Bà Dinh-lắc bị tuyên án tù giam chấm dứt "thời đại Xin-na-vắt"

 Ngày 27/9, Tòa án Tối cao Thái Lan đã tuyên án vắng mặt cựu Thủ tướng Dinh-lắc Xin-na-vắt 5 năm tù giam liên quan đến chương trình trợ giá lúa gạo. Từ sự lưu vong của cựu Thủ tướng Thặc-xỉn Xin-na-vắt đến sự mất tích và bị kết án tù giam của bà Dinh-lắc, em gái ông Thặc-xỉn, "thời đại Xin-na-vắt" kéo dài 16 năm trên chính trường Thái Lan đi đến hồi kết.

Bước sang thế kỷ 21, chính trường Thái Lan luôn ở trong "thần chú ma" cứ bầu cử tất sẽ thắng của tập đoàn Thặc-xỉn: Năm 2001, ông Thặc-xỉn, đại gia trong ngành thông tin-viễn thông giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử với ưu thế áp đảo và đảm nhiệm Thủ tướng; năm 2005, ông tái đắc cử; năm 2008, ông Xổm-chai, anh rể của ông Thặc-xỉn đảm nhiệm Thủ tướng; năm 2011, bà Dinh-lắc, em gái ông Thặc-xỉn giữ chức Thủ tướng. Đối với gia tộc Thặc-xỉn mà nói, liên tục xuất hiện ba vị Thủ tướng đã lập kỷ lục trong lịch sử Thái Lan.

Tuy nhiên, "ma lực" thu hút phiếu bầu của gia tộc Thặc-xỉn không phải bắt nguồn từ sức hút gia tộc hoặc cá nhân, mà là bởi Hiến pháp và chế độ bầu cử của Thái Lan. Cân nhắc đến các nhân tố như phân định khu vực bầu cử, phân bố dân số, kết cấu của cử tri, v.v., gia tộc Thặc-xỉn ý thức được rằng, miễn là chính sách lấy lòng tầng lớp thu nhập thấp chiếm 70% tổng số cử trị thì chắc chắn sẽ giành được thắng lợi trong tổng tuyển cử.

Bởi vậy, gia tộc Thặc-xỉn ra sức thúc đẩy chính sách ưu đãi dành cho người dân tầng lớp dưới xã hội, trong đó có nông dân, tuy nhiên, như vậy đã làm gia tăng sự đối lập giữa cộng đồng khác nhau, dẫn đến sự xung đột giữa các đoàn thể chính trị.

Nhằm phá bỏ "câu thần chú ma", năm 2006 và năm 2014, Quân đội Thái Lan hai lần can thiệp vào chính trị, phát động đảo chính quân sự. Mặc dù các cuộc đảo chính đã lần lượt lật đổ Chính quyền Thặc-xỉn và Chính quyền Dinh-lắc, hơn nữa các tập đoàn đảo chính sau khi lên nắm quyền đã nhanh chóng sửa đổi Hiến pháp, nhưng sự đối lập và rạn nứt trong xã hội Thái Lan vẫn không thể giải quyết bằng cách sửa đổi Hiến pháp, tệ hại của chế độ bầu cử cũng như mô hình lựa chọn theo cộng đồng cử tri vẫn tồn tại.

Lúc này, đối thủ của ông Thặc-xỉn áp dụng biện pháp tư pháp, giải quyết vấn đề chính trị thông qua tư pháp.

Việc bà Dinh-lắc ngày 27/9 bị kết án tù giam hoàn toàn giống với Tòa án Tối cao xét xử ông Thặc-xỉn năm 2008. Khi Tòa án phán quyết vụ mua đất liên quan đến ông Thặc-xỉn, ông Thặc-xỉn từng về nước hầu tòa biện hộ cho bản thân trên con đường lưu vong, về sau thấy tình hình không có lợi cho mình, ông bèn mượn cớ trốn khỏi Thái Lan trước khi tuyên án. Tòa án cuối cùng kết án ông hai năm tù giam.

Kết án ông Thặc-xỉn và bà Dinh-lắc, bất cứ bao nhiêu năm tù giam, miễn là tội danh thành lập, trên thực tế đã đặt một rào cản tư pháp ngăn cản họ về nước. Miễn là ông Thặc-xỉn và bà Dinh-lắc nhập cảnh Thái Lan thì sẽ lập tức bị bắt giam. Nói một cách khác, miễn là bị kết án tù giam, hai anh em sống lưu vong này là không thể trở về Thái Lan theo con đường bình thường.

Các cuộc đảo chính quân sự và xét xử tư pháp trên thực tế đã thay đổi sinh thái và kết cấu chính trị của thời đại Xin-na-vắt.

Tuy nhiên, trong hơn chục năm qua, quan niệm chính trị của gia tộc Thặc-xỉn đã bám rễ trong lòng một số người dân Thái Lan, sự khác biệt về nhận thức trên bình diện ý thức hệ sẽ không biến mất nhanh chóng bởi phán quyết của Tòa án. Một số chính sách của đảng Thái Rắc Thái do ông Thặc-xỉn sáng lập cũng như sau này diễn biến thành đảng Sức mạnh Nhân dân và đảng Vì nước Thái thậm chí vẫn đang phát huy vai trò. Vấn đề đặt ra cho nền chính trị Thái Lan trong thời gian tới là, ai sẽ tiếp tục thực thi quan niệm chính trị của tập đoàn Thặc-xỉn, ai sẽ đứng ra đại diện cho đảng Vì nước Thái tham gia cuộc bầu cử sớm nhất vào năm 2018. Dưới sự lãnh đạo của chính quyền hiện nay, phát triển kinh tế của Thái Lan mặc dù không nhanh, nhưng xã hội ổn định. Đại đa số người dân Thái Lan lấy làm mệt mỏi trước xã hội hỗn loạn và cuộc đấu tranh chính trị, có lẽ sẽ tìm được phương hướng phát triển mới trong khoảng thời gian vắng mặt ông Thặc-xỉn và bà Dinh-lắc.