Khai mạc khóa họp Đại hội đồng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế, nhấn mạnh tăng cường an ninh hạt nhân toàn cầu

Khóa họp thứ nhất Đại hội đồng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế năm 2017 ngày 6/3 đã khai mạc tại Viên, Thủ đô Áo. Hội nghị lần này diễn ra trong 5 ngày, chương trình nghị sự bao gồm tình hình an ninh hạt nhân, công nghệ hạt nhân trên toàn cầu, tiến triển của Ngân hàng u-ra-ni nồng độ thấp mà Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế đang xây dựng tại Ca-dắc-xtan, cũng như tình hình I-ran thực hiện Thỏa thuận toàn diện hạt nhân I-ran và vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.

Đại diện của 35 nước thành viên Đại hội đồng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế đã tham dự hội nghị. Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế A-ma-nô đã trình bày báo cáo công tác trước Đại hội đồng. Ông nói, sự cố nhà máy điện hạt nhân số một đảo Phư-cư-xi-a đã qua đi gần 6 năm, nó nhắc nhở chúng ta cần phải tiếp tục nỗ lực tăng cường an ninh hạt nhân của toàn cầu. Hội nghị lần này sẽ xem xét và thảo luận làm thế nào tăng cường nỗ lực về các mặt như vấn đề hạt nhân, phóng xạ hạt nhân, vận chuyển hạt nhân, xử lý an toàn chất thải hạt nhân v.v.

Một vấn đề quan trọng khác trong hội nghị lần này là sử dụng năng lượng hạt nhân. Báo cáo "Nhìn lại công nghệ hạt nhân năm 2017" sắp được xem xét tại Hội nghị đã khái quát tình hình phát triển các nhà máy điện nguyên tử trong năm ngoái. Theo con số được cung cấp, hiện cả thảy có 449 lò phản ứng hạt nhân của 30 nước trên thế giới đang hoạt động, 60 lò phản ứng đang trong xây dựng, đa số là ở châu Á. Ông Yukiya Amano nói:

"Đúng như báo cáo nêu rõ, điện nguyên tử có ý nghĩa quan trọng đối với việc thực hiện mục tiêu được quy định trong 'Hiệp định Pa-ri', tức kiểm soát mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu dưới 2 độ C của trước thời kỳ công nghiệp hóa, cũng như thực hiện mục tiêu phát triển bền vững".

Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế nêu rõ, công nghệ hạt nhân có thể cung cấp rất nhiều hỗ trợ cho lĩnh vực y học, công nghiệp và nông nghiệp. Nhưng nếu không thể tiến hành quản lý an toàn, cũng gây rủi ro đối với sức khỏe và môi trường của loài người.

Trong báo cáo, ông Yukiya Amano còn cho biết, dự án ngân hàng u-ra-ni nồng độ thấp mà Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế xây dựng tại Ca-dắc-xtan đang được tiến hành theo kế hoạch, có triển vọng hoàn thành xây dựng và đưa vào hoạt động trước tháng 9 năm nay.

Khóa họp Đại hội đồng lần này còn sẽ tiến hành đánh giá tình hình I-ran thực thi "Thỏa thuận toàn diện hạt nhân I-ran", và đưa ra đánh giá đối với chương trình hạt nhân của Triều Tiên, Xy-ri, Pa-ki-xtan. Ông Yukiya Amano đã trình lên hội nghị báo cáo thanh sát về I-ran thực hiện "Nghị quyết 2231" của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Ông nói, một năm nay, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế luôn thanh sát tình hình I-ran thực hiện thỏa thuận, báo cáo này đã cung cấp nhiều thông tin hơn về mặt dự trữ u-ra-ni nồng độ thấp của I-ran. Ông cho biết:

"Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế sẽ tiếp tục tiến hành thanh sát đối với nguyên liệu hạt nhân đã báo cáo theo 'Thỏa thuận đảm bảo', chưa chuyển sang mục đích dân sự, và tiếp tục tiến hành đánh giá đối với nguyên liệu hạt nhân và hoạt động hạt nhân chưa đăng ký của I-ran".

Trước chương trình hạt nhân của Triều Tiên, ông Yukiya Amano bày tỏ "hết sức quan ngại".

Trong báo cáo dự toán ngân sách trình lên hội nghị, ông Yukiya Amano còn đề nghị tăng 2% kinh phí dự toán ngân sách năm 2018-2019 của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế.