Ngày 4/10, Tổng thống Phi-li-pin Đu-téc-tê lại tỏ ra không hài lòng về việc Mỹ phê phán chiến dịch tấn công ma tuý của Phi-li-pin và vấn đề Mỹ bán vũ khí cho Phi-li-pin, cho biết có thể sẽ "chia tay Mỹ" trong nhiệm kỳ của mình, để Tổng thống Ô-ba-ma "đi xuống địa ngục".
Đúng vào ngày Phi-li-pin và Mỹ khởi động cuộc tập trận đổ bộ lưỡng thê "Phillex" năm 2006, Tổng thống Đu-téc-tê lần lượt có 3 bài phát biểu, bày tỏ không hài lòng về các vấn đề "cơn bão" chống ma tuý của Phi-li-pin, Mỹ bán vũ khí cho Phi-li-pin. Ông Đu-téc-tê cho biết, ông lấy làm thất vọng trước việc Mỹ phê phán chiến dịch tấn công ma túy của Phi-li-pin, cho rằng Mỹ không phải là đồng minh có thể dựa dẫm. "Không những không giúp chúng ta, Bộ Ngoại giao nước này lại là nước đầu tiên phê phán chiến dịch tấn công ma túy của Phi-li-pin". Ông Đu-téc-tê nhấn mạnh, "cơn bão" chống ma tuý mà ông đang thúc đẩy sẽ tiếp tục được triển khai một cách "không nương tay", "cho đến người cuối cùng biến mất trên đường phố".
Trước thái độ này của Tổng thống Đu-téc-tê, Người phát ngôn Nhà trắng Mỹ Giôn Ơ-nét ngày 4/10 đáp lại rằng, quan hệ đồng minh Mỹ và Phi-li-pin vẫn rất vững chắc, hai nước đều có lợi. Ông lưu ý rằng, phát ngôn của Tổng thống Phi-li-pin trái với "quan hệ ôn hòa" giữa hai nước. Ông Ơ-nét nói: "Cho dù chúng ta duy trì quan hệ đồng minh vững chắc, nhưng Chính phủ Mỹ vẫn không hề do dự bày tỏ sự lo ngại của mình về hiện tượng giết người ngoài vòng pháp luật của Phi-li-pin. Chúng tôi vẫn chưa nhận được bất cứ thông tin chính thức nào về điều chỉnh quan trọng quan hệ song phương từ Chính phủ Phi-li-pin thông qua kênh nói trên".
Một số chuyên gia quân sự phân tích cho rằng, cho dù ông Đu-téc-tê có dọa giảm bớt mua vũ khí của Mỹ, thậm chí là "chia tay Mỹ", nhưng Phi-li-pin muốn hoàn toàn thoát khỏi sự ảnh hưởng quân sự của Mỹ về tiền vốn, công nghệ và nhân viên là điều khó khăn.
Theo dữ liệu cập nhật của Viện Nghiên cứu Hòa bình quốc tế Xtốc-hôm về hoạt động mua bán vũ khí trên toàn cầu, Mỹ là nước Phi-li-pin nhập khẩu vũ khí nhiều nhất. Trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống A-ki-nô, quan hệ quân sự Phi-li-pin-Mỹ 2 năm trước mật thiết hơn, đã triển khai nhiều hoạt động tập huấn, tập trận, viếng thăm quân sự. Phi-li-pin là nước nhận viện trợ quân sự nhiều nhất của Mỹ tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, năm 2015, được Mỹ viện trợ 50 triệu USD dùng vào mua vũ khí và trang thiết bị của Mỹ.
Giáo sư Đại học De La Salle Phi-li-pin Richard Heydarian cho rằng, tình trạng phụ thuộc nghiêm trọng vào Mỹ về mặt quân sự đã khiến Phi-li-pin khó mà rũ bỏ sự ảnh hưởng của Mỹ. Cho dù có chuyển sang mua trang thiết bị từ nước khác, Phi-li-pin "cũng cần nhiều năm để điều chỉnh cho phù hợp với hệ thống vũ khí mới".
Giáo sư Heydarian cho rằng, mục đích của việc ông Đu-téc-tê gần đây liên tục "chọc tức Mỹ", một mặt có thể là muốn thể hiện rằng Phi-li-pin đang dốc sức làm dịu tình hình căng thẳng trên Nam Hải, mặt khác lại thông qua chìa "cành ô lưu" ra với Nga để có được "con bài" ép giá khi mua vũ khí của Mỹ.
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
