Đàn đầu ngựa, báu vật của thảo nguyên

2013-07-18 17:08:43 cri

Trên thảo nguyên mênh mông bát ngát lưu truyền một câu chuyện đẹp. Trên thảo nguyên có một người chăn nuôi yêu ca hát tên là Tô Hòa, anh có một con ngựa trắng với bộ lông bóng mượt như nhung, tiếng hý êm tai như chuông bạc. Tại một cuộc đua ngựa, con ngựa trắng của anh đã đoạt giải nhất, nhưng vương gia độc ác đã cướp đi con ngựa trắng của anh. Con ngựa trắng nhớ chủ nhân Tô Hòa, một hôm tìm được cơ hội làm tuột dây cương chạy thoát, không may bị trúng tên độc của vương gia. Anh Tô Hòa đau buồn tột đỉnh, ngày đêm ở bên cạnh ngựa trắng, tiếng hý của ngựa trắng lúc nào cũng vang vọng bên tai anh. Sau khi con ngựa trắng chết, anh Tô Hòa lấy xương đùi của ngựa trắng làm cần đàn, xương đầu làm hộp đàn, da ngựa làm mặt đàn, đuôi ngựa làm dây đàn, cọc buộc ngựa làm cung đàn, và đã khắc hình đầu ngựa giống như đầu con ngựa trắng trên đỉnh cần đàn, chế tạo ra cây đàn đầu ngựa đầu tiên trên thảo nguyên. Anh Tô Hòa kéo đàn đầu ngựa ca hát, từ đó, trên bầu trời thảo nguyên lúc nào cũng vang lên tiếng đàn đầu ngựa hùng hồn, trầm lắng.

Đàn đầu ngựa, nhạc cụ dây cổ truyền này, được đặt tên bởi đỉnh cần đàn có điêu khắc hình đầu con ngựa. Kể từ khi ra đời, đàn đầu ngựa đã trở thành nhạc cụ được người dân chăn nuôi dân tộc Mông Cổ yêu thích và lưu truyền rộng rãi. Hộp đàn làm bằng gỗ tùng, hai mặt hộp đàn được căng bằng da ngựa hoặc da cừu. Cần đàn thon nhỏ và dài, làm bằng gỗ du hoặc gỗ tử đàn. Dây đàn và cung đàn đều làm bằng bông đuôi ngựa, cách diễn tấu khác với nhạc cụ dây khác là lấy cung đàn lông đuôi ngựa kéo trên dây đàn lông đuôi ngựa, tiếng đàn êm dịu hùng hồn, âm thanh rộng và trầm, giàu phong cách thảo nguyên.

Trong quá trình kế thừa, tạo hình, cách diễn tấu, kỹ xảo kỹ thuật và phong cách của đàn đầu ngựa đã được biết bao nghệ sĩ nghệ nhân không ngừng cải tiến, hấp thu ưu điểm của âm nhạc dân tộc và âm nhạc phương Tây, phát triển thành âm nhạc đàn đầu ngựa ngày nay. Tiếng đàn trong sáng, nhuần nhuyễn, âm thấp trầm lắng, âm giữa sáng trong, âm bội thánh thót, làn điệu du dương, giàu tình cảm.

Tiếng đàn đầu ngựa uyển chuyển, du dương, trường điệu hùng hồn trầm lắng được thể hiện hết sức tuyệt vời trong nền nhạc đàn đầu ngựa. Tiếng đàn, tiếng hát hòa nhập niềm vui nỗi buồn của người dân chăn nuôi, chứa đựng niềm hy vọng của người dân chăn nuôi, đã cất lên từ đáy lòng người dân chăn nuôi, lan tỏa khắp thảo nguyên. Rồi lại từ thảo nguyên vọng về, thấm vào lòng người dân chăn nuôi, tiếng hát, tiếng đàn, người dân chăn nuôi, thảo nguyên đã hòa quyện vào nhau, hài hòa và thơ mộng.

Lời lưu ký

Chuyên đề

• Mừng Xuân Mậu Tuất 2018	• Chủ tịch Tập Cận Bình tham dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC lần thứ 25 và thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam và Lào
Xem tiếp>>