Giải đáp về nhạc khúc "Hoa Nhài" ; Đôi nét về Bồ Tùng Linh và "Liêu trai chí dị"

Đôi nét về  Bồ Tùng Linh và tác phẩm "Liêu trai chí dị"

Hàng ngày ngoài nhận được thư điện tử của các bạn cư dân mạng Việt Nam ra, chúng tôi còn nhận được thư viết tay của các bạn thính giả lâu năm nhiệt tình, hoặc của các bạn học sinh yêu mến văn học Trung Quốc.

Do vậy để đáp ứng yêu cầu của các bạn, chúng tôi không định kỳ sưu tầm những bài tản văn của các nhà văn nổi tiếng Trung Quốc giới thiệu qua Chương trình văn nghệ cuối tuần. Hoặc giới thiệu chuyện ngắn Lỗ Tấn qua tiết mục đọc truyện cuối tuần.

Có bạn còn bày tỏ muốn tìm hiểu các nhà văn Trung Quốc và tác phẩm của họ. Bạn Đặng Thị Mai ở huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên viết:

"Hằng ngày tuy rất bận, nhưng em vẫn dành thời gian đón nghe Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc. Em rất thích Hộp thư Ngọc Ánh và Chương trình Văn nghệ Cuối tuần và cả tiết mục Học Tiếng Phổ thông Trung Quốc của quý Đài nữa. Em có rất nhiều ước mơ, nhưng cũng có nhiều mối lo. Em rất yêu văn học, thích nghe chị Ngọc Ánh đọc những bài tản văn Trung Quốc, muốn tìm hiểu nhiều về nền văn học Trung Quốc và các nhà văn cổ kim Trung Quốc. Gần đây, em có đọc cuốn "Liêu trai chí dị" của tác giả Bồ Tùng Linh, mong chị Ngọc Ánh giới thiệu thêm về tác giả để em và các bạn trẻ yêu văn học Trung Quốc cùng tìm hiểu, mong được chị đáp ứng yêu cầu của em nhé".

Ngọc Ánh: Trước hết Ngọc Ánh xin chúc Mai có nhiều thu hoạch về văn học qua đọc nhiều và chăm viết. Rất mong những bài tản văn mà chị giới thiệu trên sóng sẽ giúp các bạn học sinh trẻ tuổi Việt Nam yêu thích môn văn và càng hiểu biết về văn hóa, lịch sử, đất nước và con người Trung Quốc. Sau đây Ngọc Ánh xin giới thiệu đôi nét về Bồ Tùng Linh, nhà văn nổi tiếng thời nhà Thanh Trung Quốc và tác phẩm của ông.

Bồ Tùng Linh là nhà văn nổi tiếng thời nhà Thanh Trung Quốc, tự Lưu Tiên, là người Truy Xuyên tức thành phố Truy Bác, tỉnh Sơn Đông ngày nay. Ông sinh năm 1640 và mất năm 1715. Ông xuất thân trong một gia đình địa chủ suy thoái, suốt đời ông hết sức chịu khó học tập, mình đầy học vấn, thế nhưng ông tham gia nhiều lần thi khoa cử, đều không đạt kết quả, cho mãi đến năm 71 tuổi, ông mới thi đỗ Cung sinh. Sống trong thời thế bấp bênh, dần dần ông nhận thức rằng, người xuất thân như ông không dễ gì có thể làm nên sự nghiệp, thế là ông chuyển sự phẫn uất cũng như tâm huyết của mình vào việc sáng tác bộ "Liêu trai chí dị".

"Liêu trai chí dị" là bộ truyện ngắn văn ngôn, tổng cộng có 431 chuyện. Nội dung đại thể chia làm 4 phần: Một là, vạch trần, chế nhạo bộ mặt, hành động xấu xa và tham lam của bọn tham quan ô lại cũng như bọn nhà giàu ác bá với lòng căm phẫn hiện thực xã hội, ngòi bút của ông chủ yếu là nhằm vào chế độ thống trị phong kiến. Tiêu biểu nhất là những mẩu chuyện như "Xúc tích", "Tịch Phương Bình", "Thương tam quan", ... Hai là, qua trải nghiệm các cuộc thi khoa cử của mình, Bồ Tùng Linh đã nhận rõ sự thật của chế độ khoa cử mục nát hồi bấy giờ, ông đã viết các mẩu chuyện như "Tư Văn Lang", "Khảo tệ tư", "Thư sinh" ... đã vạch trần một cách thẳng thắn chế độ khoa cử đen tối hồi bấy giờ, phác họa bộ mặt tham lam và xấu xa của các quan coi thi, mổ xẻ chế độ khoa cử đã trói buộc và ăn mòn tâm hồn của các phần tử trí thức, chỉ trích tệ nạn gian lận trong thi cử. Ba là, ca ngợi một cách chân thành các chị em phụ nữ, cùng những thư sinh trẻ nghèo thuộc tầng lớp thấp trong xã hội đã cố gắng và đấu tranh để có được mối tình thủy chung và trong trắng. Ví dụ như những mẩu chuyện "Nha đầu", "Tế hầu"...Trong tập "Liêu trai chí dị" còn có nhiều mẩu chuyện viết về tình yêu giữa những anh thư sinh với Hồ Ly tinh, hay các ma quỷ yêu nhau một cách rất lãng mạn mê hồn. Trong những mẩu chuyện này, hình tượng của các cô gái thường là xinh đẹp, có tâm hồn trong trắng dễ thương, ví dụ như Hồng Ngọc, Anh Ninh, Hương Ngọc, Thanh Phượng, Kiêu Na, Liên Hương,... Bốn là, một số mẩu chuyện mang ngụ ý và giải thích về luân lý đạo đức, rất có tính giáo dục, ví dụ như "Họa bì", "Lao sơn Đạo sĩ" v.v. "Liêu trai chí dị" là một tác phẩm cổ điển Trung Quốc đầy tính lãng mạn và trí tưởng tượng phi phàm, chủ yếu thể hiện ở chỗ phác họa các nhân vật chính diện, đặc biệt là thể hiện các nhân vật phụ nữ được biến từ hồ ly, ma quái. Ngoài ra, tác giả rất sành về xây dựng tình tiết bằng cách thêu dệt khung cảnh mơ mộng lãng mạn, lên trời xuống đất, đã phá vỡ sự gò bó của hiện thực, thể hiện lý tưởng và nguyện vọng hướng tới cái tốt đẹp, vùng thoát khỏi hiện thực của mình.