Chương trình đặc biệt kỷ niệm 125 năm Ngày sinh của Bác Hồ

2015-05-18 19:52:02 cri

Ngọc Ánh: Thưa các bạn, 19 tháng 5, là kỷ niệm ngày sinh lần thứ 125 của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam, người bạn thân thiết của nhân dân Trung Quốc. Nhân dịp này, Ngọc Ánh xin mời Thành Trung và Nam Dương cùng tham gia chương trình Văn nghệ cuối tuần đặc biệt để kỷ niệm ngày sinh của Người.

Thành Trung: Vâng, tuy đang sống và làm việc tại Bắc Kinh, Thành Trung rất hân hạnh có dịp bày tỏ tình cảm kính mến của mình đối với Bác Hồ qua chương trình Văn nghệ cuối tuần CRI. Thành Trung xin mượn bài hát "Người là niềm tin tất thắng" rất quen thuộc để mở đầu chương trình.

Nam Dương: Vâng, đối với thế hệ Nam Dương và các bạn học sinh Trung Quốc trẻ hơn, tuy có ấn tượng đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh Việt Nam nhưng không sâu sắc lắm. Hôm nay, rất hân hạnh đến với chương trình để tìm hiểu nhiều hơn về Bác Hồ nhân dịp kỷ niệm ngày sinh lần thứ 125 của Bác.

Ánh: Trong chương trình đặc biệt hôm nay, ngoài một số ca khúc ca ngợi Chủ tịch Hồ Chí Minh ra, chúng tôi xin giới thiệu với các bạn 3 bài thơ trong tập thơ "Nhật ký trong tù" của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thành Trung ơi, cứ mỗi đến dịp kỷ niệm ngày sinh của Bác Hồ vào năm chẵn là bao giờ Việt Nam cũng tổ chức các hoạt động phong phú để kỷ niệm sinh nhật Bác. Vậy trước hết mời Thành Trung giới thiệu sơ qua với Nam Dương và Ngọc Ánh nhé.

Trung: Nhân dịp kỷ niệm 125 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2015), nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật được tổ chức nhằm tưởng nhớ và bày tỏ lòng biết ơn đối với vị Lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới. Đầu tiên là "Tuần phim về Chủ tịch Hồ Chí Minh cho thanh thiếu nhi" do TƯ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức. Tuần phim diễn ra tại các cấp Đoàn trong cả nước với những tác phẩm điện ảnh có đề tài về lịch sử, cách mạng, về chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh và chân dung tuổi trẻ Việt Nam trong quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước như: "Hồ Chí Minh chân dung một con người", "Hồ Chí Minh ở Hồng Công", "Những giây phút cuối đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh", "Thầu Chín ở Xiêm", "Những người viết huyền thoại"...

Ánh: Thành Trung ơi, Ngọc Ánh rất ấn tượng với địa danh Nghệ An, quê hương của Bác Hồ mà cho đến nay Ngọc Ánh vẫn chưa có dịp đến thăm, đó là làng Sen tỉnh Nghệ An quê Bác. Thế Nam Dương, trong những tháng ngày du học tại Việt Nam đã đến thăm Nghệ An quê hương Hồ Chủ tịch chưa?

Nam Dương: Em cũng chưa chị ạ, mấy lần định đi rồi, những vẫn chưa đi được, tiếc quá chị ạ, mong sau này sẽ có dịp, chị em mình cùng đi nhé.

Ánh: Ok, Nam Dương nhé. À mà Thành Trung, tin rằng trong dịp kỷ niệm ngày sinh của Bác Hồ, nhân dân tỉnh Nghệ An cũng tổ chức nhiều hoạt động lắm nhỉ?

Trung: Chị Ngọc Ánh ơi, trước khi trả lời câu hỏi của chị, nhân ngày sinh của Bác, Thành Trung xin mời chị và Nam Dương cùng các quý vị thính giả thưởng thức ca khúc "Làng Sen quê Bác" do Nghệ sĩ nhân dân Thu Hiền trình bày, chúng ta cùng gián tiếp thăm quê Bác qua làn sóng điện nhé. Trong các ngày từ 12 - 19/5, tại tỉnh Nghệ An - quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ diễn ra nhiều sự kiện quan trọng nhân kỷ niệm 125 năm ngày sinh của Người.

Nhân dịp này, Nghệ An tổ chức khai mạc đợt phim kỷ niệm các ngày lễ lớn năm 2015; giao lưu các nghệ sỹ, diễn viên đoàn làm phim về Bác với sinh viên Nghệ An và khán giả huyện Nam Đàn quê Bác; tổ chức triển lãm mỹ thuật, nhiếp ảnh với chủ đề "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", triển lãm tranh cổ động tấm lớn về đề tài Bác Hồ; Lễ hội Làng Sen (tường thuật trực tiếp trên sóng VTV1, VTV4, NTV). Đồng thời, tổ chức khai mạc Ngày văn hóa các dân tộc miền Trung; trưng bày chuyên đề "Tình cảm của nhân dân thế giới đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh"; biểu diễn của các đoàn nghệ thuật quần chúng và đoàn nghệ thuật đến từ một số tỉnh của Lào, Thái Lan…

Bác Hồ với Thủ tướng Chu Ân Lai

Ánh: Đối với các thế hệ Ngũ tuần trở lên ở Trung Quốc mà nói thì Bác Hồ là vị lãnh tụ rất đỗi thân quen và kính mến. Tình hữu nghị sâu sắc giữa Người với các nhà lãnh đạo tiền bối Trung Quốc như Mao Trạch Đông, Chu Ân Lai luôn được mọi người ca ngợi. Sách giáo khoa Trung Quốc những năm 50, 60, 70 và báo chí thường có nhiều hình ảnh và bài viết giới thiệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh, còn thế hệ 8x như Nam Dương và các bạn trẻ hơn nữa có lẽ hiểu biết về Bác Hồ chưa nhiều lắm phải không?

Nam Dương: Đúng đấy chị ạ. Thú thật với chị trước khi vào đại học, hay nói đúng hơn là trước khi học chuyên ngành tiếng Việt, Nam Dương chưa biết nhiều về Bác Hồ. Nhưng sau khi học tiếng Việt và đặc biệt là sau khi đến công tác tại Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc, Nam Dương đã tìm đọc khá nhiều bài viết và hồi ký của các nhân sĩ hai nước Trung - Việt viết về Bác Hồ. Nam Dương ấn tượng nhất là ngày 19 tháng 5 năm 2010, Nam Dương đã hân hạnh có dịp tham gia phỏng vấn tại "Triển lãm tranh ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh" do hai nước Trung-Việt cùng tổ chức tại Khổng Miếu và Viện Bảo tàng Quốc Tử Giám Bắc Kinh nhân kỷ niệm lần thứ 120 ngày sinh của Bác.

Ánh: Ồ, Ngọc Ánh cũng có ấn tượng với cuộc triển lãm này, bởi đây cũng là hoạt động long trọng tại Trung Quốc kỷ niệm ngày sinh của người bạn chiến đấu thân thiết Hồ Chí Minh.

PCT nước Việt Nam Nguyễn Thị Doan thăm quan Triển lãm tranh ảnh Bác Hồ tại Bắc Kinh

Nam Dương: Đúng rồi, lúc đó Phó Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Thị Doan đã đến cắt băng khai mạc triển lãm. 120 văn vật trưng bày bao gồm tranh ảnh, báo chí, thư từ và cả bút tích lời đề của Bác Hồ phần lớn là do Viện Bảo tàng Hồ Chí Minh cung cấp, lần đầu tiên mang đến triển lãm tại Trung Quốc. Khi phát biểu tại cuộc triển lãm này, Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Nguyễn Văn Thơ nói, Trung Quốc là nước mà Bác Hồ tiến hành hoạt động cách mạng trong thời gian lâu nhất, và cũng là nơi đưa ra quyết sách quan trọng cho vận mệnh của cách mạng Việt Nam. Trong cuộc cách mạng dân chủ dân tộc Trung Quốc, Bác Hồ đã xây đắp nên tình cảm thắm thiết với Đảng Cộng sản và nhân dân Trung Quốc.

Bác Hồ với Trung Quốc

Trung: Thật như lời phát biểu trên đây của Đại sứ Nguyễn Văn Thơ, Bác Hồ có mối quan hệ sâu sắc với Cách mạng Trung Quốc. Cuối năm 1924, Bác đã từ Mát-xcơ-va đến Quảng Châu, bắt đầu cuộc đời cách mạng của Người tại Trung Quốc, từ đó cho đến trước thắng lợi Cách mạng tháng 8 năm 1945, Bác đã ít nhất 5 lần đến Trung Quốc, tổng cộng sống khoảng 10 năm trên đất Trung Quốc.

Ánh: Các bạn thân mến, sau đây chúng tôi xin giới thiệu 3 bài thơ trong tập thơ "Nhật ký trong tù" của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm 1942, Bác Hồ từ Việt Nam đến Trung Quốc tiến hành hoạt động cách mạng, sau đó Người bị Quốc Dân Đảng bắt giam. Kể từ tháng 8 năm 1942 cho đến trung tuần tháng 9 năm 1943, Người lần lượt bị giam trong nhà lao tại các nơi Tĩnh Tây, Thiên Bảo, Quả Đức, Nam Ninh, Vũ Minh, Liễu Châu, Quế Lâm Quảng Tây, Trung Quốc, trên đường bị áp giải, Người đã sáng tác 100 bài thơ, và đây cũng chính là quá trình ra đời của tập thơ "Nhật ký trong tù" nổi tiếng.

Nam Dương: Trình độ Hán ngữ của Bác Hồ rất cao. Người xuất thân trong một gia đình nhà Nho, ngay từ nhỏ đã có cơ sở rất vững về Hán học. Sau đó, Người sang Anh và Pháp tiến hành hoạt động cách mạng, lại biết tiếng Anh và tiếng Pháp, hơn 60 tuổi rồi mà Người mới bắt đầu học tiếng Nga. Sau khi tra cứu, Nhà sử học Mỹ (J.Stenson) cho biết, Chủ tịch Hồ Chí Minh biết 12 ngoại ngữ. Trong đó trình độ tiếng Trung và tiếng Pháp là giỏi nhất.

Ánh: Tập thơ "Nhật ký trong tù" của Bác Hồ gồm các bài thơ ký sự là chính, ngôn từ câu cú thẳng thắn mộc mạc và chân thành, đôi khi lại rất dí dỏm, tràn đầy tình cảm cách mạng và tinh thần lạc quan của một nhà cách mạng lỗi lạc, cho đến nay, hễ đọc vẫn cảm thấy đậm đà sâu sắc. Sau đây, xin mời Nam Dương và Thành Trung đọc ba bài thơ trong tập thơ "Nhật ký trong tù" của Hồ Chủ tịch.

開卷

老夫原不愛吟詩因為囚中無所為

聊借吟詩消永日且吟且待自由時

Khai quyển

Lão phu nguyên bất ái ngâm thi

Nhân vị tù trung vô sở vi

Liêu tá ngâm thi tiêu vĩnh nhật

Thả ngâm thả đãi tự do thì

Mở đầu tập nhật ký

（Bản dịch của Nam Trân）

Ngâm thơ ta vốn không ham,

Nhưng vì trong ngục biết là chi đây;

Ngày dài ngâm đợi cho khuây,

Vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do.

Trung: Nguyên Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Lý Gia Trung viết trong cuốn hồi ký của mình rằng: Chủ tịch Hồ Chí Minh có mối quan hệ qua lại mật thiết với các nhà lãnh đạo Trung Quốc như Chủ tịch Mao Trạch Đông, Thủ tướng Chu Ân Lai, hễ gặp là nói chuyện trao đổi với nhau bằng tiếng Trung. Bác Hồ nhiều lần viết thư gửi các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Ví dụ như mồng 8 tháng 7 năm 1957, trong bức điện gửi Chủ tịch Mao Trạch Đông, Người đã viết: "Đồng chí Mao Trạch Đông thân mến, tôi đến Bắc Kinh vào chiều ngày 6 tháng này để gặp các đồng chí Bộ Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, sáng nay ngày 8 đi Bình Nhưỡng. Kính chúc đồng chí mạnh khỏe. Chí Minh Điện."

Nhật ký trong tù

Ánh: Tiếp theo xin mời Nam Dương và Thành Trung đọc bài thơ "Nhập Tĩnh Tây huyện ngục" của Bác Hồ. Tĩnh Tây là một huyện thuộc Quảng Tây, gần biên giới Trung - Việt. Tác giả bị bắt ở huyện Thiên Bảo cách Tĩnh Tây khá xa nhưng lại bị đưa ngược về Tĩnh Tây giam giữ.

入靖西縣獄

獄中舊犯迎新犯天上晴雲逐雤雲

晴雤浮雲飛去了獄中留住自由人

Nhập Tĩnh Tây huyện ngục

Ngục trung cựu phạm nghênh tân phạm

Thiên thượng tình vân trục vũ vân

Tình vũ phù vân phi khứ liễu

Ngục trung lưu trú tự do nhân.

Vào nhà ngục huyện Tĩnh Tây

（Bản dịch của Nam Trân）

Trong lao tù cũ đón tù mới,

Trên trời mây tạnh đuổi mây mưa;

Tạnh mưa, mây nổi bay đi hết,

Còn lại trong tù khách tự do.

Nam Dương: Bác Hồ giỏi làm thơ chữ Hán. Đại sứ Lý Gia Trung nhớ lại rằng: Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, năm 1950, Bác Hồ đã bí mật đến Trung Quốc, Người đã gặp Phó Tư lệnh Quân khu Tây Nam Trần Canh tại thành phố Nam Ninh, Quảng Tây. Vào những năm 20 thế kỷ 20, trong thời gian hoạt động cách mạng tại thành phố Quảng Châu, Bác Hồ đã quen biết Phó Tư lệnh Trần Canh tại Khóa I Trường Quân sự Hoàng Phố, do vậy khi gặp lại người bạn học cũ sau hơn 20 năm xa cách, Người hết sức xúc động, liền viết bài thơ tặng đồng chí Trần Canh như sau:

Bác Hồ với Tướng Trần Canh

当年遇君一青年，如今统兵握帅权，

雄兵百万悉听命，捍卫革命固滇边。

Năm xưa gặp quân còn trẻ trung

Ngày nay quân nắm quyền soái binh

Hùng binh trăm vạn nghe điều lệnh

Bảo vệ khu cách mạng Vân Nam

Ánh: Bác Hồ dày công nghiên cứu thơ Đường. Sau đây là bài thơ "Hoàng hôn" trong tập "Nhật ký trong tù" chính là mượn ý cảnh hai câu:

Cô Tô thành ngoại Hàn Sơn Tự

Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền

Bác Hồ với đồng chí Đặng Tiểu Bình

trong bài thơ "Phong kiều dạ bạc" của Trương Kế, nhà thơ nổi tiếng đời Đường Trung Quốc.

黄昏

風如利劍磨山石寒似尖鋒刺樹枝

遠寺鐘聲催客步牧童吹笛引牛歸

Hoàng hôn

Phong như lợi kiếm ma sơn thạch,

Hàn tự tiêm phong thích thụ chi;

Viễn tự chung thanh thôi khách bộ,

Mục đồng xuy địch dẫn ngưu quy.

(Bản dịch của Nam Trân)

Gió sắc tựa gươm mài đá núi,

Rét như dùi nhọn chích cành cây,

Chùa xa chuông giục người nhanh bước,

Trẻ dẫn trâu về tiếng sáo bay.

Ánh: Xin cảm ơn Thành Trung và Nam Dương đã đến với Chương trình Văn nghệ cuối tuần đặc biệt nhân kỷ niệm lần thứ 125 ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, và đã giới thiệu 3 bài thơ trong tập "Nhật ký trong tù" của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đúng như lời của Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình trong buổi tiếp Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đến thăm vào ngày 7 tháng 4 vừa qua vậy: Tình hữu nghị Trung-Việt do các nhà lãnh đạo tiền bối hai nước đích thân xây đắp, là tài sản quý báu của hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước, cần được quý trọng, gìn giữ và phát huy".

TBT Tập Cận Bình và TBT Nguyễn Phú Trọng

Trung: Xin chúc tình hữu nghị Việt- Trung mãi mãi xanh tươi.

Nam Dương: Xin chúc tình hữu nghị nhân dân hai nước đời đời bền vững.

Lời lưu ký

Chuyên đề

• Mừng Xuân Mậu Tuất 2018	• Chủ tịch Tập Cận Bình tham dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC lần thứ 25 và thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam và Lào
Xem tiếp>>