Thời gian gần đây, báo giới phương Tây ráo riết thổi phồng vấn đề Nam Hải, bất kể là tiêu đề hay nội dung, những bài báo này đầy thiên kiến và bóp méo sự thật, khiến người dân khó mà hiểu được sự thật về vấn đề Nam Hải và cái gọi là vụ trọng tài Nam Hải. Không những thế, báo giới phương Tây còn phớt lờ những tiếng nói công bằng của cộng đồng quốc tế.
Về việc nên nhìn nhận như thế nào về vụ trọng tài Nam Hải, cựu Đại sứ Nhật tại Liên Hợp Quốc Makoto Taniguchi nói: "Thực ra, mặc dù Phi-li-pin đưa tranh chấp ra Tòa án Quốc tế, nhưng Tòa án Quốc tế không nên thụ lý vụ án trong tình hình Trung Quốc không tham gia vụ trọng tài Nam Hải này. Điều rất đáng tiếc là, đằng sau Phi-li-pin có thể có sự ủng hộ của Mỹ".
Tác giả chuyên mục nổi tiếng của Anh John Roth nói: "Cái gọi là trọng tài đòi hỏi hai bên đều có nguyện vọng tham gia, không thể là một bên đồng ý còn bên kia lại không bằng lòng tham gia. Đây cũng là điều hoang đường mà Mỹ chỉ trích Trung Quốc về vụ trọng tài Nam Hải. Vì Mỹ không tuân thủ đa số công ước quốc tế, 'Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển' là một trong những công ước đó".
Phó Giáo sư Lý Minh Giang, Viện Nghiên cứu Quốc tế Rajaratnam thuộc trường Đại học Công nghệ Nanyang Xin-ga-po chỉ rõ, theo luật pháp quốc tế trong đó có "Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển", Trung Quốc không tham gia trọng tài là "hoàn toàn hợp pháp", "không hề tồn tại bất đồng về điều này".
Nghị sĩ Quốc hội Anh, Bộ trưởng Ngoại giao trong chính phủ lập sẵn của Công Đảng Anh Catherine West cho rằng, về vấn đề Nam Hải, đối thoại là điều hết sức quan trọng. "Phải do các nước đương sự giải quyết vấn đề, và tiến hành đối thoại bằng phương thức chín muồi".
Nhiều học giả của các nước Đông Nam Á bày tỏ lo ngại trước việc Mỹ can thiệp thô bạo vào tranh chấp Nam Hải. Họ cho rằng, Mỹ không ngừng can thiệp bằng phương thức quân sự, khiến tình hình Nam Hải liên tục leo thang, lấy cớ phản đối "quân sự hóa trên Nam Hải" để triển khai hành động "quân sự hóa trên Nam Hải", tăng thêm trở ngại cho giải quyết hòa bình tranh chấp Nam Hải.
Giám đốc Sở Nghiên cứu Đông Á trường Đại học Quốc gia Xin-ga-po Trịnh Vĩnh Niên cho rằng: "Phi-li-pin đưa tranh chấp ra Tòa trọng tài là bởi có sự can thiệp của Mỹ, có thể nói đây là con đẻ của hợp tác giữa Phi-li-pin và Mỹ".
Phó Giám đốc thường trực Viện Nghiên cứu Trung Quốc trường Đại học Ma-lai-xi-a Nhiêu Triệu Bân lo ngại rằng, thế lực bên ngoài trong đó có Mỹ nhúng tay vào khu vực Nam Hải sẽ "khiến vụ việc này thêm phức tạp, khiến tình hình càng trở nên mong manh và biến đổi khôn lường". Ông nói: "Điều mà chúng ta cần làm hiện nay là hoàn thành đàm phán 'Bộ Quy tắc ứng xử trên Nam Hải' với thái độ bình tĩnh và tỉnh táo, hình thành một bộ khung cho việc ứng xử trong tương lai".
Phó Giáo sư Lý Minh Giang, trường Đại học Công nghệ Nanyang Xin-ga-po hoài nghi rằng, việc Mỹ nhúng tay vào vấn đề Nam Hải sẽ " 'hà hơi tiếp sức' cho một số nước tuyên bố có chủ quyền đối với Nam Hải, điều này sẽ gây nên một số hậu quả không cần thiết, cũng sẽ là 'chất xúc tác' tạo thành tuần hoàn ác tính xoay quanh tranh chấp Nam Hải".
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
