Trung Quốc muốn trở thành nước mạnh về ngành hoạt hình, vẫn phải đi "một con đường dài khó khăn"

Những năm qua, sản lượng phim hoạt hình Trung Quốc tăng trưởng nhanh chóng, năm 2011 tổng thời lượng vượt quá 260 nghìn phút, đứng thứ nhất trên thế giới. Nhưng Trung Quốc muốn trở thành nước mạnh về ngành hoạt hình, vẫn phải đi "một con đường dài khó khăn".

Tại diễn đàn chính thuộc Diễn đàn cấp cao Liên hoan Phim hoạt hình Quốc tế Trung Quốc lần thứ 8 diễn ra tại Hàng Châu mới đây, ông Kim Đức Long, Phó Tổng biên tập, Vụ trưởng Vụ quản lý tuyên truyền Tổng Cục Phát thanh, Điện ảnh và Truyền hình Nhà nước Trung Quốc nói, trong tất cả các phim hoạt hình với tổng thời lượng đạt 260 nghìn phút, ít có phim hay vừa đạt trình độ cao về tư tưởng và nghệ thuật, vừa thu hút khán giả xem, số lượng phim hoạt hình tầm thường chiếm tỷ trọng khá lớn. Làm thế nào để nâng cao trình độ sáng tác, là vấn đề rất cần coi trọng.

Tác giả của sê-ri tiểu thuyết "Đạo mộ bút ký" Nam Phái Tam Thúc hiện nay cũng tham gia sáng tác phim hoạt hình, lúc trẻ, anh có chí hướng trở thành hoạ sĩ. Anh nói: "Cốt chuyện bao giờ cũng xếp ở vị trí thứ nhất, chứ không phải là hình thức thể hiện. Chúng ta có những nhà hoạ sĩ hoạt hình rất ưu tú, nhưng điều đáng tiếc là không có kịch bản hay. Chúng ta có cốt chuyện hay, nhưng tại sao cứ quay đi quay lại Tứ đại danh tác hoặc tiểu thuyết của nhà văn Kim Dung, vì vậy những kịch bản hay đã bị 'bóp chết' ngay từ trong trứng nước."

Sau khi bắt đầu tham gia sáng tác phim hoạt hình, phim hoạt hình đầu tiên của ông Andy Wyatt, người phụ trách chuyên ngành phim hoạt hình kỹ thuật số của trường Đại học Falmouth Anh là phim hoạt hình nổi tiếng "Những chú Ninja rùa". Ông nói, trong khi sản xuất phim hoạt hình, năng khiếu kể truyện rất quan trọng. Không có nội dung, chỉ có công nghệ tốt, thì chẳng có tác dụng gì. Nhiều phim có hình ảnh rất hấp dẫn, nhưng nội dung lại rất nhàm chán.

"Trước tiên phải có cốt chuyện hay, phim mới có khả năng thu được thành công." Ông Kim Đức Long cho rằng, đối với các công ty dàn dựng phim hoạt hình, lựa chọn đề tài là vấn đề hàng đầu. Ông nói, hiện nay thường lặp đi lặp lại ở trình độ thấp một số phim hoạt hình, thiếu ý tưởng mới, bịa đặt lung tung, hoàn toàn lạc đề, đề tài giống nhau, sao chép lẫn nhau, rất khó nhận được sự yêu thích của khán giả. Phim hoạt hình phải có đủ ba yếu tố: ước mơ, dũng cảm và cảm động, đặc biệt phải kể câu chuyện hấp dẫn.

Nhân tài cũng là một nhân tố kiềm chế sự phát triển của ngành hoạt hình. Một mặt, ngành hoạt hình rất thiếu nhân tài, doanh nghiệp rất cần nhân tài; mặt khác, rất nhiều sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành hoạt hình lại không tìm được việc làm. Ông Bành Thiếu Kiện, Giám đốc Học viện Truyền thông Chiết Giang cho biết, hiện nay 2/3 trường đại học và cao đẳng Trung Quốc đã mở chuyên ngành hoạt hình và những chuyên ngành liên quan, nhưng chuyên ngành hoạt hình lại liên tiếp 3 năm bị tổ chức thứ ba xếp vào hàng ngũ 10 chuyên ngành có tỷ lệ tìm được việc làm thấp nhất.

Là đại diện của doanh nghiệp sản xuất phim hoạt hình, ông Hạ Mạnh Phàm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn cartoon Hồng Mộng đã đề nghị với tất cả các doanh nghiệp sản xuất phim hoạt hình như sau: "Phải tạo cơ hội rèn luyện và trưởng thành cho nhân tài trẻ có ý tưởng mới, thậm chí phải tạo cơ hội từ những bài học thất bại cho họ.

Hiện nay, trên 2/3 tỉnh thành Trung Quốc đã đưa ra chính sách hỗ trợ ngành hoạt hình, nhưng đa số chính sách vẫn là chế độ trợ cấp cho tác phẩm được trình chiếu. Đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng Phùng Dục Tung, Giám đốc Phân viện thiết kế nghệ thuật, Học viện Tiền Giang, trường Đại học Sư phạm Hàng Châu cho rằng, "đánh giá thành công hay thất bại bằng thời lượng trình chiếu" sẽ khiến nhiều doanh nghiệp nôn nóng thành công lợi dụng kẽ hở trong chính sách để kiếm lợi.

Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty phim hoạt hình Kỳ Hân Nhiên, Bắc Kinh Viên Mai cho biết, ở nước ngoài, dùng phim hoạt hình làm công cụ khuyến mại sản phẩm truyền thống, dựa vào thu nhập tiêu thụ sách báo và ấn phẩm nghe nhìn để thu hồi giá thành làm phim, thông qua các sản phẩm liên quan thu được 70%-80% lợi nhuận là mô hình kinh doanh chính của ngành hoạt hình. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp hoạt hình Trung Quốc chỉ sản xuất phim hoạt hình với mục đích được phép chiếu, để nâng thu nhập của mình, liên tiếp giảm giá thành làm phim.

Trước việc này, chuyên gia ngành hoạt hình cho rằng, cơ quan giám sát và quản lý cần phải tăng cường cơ chế giám sát và quản lý, điều chỉnh chính sách hỗ trợ. Ông Phùng Dục Tung nói, chính sách hỗ trợ không nên coi thời lượng trình chiếu là trung tâm, phải hỗ trợ về mặt đào tạo nhóm và định hướng thị trường, mở con đường hội nhập quốc tế và mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp hoạt hình.