Quốc hội Việt Nam tuần trước đã thông qua dự thảo Nghị quyết, dừng dự án Nhà máy điện hạt nhân đầu tiên do Nhật và Nga đã giành được hợp đồng, lý do là giá thành xây dựng Nhà máy điện hạt nhân đã tăng lên, cộng thêm ngân sách nhà nước Việt Nam căng thẳng. Truyền thông Nhật cho rằng, là hình mẫu thành công hợp tác tiếp thị giữa Chính phủ và nhân dân, Việt Nam hủy hợp đồng chắc chắn sẽ giáng một đòn nặng nề vào chiến lược xuất khẩu nhà máy điện hạt nhân của Nhật.
Nhật đã có kinh nghiệm sử dụng, phát triển nhà máy điện hạt nhân hơn 60 năm, có công nghệ điện hạt nhân dẫn đầu toàn cầu. Sau sự cố hạt nhân tại Nhà máy điện hạt nhân Phư-cư-si-ma, nhà máy điện hạt nhân trong nước Nhật đã cơ bản ngừng hoạt động, thị trường xây dựng nhà máy điện hạt nhân trong nước đã nhanh chóng thu hẹp, nhà sản xuất thiết bị kinh doanh gặp phải khó khăn. Chính quyền A-bê liền coi xuất khẩu nhà máy điện hạt nhân là một trong những nội dung quan trọng của chiến lược chấn hưng nền kinh tế. Nhà máy điện hạt nhân Việt Nam vốn có triển vọng trở thành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên ở Đông Nam Á, có ý nghĩa trình diễn quan trọng "xuất khẩu xây dựng cơ bản chất lượng cao" của Nhật lấy Đông Nam Á làm mục tiêu chính.
Năm 2009, Quốc hội Việt Nam đã phê chuẩn xây dựng nhà máy điện hạt nhân có tổng vốn đầu tư khoảng 10 tỉ USD tại tỉnh Ninh Thuận ở miền Trung. Nga đã giành được hợp đồng hai tổ máy của nhà máy điện hạt nhân thứ nhất, năm 2010 Nhật giành được hợp đồng hai tổ máy của nhà máy điện hạt nhân thứ hai. Theo kế hoạch ban đầu, tổ máy thứ nhất do Nhật phụ trách sẽ khởi công xây dựng vào năm 2014, năm 2020 đưa vào sử dụng. Sau sự cố hạt nhân tại Nhà máy điện hạt nhân Phư-cư-si-ma, vì phải áp dụng biện pháp an toàn và trình tự lập pháp mới, kế hoạch xây dựng bị hoãn lại. Theo truyền thông Việt Nam, giá thành xây dựng nhà máy điện hạt nhân dự kiến sẽ từ khoảng 10 tỉ USD lúc đầu tăng đến khoảng 27 tỉ USD.
Ngày 11/11, Thủ tướng Nhật A-bê và Thủ tướng Ấn Độ Mô-đi đã ký Hiệp định năng lượng hạt nhân, mở ra con đường xuất khẩu năng lượng hạt nhân sang Ấn Độ. Nhật luôn mở rộng "thế giới không có vũ khí hạt nhân" trên cộng đồng quốc tế với hình ảnh "nước duy nhất bị ném bom nguyên tử trong chiến tranh". Phá lệ xuất khẩu nhà máy điện hạt nhân sang Ấn Độ còn chưa gia nhập "Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân" (NPT), chẳng khác nào đã "tự vả vào mặt mình". Hãng Ky-ô-đô Nhật đưa tin, có thể liên tục nghe thấy tiếng nói buồn rầu tại Hi-rô-si-ma và Na-ga-sa-ki từng bị ném bom nguyên tử.
Việt Nam hủy hợp đồng nhà máy điện hạt nhân cũng nói lên điểm yếu trong xuất khẩu xây dựng cơ bản của Nhật đó là giá cao. Năm 2015, Chính phủ Nhật đưa ra "Kế hoạch xuất khẩu xây dựng cơ bản chất lượng cao", những mong lấy quan niệm "quản lý chính xác", v.v để triển khai sự cạnh tranh khác biệt với các đối thủ. Nhưng đối với các nước đang phát triển mà nói, chất lượng cao thường có nghĩa là giá cũng cao, vượt quá nhu cầu thực tế và khả năng chịu đựng.
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
