Sự biến đổi của cửa hiệu trăm năm trên phố Ba-kuo

Thả bước trên đường phố La-sa Khu Tự trị Tây Tạng Trung Quốc có đường phố Ba-kuo với lịch sử hơn nghìn năm, có thể nhiều người không để ý cửa hiệu "Xia-mao-ga-bu" số 15 phố Bắc Ba-kuo. Cửa hiệu có tấm biển gỗ sơn nền trắng, chữ sơn màu đỏ hơi phai màu bởi mưa nắng. Trên dãy phố cửa hiệu san sát có một cửa hiệu kinh doanh hơn trăm năm với tấm biển không thật bắt mắt.

Bước vào cửa hiệu "Xia-mao-ga-bu", trong căn nhà rộng hơn 40 mét vuông bày la liệt các loại tượng phật, xem qua một lượt cuối cùng ánh mắt phóng viên dừng lại ngắm bức tranh truyền thần treo trên bức tường phía tây. Ông Rơ-te-na chủ hiệu người tầm thước là người Nê-pan, là một thương nhân tháo vát và già dặn, ông nhìn ra ngay sự thắc mắc của phóng viên, ông rảo bước tới trước bức truyền thần, nhiệt tình dùng tiếng Tạng lưu loát giảng giải với phóng viên : Đây là Ông cố nội Ba-su-ran-na của tôi, khoảng 125 năm trước, Ông cố nội đã cưỡi ngựa từ Nê-pan vượt qua dãy núi Hi-ma-lay-a, đến La-sa làm ăn buôn bán. Do người địa phương không nhớ tên ông, chỉ nhìn thấy ông hay đội chiếc mũ trắng mang phong cách Nê-pan, nên gọi ông là "Xia-mao-ga-bu", tiếng Tạng có nghĩa là mũ trắng, sau này "Xia-mao-ga-bu" trở thành tên của cửa hiệu.

Trước khi Tây Tạng giải phóng hòa bình, đa số thương nhân nước ngoài ở phố Ba-kuo đến từ Nê-pan, do Tây Tạng lúc bấy giờ nghèo nàn lạc hậu, giao thông bất tiện, hàng hóa chủ yếu vận chuyển bằng hình thức người gùi và ngựa thồ từ Ấn Độ, Nê-pan, Bu-tan đến Tây Tạng, do đó cửa hiệu đếm trên đầu ngón tay, chủng loại hàng hóa cũng không nhiều.

Hơn một trăm năm qua, bố cục của "Xia-mao-ga-bu" cơ bản không thay đổi, nhưng theo sự biến đổi của nhu cầu thị trường, họ kinh doanh thể loại thương phẩm không ngừng thay đổi. Ông Tu-la-da-ha cho biết, cửa hiệu này có khoảng 125 năm lịch sử, bậc tiền bối của ông trước đây không kinh doanh tượng phật, mà kinh doanh thực phẩm, quần áo.v.v... Trước đây, nhân dân Tây Tạng rất thiếu thốn về mặt ăn mặc, nên bậc tiền bối khi kinh doanh cửa tiệm này thu mua mặt hàng thực phẩm và quần áo vào để bán, gia đình La-sa nào cũng đến đây xếp hàng dài để mua sắm.

Cụ Yi-xi-luo-zhu năm nay 77 tuổi từ nhỏ đã sinh sống ở phố Ba-kuo, nay cụ vẫn cất giữ bức ảnh chụp phố cổ Ba-kuo năm 1916. Cụ nói, phố Ba-kuo xưa là đường đất, vòng vèo uốn khúc. Trước năm 1959, thành phố La-sa chỉ có mỗi một con đường đất, trong thành phố không có đường nhựa, người và súc vật có thể đi lại, xe cộ không thể đi lại được. Phố Ba-kuo trước đây buôn bán hàng hóa không nhiều như hiện nay. Khi tôi còn nhỏ, phố Ba-kuo bán nến, diêm, thuốc lá, rượu đều vận chuyển từ nước ngoài vào.

Cửa hiệu "Xia-mao-ga-bu" truyền đến tay ông Tu-la-da-ha là đời thứ 4. Bởi vì điều kiện giao thông hạn chế, công cụ vận chuyển thương phẩm của các bật tiền bối của ông chủ yếu là dựa vào người gùi và ngựa thồ, cần tốn kém nhiều nhân lực, vật lực và thời gian. Điều kiện vận chuyển giao thông hiện nay so với trước đây thuận tiện hơn, buôn bán cũng thuận lợi hơn.

Cửa hiệu "Xia-mao-ga-bu" do tổ tiên để lại đã không ngừng kế thừa và phát triển, để thích ứng với sự biến đổi của nhu cầu thị trường, nay cửa hiệu chủ yếu kinh doanh tượng phật Nê-pan. Ông Tu-la-da-ha rất tự hào nói, "Xia-mao-ga-bu" là cửa hiệu kinh doanh tượng phật đầu tiên trên phố Ba-kuo, họ đã lựa chọn nhập hàng của Xưởng sản xuất tượng phật tốt nhất Nê-pan, vận chuyển đến La-sa tiêu thụ. Theo tích lũy tín nhiệm nhiều năm, "Xia-mao-ga-bu" là một trong những cửa hiệu bán tượng phật chạy nhất ở phố Ba-kuo.

Ông Tu-la-da-ha nói, hiện nay mọi người không thiếu thốn mặt hàng ăn mặc, cho nên cửa hiệu chuyển sang kinh doanh mặt hàng như tượng phật, cửa hiệu này là cửa hiệu đầu tiên bán tượng phật tại phố Ba-kuo.

Ông Tu-la-da-ha năm nay 55 tuổi đến La-sa sinh sống kinh doanh đã 27 năm, người Nê-pan nói lưu loát tiếng Tạng này cũng đã trở thành người "Gốc La-sa" chính cống.

Tuy phố Ba-kuo không rộng thênh thang, nhưng trải qua 60 năm phát triển, phố Ba-kuo đã gắn bó chặt chẽ với thế giới bên ngoài, đã trở thành nơi bán buôn và bán lẻ lớn nhất và phong cảnh du lịch của toàn Khu Tự trị Tây Tạng, là danh lam thắng cảnh mà du khách trong nước và nước ngoài đều đến khi tới Tây Tạng. Phố Ba-kuo và thành phố La-sa ngày nay đang chào đón du khách bốn phương bằng bộ mặt mới mẻ với đặc sắc dân tộc phong phú đậm đà, để lại ấn tượng thật tốt đẹp cho biết bao du khách, trở thành thánh địa trong lòng mọi người.

Ông Chu đến từ thành phố Hàng Châu đã đến Tây Tạng du lịch lần thứ hai, ông nói Tây Tạng biến đổi rất lớn so với sáu năm trước.

Chị Trịnh du khách đến từ thành phố Lạc Dương tỉnh Hà Nam nói, thương phẩm có đặc sắc Tây Tạng bày la liệt trên phố Ba-kuo làm cho chị hoa cả mắt.

Hơn một trăm năm qua, cửa hiệu "Xia-mao-ga-bu" và phố Ba-kuo cùng phát triển biến đổi, cũng đồng thời chứng kiến sự biến đổi của phố Ba-kuo và thành phố La-sa. Trước đây như vậy, hiện nay cũng như vậy, sau này sẽ cùng với phố Ba-kuo phát triển, tiếp tục chứng kiến sự biến đổi trong tương lai.