân giới thiệu một số phương pháp điều chỉnh như sau: Một là kiên trì nguyên tắc "60-60" trong khi nghe MP3. Đây là phương pháp bảo vệ thính lực đã được quốc tế công nhận, có nghĩa là khi nghe nhạc bằng tai nghe, âm lượng tối đa không vượt quá 60% âm lượng lớn nhất, thời gian nghe liên tục không vượt 60 phút. Bên cạnh đó, tốt nhất chọn tai nghe đeo, bởi vì mức phương hại của nó ít hơn so với tai nghe nhét.

Ngoài ra, ăn uống phải hợp lý, chú ý luyện tập sức khỏe. Các loại vitamin B1, B2, B6 và vitamin C có thể bảo vệ tế bào thính giác, lương thực thô, các loại thịt nạc, trứng, rau quả tươi cũng rất bổ ích cho thính lực. Hiện nay, nhịp sống của con người đều rất khẩn trương, sứp ép lớn, nên thường xuyên tập thể dục, luôn giữ cho tinh thần vui vẻ.

Tiếng gió và tiếng ồn giao thông trong trường hợp phóng xe nhanh là nguyên nhân chủ yếu phương hại tới thính lực, cho nên trường hợp lái xe không nên mở cửa sổ. Không nên thường xuyên ngoáy tai.

Những người thường xuyên dùng tai nghe, nếu xuất hiện triệu chứng chóng mặt, đau tai v.v, cần phải tạm ngừng sử dụng tai nghe, nếu xuất hiện triệu chứng ù tai hoặc thính lực suy giảm, cần phải đi khám bác sĩ kịp thời.