Trước thềm Ngày Quốc tế phòng chống ma tuý ngày 26/6, Tòa án Nhân dân tối cao Trung Quốc lần đầu tiên công bố sách trắng về công tác phòng chống ma tuý, tổng kết tình hình phạm tội ma tuý và xét xử các vụ án liên quan trong 5 năm qua. Chánh án Tòa Hình sự Tòa án Nhân dân tối cao Trung Quốc Diệp Hiểu Dĩnh cho biết, tình hình tội phạm ma tuý hiện nay vẫn rất cam go, các tòa án trong cả nước Trung Quốc sẽ tích cực tham gia trị lý tổng hợp phòng chống ma tuý, thúc đẩy không ngừng hoàn thiện hệ thống xã hội phòng chống ma tuý trong khi trừng trị nghiêm khắc tội phạm ma tuý theo pháp luật.
Sách trắng cho thấy, từ năm 2012 đến năm 2016, các tòa án Trung Quốc cả thảy xét xử 540 nghìn vụ án phạm tội ma tuý, kết án hơn 500 nghìn tội phạm. Chánh án Tòa Hình sự Tòa án Nhân dân tối cao Trung Quốc Diệp Hiểu Dĩnh nói:
"Tội phạm ma tuý ở Trung Quốc đã không còn đặc trưng mang tính khu vực chủ yếu hoạt động tại vùng biên giới và duyên hải trước đây, mà phân bố trong tất cả các tỉnh thành cả nước, tuy nhiên khu vực trọng điểm xảy ra các vụ án lại tập trung, chủ yếu ở vùng Hoa nam, Tây nam, Hoa đông và Hoa trung. Các vụ phạm tội mang tính đầu nguồn như buôn lậu, sản xuất ma tuý và tiền chất có xu hướng gia tăng. Bên cạnh đó, tác động bởi thị trường tiêu thụ ma tuý không ngừng mở rộng, các vụ phạm tội ma tuý đầu cuối như bán lẻ ma tuý, thu dung người khác sử dụng ma tuý, sở hữu ma tuý trái phép, v.v. tăng nhanh chóng. Ma tuý tổng hợp, bao gồm ma tuý đá và viên chiếm tỷ lệ không ngừng gia tăng, tại đại đa số khu vực đã vượt quá ma tuý truyền thống hê-rô-in, trở thành ma tuý chủ yếu nhất trong các vụ phạm tội".
Trước tình hình cam go, các cơ quan tư pháp Trung Quốc tiếp tục tăng thêm cường độ trừng phạt. Kiên quyết xét xử theo pháp luật, kết án với khung hình phạt nặng đến tử hình đối với những tội phạm ma tuý có hành vi nghiêm trọng như tội phạm có vũ trang, chống trả bằng bạo lực, tham gia hoạt động buôn bán ma tuý quốc tế có tổ chức, v.v., cũng như những tội phạm có hành vi phạm tội nghiêm trọng, tính chủ quan lớn và gây nguy hiểm đến tính mạng như trùm ma tuý, tội phạm ma tuý chuyên nghiệp, tái phạm, v.v.. Trong các vụ án điển hình công bố ngày 20/6, Lý Hoài Du buôn bán và vận chuyển ma tuý, Thái Chí Hùng cùng đồng bọn sản xuất và buôn bán ma tuý, Dương Khai Thủy tổ chức phụ nữ mang thai vận chuyển ma tuý trong thời gian bảo lãnh tại ngoại, lượng ma tuý liên quan 3 vụ án này rất lớn, phạm tội cực kỳ nghiêm trọng, đều bị tuyên án tử hình theo pháp luật. Bà Diệp Hiểu Dĩnh đồng thời nhấn mạnh sẽ xử phạt nhẹ theo pháp luật đối với những tội phạm có hành vi nhẹ, đồng phạm, ra đầu thú, có công hoặc hành vi xử phạt nhẹ theo pháp luật và tình hình cụ thể.
Những năm qua thường xuyên xảy ra tình hình các tội phạm ma tuý tổ chức và lợi dụng nhóm người đặc biệt như phụ nữ mang thai, phụ nữ đang nuôi con, người nhiễm HIV/AIDS, người khuyết tật, v.v. thực hiện phạm tội ma tuý.
Phó Chánh án Tòa Hình sự Tòa án Nhân dân tối cao Mã Nham cho biết, tòa án sẽ đối xử có khác biệt theo tình hình cụ thể khi xét xử vụ án liên quan nhóm người đặc biệt này.
"Tòa án Nhân dân sẽ xử phạt nhẹ nếu các tội phạm thực sự bị người khác thuê, sai khiến phạm tội, và phạm tội lần đầu, không thường xuyên; trong khi sẽ trừng trị nghiêm khắc nếu là tội phạm chuyên nghiệp che giấu bằng danh tính đặc thù, tái phạm, chủ phạm hoặc có hành vi xử phạt nặng khác".