Mới đây, ông Cô-rô-ma, cựu Thẩm phán Toà án quốc tế trả lời phỏng vấn cho biết: "Sự đồng ý của nhà nước là điều không thể thiếu đối với trọng tài mang tính áp đặt, Trung Quốc không chấp nhận bất cứ phương thức giải quyết tranh chấp bên thứ ba nào, không chấp nhận bất cứ phương án giải quyết tranh chấp áp đặt cho Trung Quốc trong vấn đề lãnh thổ và tranh chấp phân định ranh giới biển, bởi vậy kết quả phán quyết của Toà trọng tài Nam Hải là không có hiệu lực pháp lý".
Ông Cô-rô-ma là chuyên gia Luật Quốc tế nổi tiếng, từng là Đại sứ của Xi-ê-ra Lê-ôn tại Liên Hợp Quốc và Chủ tịch Ủy ban Luật Quốc tế của Liên Hợp Quốc, tại Hội nghị Luật Biển lần thứ 3 của Liên Hợp Quốc từ năm 1973-1982, ông là Trưởng Phái đoàn đại diện của châu Phi. Chính tại Hội nghị quốc tế diễn ra trong 9 năm với hơn 160 nước tham gia này, "Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển" mới được ra đời, trong khi đó ông Cô-rô-ma là một trong những người soạn thảo chính của Công ước này.
Ngày 26/6, cuộc Hội thảo về vụ trọng tài Nam Hải và Pháp quyền quốc tế được tổ chức tại La-hay, Hà Lan, ông Cô-rô-ma đã tham dự và có bài phát biểu tại hội thảo. Ông nói: "Do một số thông tin mang tính định kiến của phương Tây, rất nhiều người đều không hiểu ngọn ngành của vấn đề Nam Hải. Những tài liệu lịch sử mà các học giả Trung Quốc đưa ra tại hội thảo lần này rất có sức thuyết phục, tuy nhiên phần lớn các tài liệu đều là tiếng Trung, cần phải nhanh chóng dịch sang càng nhiều ngôn ngữ khác để mọi người hiểu được bản chất của tranh chấp Nam Hải và vụ trọng tài Nam Hải".
Ông Cô-rô-ma còn chỉ rõ, theo "Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển", trọng tài mang tính cưỡng chế cũng như trình tự cưỡng chế cần phải thiết lập dựa trên sự đồng ý của nước đương sự. Vụ trọng tài Nam Hải là do Phi-li-pin đơn phương nêu ra, là nước đương sự, Trung Quốc không đồng ý đưa tranh chấp này lên trọng tài mang tính cưỡng chế, bởi vậy, việc xem xét và phán quyết của Toà trọng tài Nam Hải đều là vô giá trị. "Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển" quy định rõ nhà nước chủ quyền có quyền lựa chọn và ra tuyên bố về việc gạt bỏ một số tranh chấp ra khỏi trình tự trọng tài mang tính cưỡng chế. Toà trọng tài cần phải cân nhắc đầy đủ lập trường của nhà nước chủ quyền trước khi đưa ra phán đoán về quyền tài phán và vấn đề thực thể.
Với kinh nghiệm nghiên cứu và thực tiễn luật pháp quốc tế trong hàng chục năm, ông Cô-rô-ma cho rằng, hiệp thương và đàm phán là giải pháp tối ưu cho tranh chấp Nam Hải. Ông cho biết, rất nhiều vấn đề do lịch sử để lại đều cần phải kiên nhẫn để giải quyết, đơn phương mong thông qua bên thứ 3 thiếu cơ sở pháp lý và uy tín đưa ra phán quyết về tranh chấp là cách làm thiển cận, vội vã và hấp tấp, chẳng những không có lợi cho giải quyết vấn đề, mà còn phá hoại con đường giải quyết thông qua đàm phán, các bên đương sự liên quan trực tiếp hiệp thương là con đường hữu hiệu duy nhất cho giải quyết tranh chấp.
Cuối cùng, ông Cô-rô-ma chỉ ra rằng, Phi-li-pin và Trung Quốc đều là nước đang phát triển, trong lịch sử đều từng bị các nước phương Tây xâm lược, hiện nay cần phải giúp đỡ lẫn nhau, tập trung sức lực vào việc phát triển dân sinh, tăng cường hợp tác chứ không nên đối đầu.
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
