Tổng thống đắc cử Mỹ Đô-nan Trăm ngày 3/1 tuyên bố đề cử quan chức thương mại thời chính quyền Reagan, ông Robert Lighthizer giữ chức Đại diện Thương mại Mỹ, đến nay ê-kíp chính sách thương mại của ông Trăm đã bước đầu hình thành.
Thương mại là chủ đề cốt lõi trong chiến dịch tranh cử của ông Trăm, ông từng cam kết rút khỏi hiệp định TPP, nối lại đàm phán về Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ, áp mức thuế mang tính trừng phạt đối với các nước tiến hành thương mại không công bằng sau khi nhậm chức Tổng thống. Ông Trăm liệu có thực hiện những lời cam kết khi tranh cử hay không, cơ chế quyết sách thương mại liệu có hiệu quả hay không đều rất được quan tâm.
Trước khi đề cử ứng viên Đại diện Thương mại Mỹ, ê-kíp quá độ của ông Trăm trong vài tuần qua đã tuyên bố bố trí chức vụ mới là Chủ tịch Hội đồng Thương mại quốc gia thuộc Nhà trắng và Đặc phái viên đàm phán quốc tế, và giành cho Bộ Thương mại nhiều quyền hơn về xây dựng chính sách thương mại. Nhiều dấu hiệu cho thấy, ông Trăm đang mạnh tay cải cách khung chính sách thương mại hơn 50 năm qua của Mỹ.
Nghiên cứu viên kỳ cựu Sở Nghiên cứu kinh tế quốc tế, cơ quan tham vấn Mỹ Gary Hufbauer cho rằng, việc ông Trăm để Bộ Thương mại đứng đầu xây dựng chính sách thương mại là sự khác biệt lớn nhất so với thông lệ trước đây, sẽ vấp phải sự phản đối của Quốc hội Mỹ. Bởi vậy, hiệu quả của việc xây dựng và thực hiện chính sách thương mại của Chính phủ Đô-nan Trăm, quan hệ giữa Nhà trắng và Quốc hội, quan hệ giữa Mỹ và các đối tác thương mại khác đều đứng trước thách thức mới.
Tháng 11 năm ngoái, ông Trăm từng tuyên bố kế hoạch "Chính sách mới trong 100 ngày" sau khi làm chủ Nhà trắng, trong đó bao gồm sẽ ký tuyên bố rút khỏi TPP vào ngày đầu tiên nhậm chức. Trong chiến dịch tranh cử, ông Trăm từng nhiều lần công kích rằng TPP sẽ "hủy diệt" ngành chế tạo của Mỹ, cam kết sẽ không ký hiệp định thương mại tầm cỡ khu vực sau khi đắc cử, mà là chú trọng đàm phán hiệp định thương mại song phương với từng nước.
Liệu ông Trăm có thực sự từ bỏ TPP sau khi lên nhậm chức hay không? Chuyên gia thương mại Mỹ cho rằng, khả năng Chính phủ Đô-nan Trăm áp dụng hành động lập pháp đối với TPP trong năm nay là không lớn, nhưng có khả năng sẽ xem xét lại ảnh hưởng của TPP đối với kinh tế và chiến lược Mỹ sau năm 2018, không loại trừ tính khả năng sẽ "đổi tên" TPP, từ đó chấp nhận TPP sau khi nối lại đàm phán về một số điều khoản.
Nghiên cứu viên kỳ cựu Hội Nghiên cứu Ngoại giao Mỹ Edward Alden cho biết, ông Trăm rất khó mềm hóa chính sách rút khỏi TPP trong thời gian ngắn, nhưng ông Trăm rất có thể sẽ tiến hành "đóng gói lại" TPP trong một thời điểm nào đó trong tương lai, "đặt tên khác", rồi nói với những người ủng hộ mình rằng ông "đã từ bỏ TPP", nhưng đã đi đến một hiệp định thương mại có lợi hơn cho Mỹ.
Ông Edward Alden cho biết, một số Nghị sĩ "nặng ký" tại Thượng và Hạ viện Mỹ chưa từ bỏ nỗ lực phê chuẩn TPP, giới thương mại Mỹ nhìn chung cũng ủng hộ TPP.
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
