Trung Quốc và Mỹ mưu cầu sâu sắc hợp tác kinh tế-thương mại

Nghe Online

Tổng thống Mỹ Ô-ba-ma tuần trước đã thực hiện chuyến thăm Trung Quốc lần đầu tiên của ông. Ông là Tổng thống Mỹ đầu tiên thực hiện chuyến thăm Trung Quốc sau khi nhậm chức chưa đầy 1 năm. Trong các vấn đề then chốt Trung Quốc và Mỹ đều quan tâm, quan hệ kinh tế-thương mại chắc chắn là một vấn đề hết sức quan trọng. Trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu vẫn tác động nghiêm trọng tới kinh tế, nước phát triển lớn nhất toàn cầu và nước đang phát triển lớn nhất toàn cầu cần phải tìm con đường đi sâu hợp tác kinh tế-thương mại, để cùng ứng đối khủng hoảng.

Là nền kinh tế lớn thứ nhất và thứ ba trên toàn cầu, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Mỹ và Trung Quốc đã tăng 131 lần trong 30 năm qua, từ 2,5 tỷ đô-la Mỹ năm 1979 tăng lên tới hơn 330 tỷ đô-la Mỹ năm 2008. Hiện nay, Trung Quốc và Mỹ là đối tác thương mại lớn thứ hai của nhau. Ngày 16, khi trao đổi với thanh niên Trung Quốc ở Thượng Hải, Tổng thống Ô-ba-ma nói, sự phát triển của thương mại đã thúc đẩy quan hệ Trung-Mỹ không ngừng đi vào chiều sâu. Tổng thống nói:

"Thương mại ảnh hưởng tới đời sống của nhân dân về nhiều mặt, chẳng hạn, Mỹ nhập khẩu nhiều linh kiện máy tính và quần áo từ Trung Quốc, còn Mỹ xuất khẩu máy móc công nghiệp cho Trung Quốc. Quan hệ thương mại này đã tạo càng nhiều việc làm cho nhân dân hai bờ Thái Bình Dương, để nhân dân hai nước có cuộc sống chất lượng cao hơn. Trên cơ sở thương mại phát triển cân đối, hai nước Mỹ-Trung có thể thực hiện cùng phồn vinh một cách tốt hơn. Hiện nay, tình hình hợp tác giữa hai nước là tích cực và mang tính xây dựng, đã tạo điều kiện cho hai nước xây dựng quan hệ đối tác trên nhiều vấn đề quan trọng của toàn cầu, những vấn đề quan trọng này bao gồm phục hồi kinh tế, phát triển năng lượng sạch, ngăn ngừa phổ biến vũ khí hạt nhân, ứng đối biến đổi khí hậu, cũng như thúc đẩy hoà bình và ổn định châu Á nói riêng, toàn cầu nói chung."

Trung Quốc với tư cách là nước lớn về ngành chế tạo và Mỹ với tư cách là nước lớn nhất về tiêu dùng trên toàn cầu đều bị tác động bởi khủng hoảng tài chính toàn cầu. Trong 3 quý đầu năm nay, kim ngạch thương mại Trung-Mỹ là 211,8 tỷ đô-la Mỹ, giảm hơn 15% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi đó, cọ sát thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ lại liên tiếp xuất hiện. Từ đầu năm đến nay, Mỹ cả thảy tiến hành 10 vụ điều tra chung chống bán phá giá và chống trợ cấp, 2 vụ điều tra chống bán phá giá, 1 vụ điều tra về áp dụng biện pháp bảo hộ đặc biệt, liên quan tới nhiều mặt hành xuất khẩu sang Mỹ gồm thịt gia cầm, săm lốp, giấy in ống đồng, ống dẫn dầu v.v. Trung Quốc cũng khởi động vụ điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với một phần ô-tô và thịt gà nhập khẩu từ Mỹ. Trước việc này, ông Viên Bằng, Giám đốc Sở Nghiên cứu Mỹ Viện Nghiên cứu Quan hệ Quốc tế Hiện đại Trung Quốc cho rằng, một nguyên nhân quan trọng khiến cọ sát thương mại liên tiếp xẩy ra giữa Trung-Mỹ là Mỹ vẫn không chịu công nhận Trung Quốc là nền kinh tế thị trường đầy đủ. Ông nói:

"Theo con số thống kê của Mỹ, kim ngạch thương mại Trung-Mỹ đã lên tới 400 tỷ đô-la Mỹ, có mức kim ngạch thương mại lớn như vậy, tồn tại cọ xát và bất đồng là chuyện bình thường. Nhưng nguyên nhân căn bản xuất hiện các vụ điều tra như vụ áp dụng biệp pháp bảo hộ đặc biệt là Mỹ chưa công nhận Trung Quốc là nền kinh tế thị trường đầy đủ. Sau 30 năm cải cách mở cửa, Trung Quốc đã là quốc gia kiên quyết bảo vệ và thúc đẩy thương mại tự do, đến giai đoạn này Mỹ vẫn chưa công nhận Trung Quốc là nền kinh tế thị trường đầy đủ, đây thực sự là không có lý do. Mỹ một mặt nhìn nhận tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ theo góc độ Trung Quốc là nền kinh tế thị trường, một mặt lại tiến hành các vụ điều tra chống bán phá giá theo góc độ Trung Quốc là nền kinh tế kế hoạch, cho nên, giải pháp là Mỹ phải công nhận Trung Quốc là nền kinh tế thị trường đầy đủ."