Bạn đọc chất vấn: "Hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng" không thể chỉ là một điểm đến văn hóa

130717/tsvh.mp3

Cuối tháng 5, hiệu sách Bán Sơn ở Thường Châu, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc đã khai trương, ngoài cổng có hơn trăm người xếp hàng dài, có cư dân mạng cho biết, "đây là lần đầu tiên gặp phải tình trạng hạn chế số lượng khách hàng vào hiệu sách". Ngay sau đó cư dân mạng đã dấy lên cơn sốt chia sẻ "điên cuồng" ảnh hiệu sách Bán Sơn trên mạng xã hội. Ngoài những thanh niên yêu thích văn nghệ ra, những chủ tài khoản blog chuyên viết về đề tài thời thượng cũng chụp ảnh tự sướng tại hiệu sách, hướng dẫn cư dân mạng chụp ảnh theo kiểu "Hiệu sách đã đẹp, người còn đẹp hơn". Hiệu sách này dường như đã trở thành "điểm văn hóa mà thanh niên yêu thích văn nghệ chắc chắn phải đến".

Tuy bị tác động mạnh mẽ bởi mạng Internet, nhưng vẫn có nhiều hiệu sách thực thể trở thành tấm danh thiếp mới của thành phố, gây sốt cộng đồng mạng vì có đặc sắc rõ rét, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc. Tuy nhiên, một số bạn đọc cũng chất vấn rằng, ngoài thiết kế ra, những hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng này nên chú trọng các đầu sách trong hiệu sách, chứ không nên chỉ là một điểm đến văn hóa.

Hiệu sách Bán Sơn Thư Cục nằm trong một tòa nhà thương mại ở thành phố Thường Châu, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Tòa nhà thương mại này xây dựng trên di chỉ Bán Sơn Đình kỷ niệm Vương An Thạch từng nhậm chức Tri Châu của Thường Châu. Vương An Thạch là nhà chính trị, nhà văn học lỗi lạc đời Bắc Tống, Trung Quốc. Hiệu sách này nằm từ tầng 14 đến tầng 16 của tòa nhà thương mại này, trong đó, "tường sách Bán Sơn" cao 12 mét xuyên hai tầng hết sức hoành tráng, khiến hiệu sách này được tôn vinh là "hiệu sách gần bầu trời nhất". 36 phòng sách độc lập được kết nối qua hành lang, khiến hiệu sách trở nên tinh tế và nhã nhặn hơn.

Hiệu sách Bán Sơn ở Thường Châu chỉ là một trong nhiều hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng xuất hiện trong những năm qua. Chẳng hạn, hiệu sách ven biển Tam Liên nằm ở huyện Xương Lê, thành phố Tần Hoàng Đảo, tỉnh Hà Bắc được tôn vinh là "hiệu sách lẻ loi nhất", nó hướng ra biển, dựng đứng trên bờ biển một cách độc lập, đọc sách, nghe sóng biển, trầm tư mặc tưởng, khiến người ta say đắm. Hiệu sách Chung Thư Các ở Thượng Hải được tôn vinh là "hiệu sách đẹp nhất Trung Quốc", hiệu sách này không những sử dụng các nguyên tố như giá sách hình xoáy trôn ốc, ốp gương trên trần, đèn bàn cổ điển kiểu Anh, v.v. để thể hiện phong cách thị trấn nhỏ xung quanh sông Thêm (Thames), mà còn hưởng ứng với phong cách "thời thượng" của Thượng Hải. Ở hiệu sách Chung Thư Các ở Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên vừa mở cửa, giá sách hình cây tre và chậu cảnh "măng tre non" rất bắt mắt, chiếc thang cao được để bên cạnh giá sách khiến mọi người phải ngước đầu lên nhìn và mặt gương ốp trên trần nhà soi mặt đất khiến bạn đọc cảm thấy dường như đang ở "vùng lòng chảo".

Bất kể là mang nét đẹp, sự lẻ loi hay hoành tráng, các hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng đều đã cô đặc cá tính của thành phố, thể hiện sự thiết kế độc đáo. Hơn nữa, các cuốn sách được bày trên giá sách còn nguyên mùi mực, khơi dậy lòng yêu thích ấn phẩm giấy của bạn đọc, đây là điều mà nhà sách trực tuyến không thể so sánh được. Chính vì vậy, các hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng đã thu hút đông đảo bạn đọc mộ danh đến thăm, trở thành kiến trúc tiêu biểu và danh thiếp mới của thành phố.

Ngoài ra, một số hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng còn lựa chọn mô hình kinh doanh kết hợp với nhà nghỉ. Chẳng hạn, tháng 1 năm 2016, một sàn giao dịch bất động sản ở Trung Quốc đã bắt đầu hợp tác với hiệu sách ở nhiều thành phố, đưa ra chương trình ở trọ hiệu sách mang tên "Ánh sáng của thành phố". Kể từ khi chương trình này được đưa ra đến nay, 16 hiệu sách ở 14 thành phố đã tham gia, hơn một nửa hiệu sách trong đó đã thực hiện có lợi nhuận và bù lại chi phí kinh doanh qua cho thuê ngắn hạn. Hiệu sách Mephisto ở Thượng Hải tham gia chương trình "Ánh sáng của thành phố" sớm nhất, người sáng lập hiệu sách này cho biết, hiệu sách nhận được khoản thu khoảng 160 nghìn Nhân dân tệ từ cho thuê ngắn hạn, khoản thu này không những bù lại khoản chi của hiệu sách, mà còn có số dư.

Hiệu sách được tôn vinh là "hiệu sách lẻ loi nhất" gần một trung tâm nghỉ dưỡng ven biển sang trọng ở quận Bắc Đới Hạ, thành phố Tần Hoàng Đảo, tỉnh Hà Bắc, nhà thờ và bãi biển cát trắng bên cạnh hiệu sách này đã thu hút đông đảo du khách "nghỉ dưỡng kiểu văn nghệ".

Thực ra, mô hình "hiệu sách+nhà nghỉ" này đã thịnh hành nhiều năm ở nước ngoài. Chẳng hạn, hiệu sách Sếch-xpia ở Pa-ri, Pháp bày một chiếc giường nhỏ trong các đống sách lộn xộn, cho biết nhà văn Hê-minh-uê và một số nhà văn khác từng nghỉ qua đêm tại đây. Ở Tô-ky-ô, Nhật Bản có một hiệu sách tên "Sách và giường ở Tô-ky-ô", bày khoảng 1.700 cuốn sách, cung cấp 30 chiếc giường, còn có đủ các tiện nghi công cộng như ghế sô pha, góc cà phê, buồng tắm, nhà vệ sinh, v.v., quảng bá mô hình "có thể tùy ý chọn đọc sách mình yêu thích, buồn ngủ thì nằm xuống ngủ".

Do đáp ứng nhu cầu hội nhập đọc sách với cuộc sống của nhiều bạn đọc, nên mô hình "hiệu sách+nhà nghỉ" ngày một được hoan nghênh.

Tuy nhiên, trong khi nhận được tràng vỗ tay, thì các hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng này cũng bị nhiều bạn đọc chất vấn. Chẳng hạn, cư dân mạng Babyimga cho biết, bạn từng thăm nhiều hiệu sách tự xưng đẹp nhất Trung Quốc, trong đa số trường hợp, bạn ghé thăm hiệu sách theo kiểu cưỡi ngựa xem hoa, không bao giờ dừng chân lại và đọc trọn vẹn một cuốn sách. Theo bạn Babyimga, sách trở thành đồ trang trí của những hiệu sách này. Thà nói đây là "không gian văn hóa" còn hơn là "hiệu sách".

Cư dân mạng gggggzr thường hay đi chụp ảnh tại hiệu sách Gô-gôn (Gogol) ở Cáp Nhĩ Tân, tỉnh Hắc Long Giang vào cuối tuần. Bạn cho biết, hiệu sách này quả thật thích hợp chụp ảnh, thường xuyên có người chuyên đi chụp ảnh tại hiệu sách này. Dạo một vòng, chụp mấy tấm ảnh, rồi đi thôi. Không ít cư dân mạng đi thăm những hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng này chỉ nhằm mục đích tham quan và chụp ảnh.

Các thủ đoạn gây sốt cộng đồng mạng như chụp ảnh tự sướng, phát sóng trực tiếp, v.v., không những được bạn đọc sử dụng, mà còn được hiệu sách dùng làm thủ đoạn quảng bá. Cư dân mạng tên Vi Thường Châu cho biết, trên trang cá nhân Wechat, có người đăng quảng cáo tuyển chọn người mẫu phát sóng trực tuyến hiệu sách Bán Sơn, yêu cầu người mẫu phải có khuôn ngực đầy đặn, mặc váy siêu ngắn, có gương mặt đẹp. Về việc này, có bạn đọc rất phẫn nộ, cho rằng đây là sự khinh mạn trắng trợn đối với hiệu sách.

Mô hình kinh doanh hiệu sách đang thay đổi. Trong khi các hiệu sách kiên trì mô hình truyền thống gặp nhiều khó khăn trong kinh doanh, các hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng lại hoạt động rất tốt. Sau khi thăm hiệu sách Bán Sơn, cư dân mạng tên "Ông chủ của anh trai A Cẩu" cho biết, hiệu sách được trang trí rất tinh tế, thích hợp thanh niên yêu thích văn nghệ đến dạo, trong hiệu sách có góc làm đồ gốm, góc mỹ thuật, góc thủ công, ngoài ra có thợ pha chế cà phê rất đẹp trai. Thức ăn, đồ uống và sản phẩm văn hóa sáng tạo trong hiệu sách đã thu hút mọi người đến hiệu sách, sách không phải là sản phẩm duy nhất được bán trong hiệu sách.

Mọi người kinh doanh hiệu sách có nhận thức chung là, 30% lợi nhuận đến từ bán sách có lợi nhuận thấp, 70% lợi nhuận đến từ sản phẩm văn hóa sáng tạo và thức ăn, đồ uống có lợi nhuận cao. Hiện nay ngày càng nhiều trung tâm thương mại dành chỗ cho hiệu sách, thậm chí thu hút những hiệu sách đặc sắc nổi tiếng mở cửa kinh doanh ở trung tâm mình bằng phương thức miễn tiền thuê mặt bằng hoặc cho thuê với giá thấp. Vì sức cuốn hút của những hiệu sách gây sốt cộng đồng mạng là không thể coi nhẹ, những hiệu sách này không những có thể giúp thu hút nhiều người hơn đến trung tâm thương mại, mà còn sẽ giúp nhà hàng, rạp chiếu phim, cửa hàng bách hóa ở trung tâm thương mại tăng thêm doanh thu tiêu thụ.