Mới đây, Bộ Tài chính Nhật Bản cho biết sẽ điều chỉnh lại điều kiện các nước được hưởng quy chế thuế quan ưu đãi đặc biệt, và sẽ hoàn tất việc sửa đổi vào năm 2019. Tiêu chuẩn hiện nay là các nước và vùng lãnh thổ có tổng thu nhập quốc dân (GNI) bình quân đầu người liên tục ba năm đạt 12.736 đô la Mỹ trở lên sẽ không được hưởng quy chế thuế quan ưu đãi đặc biệt. Ngoài tiêu chuẩn này ra, Bộ Tài chính Nhật Bản quyết định tăng thêm một tiêu chuẩn, tức các nước có tổng thu nhập quốc dân bình quân đầu người trên 4.125 đô la Mỹ, xuất khẩu chiếm 1% thị phần thế giới trở lên cũng bị loại khỏi quy chế thuế quan ưu đãi đặc biệt. Theo quy định mới, Trung Quốc, Mê-hi-cô, Bra-xin, Thái Lan và Ma-lai-xi-a đều không được hưởng quy chế này.
Nhiều nhân sĩ trong ngành cho rằng, Nhật Bản hủy bỏ quy chế "thuế quan ưu đãi đặc biệt" dành cho 5 nước trong đó có Trung Quốc, trên thực tế là nhằm bảo hộ sản phẩm trong nước và tăng thu ngân sách, là dấu hiệu của chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch ngóc đầu dậy, cũng là tiền lệ xấu và ảnh hưởng tiêu cực cho thương mại toàn cầu. Trong khi xét từ góc độ của Trung Quốc mà nói, bất kể thương mại toàn cầu phát triển như thế nào, Trung Quốc đều cần coi trọng việc điều chỉnh kết cấu kinh tế trong nước để thực hiện sự phát triển kinh tế tốt hơn.
Trước quy định mới này của Nhật Bản, Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Thẩm Đan Dương mới đây cho biết mong Nhật Bản và Trung Quốc hành động cùng một hướng, thúc đẩy thương mại hai nước phát triển lành mạnh.
"Trung Quốc và Nhật Bản đều là nước lớn về thương mại trên thế giới, là đối tác thương mại quan trọng của nhau, hai nước có tính bổ trợ kinh tế mạnh, phát triển hợp tác phù hợp lợi ích của hai bên, mong hai bên cùng nhau nỗ lực, hành động cùng một hướng, thúc đẩy quan hệ kinh tế-thương mại Trung Quốc – Nhật Bản phát triển lành mạnh, góp phần cho tăng trưởng kinh tế thế giới".
Nhật Bản hủy bỏ quy chế "thuế quan ưu đãi đặc biệt" dành cho 5 nước, trong đó có Trung Quốc với lý do kinh tế của các nước này không ngừng phát triển, đã không cần thiết được hưởng ưu đãi thuế quan nữa. Tuy nhiên, Nghiên cứu viên Viện nghiên cứu quan hệ quốc tế hiện đại Trung Quốc Trần Phượng Anh nêu rõ, Nhật Bản điều chỉnh danh sách được hưởng quy chế thuế quan ưu đãi đặc biệt là do sức cạnh tranh quốc tế của Nhật Bản suy giảm, mong qua đó để tăng thu ngân sách của nước mình.
Bà Trần Phượng Anh cho biết, cách làm này của Nhật Bản không thể nói là "cách làm sáng suốt". Bởi vì sau khi không được hưởng quy chế "thuế quan ưu đãi đặc biệt", thuế quan của hàng nghìn mặt hàng Trung Quốc xuất khẩu sang Nhật Bản được hưởng thuế suất ưu đãi trước đây sẽ tăng lên, như vậy sẽ ảnh hưởng tới xuất khẩu của Trung Quốc sang Nhật. 4 nước khác bị đưa ra khỏi quy chế "thuế quan ưu đãi đặc biệt" cũng sẽ đối mặt với hoàn cảnh như vậy.
Bà Trần Phượng Anh còn chỉ rõ, Nhật Bản thực thi quy định mới cũng có nghĩa là Nhật Bản đang giảm sự hỗ trợ đối với các nền kinh tế đang phát triển mà nước này cam kết trước đây, là dấu hiệu của chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch ngóc đầu dậy, đồng thời cũng sẽ gây phương hại tới thương mại toàn cầu.
Giám đốc Viện Nghiên cứu Kinh tế thế giới thuộc Viện Khoa học Xã hội tỉnh Giang Tô, Trung Quốc Điền Bá Bình cho rằng, bất kể thương mại toàn cầu phát triển như thế nào, Trung Quốc đều cần coi trọng việc điều chỉnh kết cấu kinh tế nước mình để thực hiện sự phát triển kinh tế tốt hơn.
"Dưới sự ảnh hưởng của toàn cầu, chúng ta làm thế nào để điều chỉnh hơn nữa mô hình, sáng tạo con đường phát triển, khiến trong và ngoài nước cân bằng hơn, từ ý nghĩa nào đó cũng là một cơ chế bắt buộc, cơ chế bắt buộc khiến kinh tế Trung Quốc phát triển lành mạnh hơn".
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
