Đàn Tranh cổ và vài bản nhạc Tranh nổi tiếng Trung Quốc

Đàn Tranh cổ là một trong những loại nhạc cụ dân tộc độc đáo và quan trọng của Trung Quốc. Đàn Tranh cổ có âm thanh mượt mà, âm vực rộng thoáng, kỹ xảo diễn tấu phong phú, được đông đảo công chúng Trung Quốc rất yêu thích. Trong chương trình hôm nay, Ngọc Ánh xin mời các bạn thưởng thức một số bản nhạc diễn tấu bằng đàn Tranh cổ Trung Quốc, ngoài ra mời các bạn nghe bài tản văn "Hương sầu" của Tam Mao, nhà văn nổi tiếng Đài Loan Trung Quốc.

Đàn Tranh cổ là một loại nhạc cụ gảy của dân tộc Hán rất đỗi cổ xưa của Trung Quốc. Ngay từ thời Chiến Quốc thế kỷ 3 đến thế kỷ 5 trước Công nguyên, đàn Tranh cổ đã lưu truyền tại nước Tần, nay là tỉnh Thiểm Tây, cho nên đàn Tranh cổ còn được gọi là đàn Tranh Tần, tính ra đàn Tranh cổ đã có hơn 2500 năm lịch sử.

Cội nguồn của đàn Tranh cổ xuất xứ từ đâu, không rõ. Có cách nói cho rằng, ngay từ thời Chiến Quốc, Tranh là một loại binh khí, thường dựng đứng và vung lên khi quật người. Về sau gắn mấy sợi dây lên đó, khi gảy phát ra âm thanh thánh thót vui tai, từ đó dần dần phát triển thành nhạc cụ. Theo đà thời đại phát triển, binh khí cũng ngày càng trở nên gọn nhẹ, mà thể tích binh khí Tranh thì lại to nặng cồng kềnh, cho nên dần dần bị lãng quên rồi bị bỏ sang một bên. Hình dáng bên ngoài của đàn Tranh trông giống như một binh khí nào đó, nhưng được gọt giũa trang trí đẹp mắt.

Mời các bạn thưởng thức bản nhạc Đêm hát trên thuyền chài nổi tiếng Trung Quốc gảy bằng đàn Tranh cổ. Bản nhạc này đã mô tả phong cảnh tươi đẹp sóng nước dòng sông lung linh dưới ánh hoàng hôn, người ngư phủ ung dung thoải mái trên chiếc thuyền chài lướt sóng xa dần. Bản nhạc độc tấu bằng đàn Tranh cổ này rất nổi tiếng, đã lưu truyền rộng rãi nhất và có ảnh hưởng lớn nhất ở Trung Quốc từ những năm 20-30 thế kỷ trước.

Kể từ đời nhà Tần nhà Hán đến nay, đàn Tranh cổ đã từ vùng tây bắc Trung Quốc dần dần lưu truyền rộng rãi đến khắp các nơi trong cả nước, đồng thời đã hội nhập các loại tuồng kịch, tấu và âm nhạc dân ca của các địa phương, rồi hình thành trường phái âm nhạc đậm đà phong cách bản sắc các địa phương. Đàn Tranh cổ dân tộc Hán Trung Quốc còn truyền đến các khu vực dân tộc thiểu số Mông cổ, dân tộc Triều Tiên, đến đầu thế kỷ 8 Công nguyên, đàn Tranh 13 dây đời Đường bắt đầu truyền sang Nhật Bản.

Theo đà thời đại phát triển, đàn Tranh cổ Trung Quốc không ngừng nhiều lên, trong suốt đời Đường và đời Tống tổng cộng hơn một nghìn năm, đàn tranh cổ từ 13 dây, tăng dần thành 16 dây, 18 dây rồi 21 dây, hiện nay các nghệ sĩ thường hay gảy loại đàn Tranh 21 dây. Sau đây, mời quý vị và các bạn thưởng thức bản nhạc đàn Tranh cổ "Hoa sen trên mặt nước", do nhà diễn tấu đàn Tranh cổ nổi tiếng Trung Quốc Lý Vĩ  diễn tấu.

Cuối cùng còn chút thời lượng của chương trình, mời các bạn thưởng thức bản nhạc đàn Tranh cổ nổi tiếng Trung Quốc "Non cao nước chảy."