Người nông dân làm công không còn lo tìm việc làm đã phản ánh sự điều chỉnh kết cấu kinh tế của Trung Quốc

Hai năm trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, rất nhiều nông dân làm công sốt ruột đổ về vùng tam giác châu thổ sông Trường Giang và sông Châu Giang tìm việc làm, cũng có một số người buộc phải thu dọn hành lý trở về quê. Lúc đó, họ hoang mang lo lắng biết chừng nào.

Song, chỉ sau có hơn một năm, tức là từnăm 2010, đội ngũ nông dân làm công bắt đầu được lựa chọn công việc, thậm chí còn có một số người làm việc ngay tại quê nhà. Vậy nguyên nhân gì đã khiến đội ngũ nông dân làm công có sự thay đổi lớn như vậy trong năm 2010?

Nhắc đến kinh nghiệm tìm việc làm tại thành phố Đông Quản đầu năm 2009, ông Vi ngạo ngán nói: "Chúng tôi tìm việc làm nhiều ngày tại Đông Quản, nhưng chẳng có công ty nào muốn thuê những người có tuổi như chúng tôi, không còn cách nào khác, cuối cùng đành phải về quê."

Thế nhưng giờ đây, ông Vi đã tìm được việc làm ở một nhà máy sản xuất giầy dép tại Khu công nghiệp Nam Ninh – ASEAN. "Tìm được công việc này không phiền phức như trước, tôi đọc thông tin tuyển nhân viên trên báo, sau đó gọi điện đến nhà máy, thế là tôi được nhận vào làm. Làm việc ở đây rất tốt, lại gần nhà." Ông Vi vui về cho phóng viên biết.

Những người nông dân làm công có tâm trạng vui vẻ như vậy không chỉ có ông Vi. Tháng 8 năm 2010, Khu công nghiệp Nam Ninh – ASEAN đăng quảng cáo tuyển hơn 800 nhân viên liên tục trong 3 ngày trên phương tiện truyền thông địa phương.

Công việc quan trọng nhất của Phó Chánh Văn phòng Ban Quản lý Khu công nghiệp Vương Gia Lâm trong năm 2010 là giúp các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp tuyển đủ công nhân.

Trên thực tế, "tình hình thiếu công nhân nghiêm trọng" không chỉ ở Quảng Tây, mà từ miền Đông Trung Quốc như Quảng Đông, Chiết Giang tới miền Trung như An Huy, Hồ Bắc, cho đến miền Tây như Cam Túc, Thanh Hải đều có chung tình trạng như vậy.

Đối với các doanh nghiệp là "Khủng hoảng thiếu" công nhân, nhưng đối với đội ngũ nông dân làm công mà nói điều này lại có nghĩa là họ sẽ có càng nhiều cơ hội lựa chọn hơn.

Số liệu của Cục Thống kê Nhà nước Trung Quốc cho thấy, 9 tháng đầu năm 2010, GDP tăng 10,6% so với cùng kỳ, sự phát triển nhanh chóng của kinh tế Trung Quốc đã mang lại không gian tìm việc làm rộng rãi hơn cho những người nông dân làm công.

Một năm qua, sự thay đổi về cung cầu việc làm đã khiến người nông dân làm công được "kén cá chọn canh": những người trẻ tuổi thi muốn tìm được "công việc có hàm lượng công nghệ", còn đối với những người nhiều tuổi hơn, nhân tố quan trọng khi tìm việc là "gần nhà". Còn về tiền lương, họ cũng rất tự tin, không ít nông dân làm công tại Nam Ninh đòi mức lương tháng là 1500 Nhân dân tệ, thậm chí còn cao hơn, nếu là mấy năm trước, mức lương cao nhất cũng chỉ 1200 Nhân dân tệ/tháng.

Một số người khác lại "xông xênh" hơn, đó là trở về quê. "Bây giờ đi làm thuê kiếm tiền ở bên ngoài cũng chẳng hơn làm ở nhà làm mấy, chi bằng sớm trở về quê xem có gì làm không, nếu có cơ hội tốt thì sang năm sẽ không phải đi làm thuê ở bên ngoài nữa." Đầu tháng 12, tại ga Nam Ninh, một người nông dân làm công vừa từ Thâm Quyến về đến Nam Ninh đã nói như vậy.

"Tìm việc làm dễ hơn, con đường làm giàu nhiều hơn", đó là một câu trả lời mà phóng viên được nghe nhiều nhất khi phỏng vấn đội ngũ nông dân làm công. Các chuyên gia cho rằng, chính là sự điều chỉnh kết cấu kinh tế trong 2 năm qua đã giúp những người nông dân làm công không còn lo lắng về tìm việc làm.

Phó Viện trưởng Học viện Kinh tế, Đại học Nhân dân Trung Quốc Lưu Nguyên Xuân cho rằng, hiện nay, tình hình cung cấp lao động phổ thông đã có sự thay đổi, trong thời gian tới hị trường này sẽ xuất hiện sự thay đổi mang tính kết cấu quan trọng, đó là phải tăng lương thì mới có thể tăng khả năng cung cấp lao động.

Ông Lưu Nguyên Xuân cho biết, hiện nay, sự điều chỉnh kết cấu kinh tế mang tính định hướng thị trường ở Trung Quốc đang được khởi động toàn diện, kết cấu kinh tế khu vực không ngừng được điều chỉnh, ngành nghề tập trung nhiều lao động ở miền Đông đang không ngừng di chuyển tới miền Trung và miền Tây, bố cục việc làm tại chỗ có phần được cải thiện. Điều này đã mang lại nhiều cơ hội hơn cho người nông dân làm công khi chọn nơi làm việc.

Chuyên gia còn cho rằng, sự điều chỉnh kết cấu ngành nghề, đặc biệt là sự phát triển của ngành thương mại dịch vụ đã tạo ra nhiều việc làm hơn cho người nông dân làm công.

Sự nâng cấp ngành nông nghiệp truyền thống cũng đã thu hút không ít lao động. Huyện Tư Nguyên, thành phố Quế Lâm là một thí dụ điển hình. Chánh văn phòng Huyện ủy, ông Ngô Long Nguyên cho phóng viên biết, huyện Tư Nguyên nằm trên vùng núi Đại Thạch, núi cao đường xa, điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt, trước kia có 1/3 nông dân dựa vào đi làm thuê để duy trì cuộc sống. Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của của ngành nông nghiệp trồng cà chua và nho đỏ tại địa phương, không ít nông dân làm công đã trở về quê lập nghiệp, huyện Tư Nguyên đã chuyển từ "huyện lớn về đi làm thuê" thành "huyện lớn về nông dân làm công về quê lập nghiệp".

Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, người nông dân làm công không "hoang mang" không có nghĩa là không còn "lo lắng", vì trên thực tế, những nhân tố hạn chế nông dân làm công tìm việc làm vẫn còn tồn tại, sự điều chỉnh kết cấu kinh tế thậm chí lại tạo ra những thách thức mới. Trước thềm "Quy hoạch 5 năm lần thứ 12", đây chắc chắn sẽ là vấn đề đòi hỏi Chính phủ và các giới xã hội đặc biệt quan tâm.

Có thể do nền tảng giáo dục của người nông dân làm công khác nhau nên họ chưa thể thích ứng ngay với công việc mới tương ứng, từ đó, có thể cùng xuất hiện tình trạng thiếu nhu cầu về nông dân làm công và thiếu hụt lao động có tay nghề cho các ngành công nghiệp mới nổi.

Chính quyền các cấp cần gánh vác trách nhiệm đào tạo để người nông dân làm công thích ứng với sự điều chỉnh kết cấu.

Ông Lưu Nguyên Xuân nêu rõ, sự phát triển của ngành dịch vụ sẽ là "một sự đột phá hết sức quan trọng" trong điều chỉnh kết cấu việc làm trong tương lai. Vì vậy, ông đề nghị, Trung Quốc cần tiếp tục thúc đẩy mở cửa thị trường một số ngành dịch vụ độc quyền, tăng cường công tác quy hoạch thị trường và xây dựng hệ thống thị trường các những ngành dịch vụ như dịch vụ giúp việc gia đình, dịch vụ giáo dục, v.v, tăng cường cải cách chế độ thu thuế hữu quan.