"Hoa Nhi" phác họa bức tranh trữ tình bản sắc dân tộc Hồi

"Hoa Nhi" là một loại dân ca được thịnh hành trong các dân tộc theo đạo Hồi ở khu vực Ninh Hạ, Cam Túc, Thanh Hải miền tây bắc Trung Quốc. Những năm gần đây, "Hoa Nhi" không những không ngừng được  kế thừa và phát triển dưới nhiều hình thức, còn được đưa lên sân khấu ngoài lưu truyền trong dân gian nhằm giới thiệu cho đông đảo khán giả thưởng thức.

Các bạn thân mến, các bạn vừa nghe là "Hoa Nhi" Ninh Hạ đậm chất Trung Nguyên trong kịch ca múa dân tộc Hồi "Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi". Lời ca hát rằng: "Anh là vua 'Hoa Nhi' Lục Bàn, em là phượng hoàng Hạ Lan, vua Hoa Nhi và phượng hoàng tình sâu nghĩa nặng, giống bông hoa đẹp xứng với trăng tròn."

Kịch ca múa Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi là một câu chuyện tình lãng mạn giữa chàng trai trẻ dân tộc Hồi Du-su-phu và cô gái Sai-li-mai từ khi quen biết nhau đến kết duyên vợ chồng. Ngoài câu chuyện tình lãng mạn ra, làn điệu "Hoa Nhi" dân tộc Hồi bay bổng, điệu múa dân tộc Hồi đặc sắc, trang phục dân tộc Hồi đẹp mắt, văn hóa ẩm thực dân tộc Hồi đa dạng đã để lại ấn tượng sâu sắc cho khán giả. Khách du lịch Vương Chúng Nhất đến từ Bắc Kinh cứ giơ ngón tay cái tấm tắc ca ngợi kịch ca múa Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi. Ông nói:

"Tôi thấy đây là một vở kịch rất hay, thể hiện bằng hình thức biểu diễn văn nghệ, giới thiệu những lịch sử, truyền thống, phong tục, văn hóa bằng hình thức dễ hiểu, dễ tiếp nhận. Trong khi thưởng thức kịch ca múa tuyệt vời, chúng tôi cũng được tìm hiểu về lịch sử, văn hóa truyền thống của dân tộc Hồi, có nhiều điều bổ ích, đó là một hình thức phổ biến văn hóa dân tộc Hồi."

Dân tộc Hồi là một trong 10 dân tộc theo đạo Hồi của Trung Quốc, cho nên lễ cưới của dân tộc Hồi rất long trọng và có đặc điểm tôn giáo rõ rệt. Để nêu bật phong tục dân tộc Hồi, kịch Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi tập trung khắc họa bối cảnh thiếu nữ Mu-xlin tắm "U-xli", tức phương thức tắm đạo Hồi trước khi lấy chồng và chủ tế đền Hồi tụng "Ni-ka-ha" tức lời chứng hôn trong đám cưới, điều này khiến khách du lịch Ni-giê A-ta Ma-man, người theo đạo Hồi cảm thấy hết sức thân thiết. Ông nói:

"Chủ tế tụng 'Ni-ka-ha' trong đám cưới hết sức quan trọng đối với người theo đạo Hồi, bởi vì chỉ có hôn nhân được chủ tế chứng kiến mới phù hợp quy định của đạo Hồi. Tại khu vực người Hao-sa chúng tôi tập trung cư trú, đám cưới người theo đạo Hồi cũng giống như bối cảnh được thể hiện trong kịch ca múa Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi, tôi cảm thấy rất thân quen, phong tục hôn lễ của dân tộc Hồi Trung Quốc y hệt như quê tôi."

Năm 2009, "Hoa Nhi" được đưa vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể Liên Hợp Quốc. Bởi vậy, ngoài thể hiện phong tục và văn hóa độc đáo của dân tộc Hồi ra, Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi cũng coi quảng bá "Hoa Nhi" là trách nhiệm của mình. Đạo diễn vở Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi Mã Hướng Đông nói, âm nhạc trong Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi dựa vào dân gian nguyên sơ diễn biến từ "Hoa Nhi" dân tộc Hồi Ninh Hạ, nhạc sĩ bố trí khéo léo những nguyên tố âm nhạc khác loại theo nhu cầu của nhân vật và bối cảnh, chẳng hạn như nhạc chủ đề xuyên suốt vở kịch, âm nhạc hình thức khác nhau, phong cách khác nhau như hợp xướng, hát bè, song ca, đơn ca của vai chính v.v đều giữ gìn hoàn hảo chất liệu của "Hoa Nhi" Ninh Hạ. Ông Mã Hướng Đông nói:

"'Hoa Nhi' là một loại hình sơn ca thịnh hành tại vùng núi phía nam Ninh Hạ cũng như rất nhiều địa phương của Ninh Hạ, việc khai thác và kế thừa 'Hoa Nhi' đã được nhiều người quan tâm. Hình thức thể hiện bằng kịch ca múa là một sự sáng tạo, để làn điệu 'Hoa Nhi' được thể hiện toàn diện hơn, khiến 'Hoa Nhi' được tôn vinh và kế thừa tốt hơn, đó là hiệu ứng do kịch ca múa Hoa Nhi mang lại".

Một vở kịch xuất sắc, không những mang lại cảm nhận nghệ thuật nghe nhìn, rung động tâm hồn mới là linh hồn của nghệ thuật. Đạo diễn vở Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi Mã Hướng Đông nói, vùng núi phía nam Ninh Hạ được Liên Hợp Quốc coi là nơi không thích hợp loài người cư trú, nhưng chính trên mảnh đất này, người dân tộc Hồi đã sống ngoan cường với tinh thần không ngại gian nan, và sáng tạo văn hoá dân tộc Hồi sán lạn. Vậy làm thế nào thông qua kịch ca múa dân tộc Hồi này để càng nhiều người hiểu về tinh thần của người dân tộc Hồi luôn là phương hướng nỗ lực của ông. Ông Mã Hướng Đông nói:

"Trong vở kịch này, chúng tôi còn có thể thấy một điều, đó là tinh thần của người dân tộc Hồi. Văn hoá dân tộc Hồi trên thực tế là rất lạc quan, không bị khuất phục bởi khó khăn trước mắt, cho nên chúng tôi dành nhiều thời gian khai thác về mặt tinh thần."

Để thích ứng nhu cầu của thị trường, để càng nhiều người hiểu biết về "Hoa Nhi" dân tộc Hồi và bản sắc văn hóa của quê hương dân tộc Hồi, đoàn ca múa thành phố Trung Vệ còn dàn dựng vở Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi dành cho khách du lịch, đồng thời tới các khu du lịch nổi tiếng của địa phương, trình diễn cho du khách đến từ các nơi trên thế giới. Trưởng đoàn ca múa thành phố Trung Vệ Giải Thành Hồng nói:

"Kịch Hoa Nhi đi vào khu du lịch khiến tác phẩm văn nghệ xuất sắc trở thành điểm thu hút du khách mới của khu du lịch, khách du lịch thông qua thưởng thức kịch, có thể tìm hiểu phong tục tập quán của dân tộc Hồi, rất bổ ích".

Bà Giải Thành Hồng nói, sáu tháng cuối năm nay, vở Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi sẽ ra khỏi Ninh Hạ, đi biểu diễn ở các tỉnh thành khác, để càng nhiều đồng bào dân tộc thưởng thức sự hấp dẫn của văn hóa dân tộc Hồi. Đoàn ca múa của bà cũng sẽ nỗ lực để vở Hôn lễ quê hương dân tộc Hồi đi ra thế giới, thể hiện sự sán lạn và huy hoàng của văn hoá dân tộc Trung Hoa trên sân khấu quốc tế.