Tế Ngao Bao

Tế Ngao Bao là tập tục truyền thống của dân tộc Mông Cổ, là một trong những hình thức thể hiện tư tưởng sùng bái thiên nhiên của dân tộc trên thảo nguyên. Huyện Xi-lin-guo-le là khu vực giữ gìn khá hoàn chỉnh tập tục tế Ngao Bao.

"Ngao Bao" mà dân tộc Mông Cổ sùng bái có nghĩa là "gò đá", được chất bằng đá, thường được đắp trên đỉnh núi hoặc gò đồi, phần lớn là hình nón, cao thấp khác nhau.

Việc xây dựng và tế Ngao Bao thời cổ khá đơn giản, do thày cúng tuyên bố, lựa chọn một ngọn núi hoặc gò đồi làm nơi đắp Ngao Bao. Mọi người dùng đất hoặc đá đắp thành gò, và xây đắp thành Ngao Bao sau khi tổ chức một số nghi lễ. Sau đó cư dân sống gần đó hàng năm đều đến đây tế lễ, cầu cho gia đình thịnh vượng, gia súc đầy đàn. Sau khi Phật giáo Tạng truyền vào khu vực tập trung sinh sống của dân tộc Mông Cổ, hình thức tế Ngao Bao đã có một số thay đổi, nhưng lễ tế Ngao Bao của người dân chăn nuôi chưa hề đổi thay.

Nghi lễ tế Ngao Bao thông thường tổ chức trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 7 âm lịch hàng năm. Lễ tế Ngao Bao bắt đầu tổ chức trước khi mặt trời mọc, nghi thức trọng thể, nghiêm túc. Tất cả người tham gia lễ tế đều phải đi vòng quanh Ngao Bao ba vòng theo chiều kim đồng hồ, vừa đi vừa rắc sữa tươi và rượu lên Ngao Bao, sau đó khấn vái trước phía trước chính giữa Ngao Bao, đặt viên đá mang theo lên Ngao Bao, đồng thời dùng cành liễu, Ha-ta, cờ màu... trang điểm cho Ngao Bao. Sau lễ tế, sẽ tổ chức hoạt động "Na-ta-mu", người dân chăn nuôi bắt đầu tham gia hoạt động thể thao truyền thống như vật, đua ngựa, bắn cung...một cách tự do vui vẻ thoải mái, cất cao tiếng hát, nhảy các điệu múa, tụ tập cùng nhau nâng chén.

Tế Ngao Bao là một hình ảnh thu nhỏ của văn hóa cổ dân tộc Mông Cổ, hàng loạt hoạt động và lễ nghi liên quan của hoạt động này đã thể hiện sức sáng tạo của dân tộc Mông Cổ. Tế Ngao Bao là một không gian văn hóa, chứa đựng rất nhiều văn hóa và tập tục của dân tộc Mông Cổ, có giá trị quan trọng đối với việc nghiên cứu lịch sử phát triển của văn hóa chăn nuôi, dân tộc Mông Cổ.