Lâu nay, thương mại chế biến thâm dụng lao động đã chiếm một nửa "giang sơn" ngoại thương của Trung Quốc. Trong mô hình thương mại này, quyền chủ đạo thiết kế và quyền định giá sản phẩm nằm trong tay thương hiệu nước ngoài, doanh nghiệp Trung Quốc tập trung ở khâu sản xuất và lắp ráp trung và hạ nguồn. Trong bối cảnh giá thành lao động tăng lên, cạnh tranh nội bộ ngành gia tăng, đơn đặt hàng quốc tế giảm, tỉ lệ lợi nhuận và không gian thị trường không ngừng thu hẹp, chuyển đổi mô hình nâng cấp là xu thế tất yếu. Chuyên gia cho rằng, nhìn từ bố cục phân công công nghiệp quốc tế, Trung Quốc cần nâng cấp chuyển dịch sang bậc trung, cao cấp trong dây chuyền sản xuất thương mại chế biến, phải chuyển một số thương mại chế biến sang Đông Nam Á.
Hội chợ Quảng Châu một năm hai kỳ là chiếc "Chong chóng đo chiều gió" ngành xuất nhập khẩu của Trung Quốc, trong các doanh nghiệp trong nước tham dự Hội chợ có trên 90% là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Phóng viên từ Hội chợ Quảng Châu lần thứ 119 đang diễn ra được biết, dưới sự bắt buộc của môi trường trong nước và nước ngoài, rất nhiều doanh nghiệp phát triển dựa vào thương mại chế biến đều đang tích cực tìm cách chuyển đổi mô hình.
Công ty Điện khí Tân Bảo Quảng Đông là doanh nghiệp hàng đầu xuất khẩu đồ điện gia đình nhỏ của Trung Quốc. Sản lượng máy xay dùng cho nhà bếp của doanh nghiệp này đạt 20 triệu chiếc/năm, đứng đầu Trung Quốc về lượng xuất khẩu. Sản lượng ấm đun nước điện đạt 14-15 triệu chiếc/năm, chiếm trên 10% quy mô xuất khẩu của cả nước. Là ngành thâm dụng lao động, Phó Chủ tịch Công ty Điện khí Tân Bảo Quảng Đông Chu Tiểu Mai cảm thấy cạnh tranh trong nội bộ ngành gia tăng. Bà nói:
"Trước đây một dây chuyền sản xuất cần 30 đến 50 công nhân, nếu không thay đổi thì lợi nhuận đồ điện gia đình nhỏ không còn bao nhiêu. Điều này khiến chúng tôi có áp lực chuyển đổi mô hình".
Cải tạo tự động hóa khâu sản xuất đã nâng cao rõ rệt hiệu quả sản xuất của doanh nghiệp. Trước đây, một dây chuyền sản xuất ấm đun nước điện cần 30 người, hiện nay giảm xuống chỉ cần 18 đến 20 người. Theo bà Chu Tiểu Mai, cạnh tranh trong doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu là ở chỗ phải kiểm soát giá thành, điều quan trọng hơn là bứt khỏi cảnh sản phẩm đồng nhất. Bà nói:
"Phải có sản phẩm khác biệt, chúng tôi có hơn 200 kỹ sư trong lĩnh vực nghiên cứu phát triển, tập trung trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo sản phẩm. Mỗi năm đều khai thác ra hàng chục sản phẩm mới, nâng cao cấp độ với đối thủ cạnh tranh trong ngành".
Đứng trước áp lực tồn tại và phát triển, đa số doanh nghiệp loại hình chế biến và xuất khẩu đều đang tìm cách bứt phá. Xét từ bố cục lớn thương mại tổng thể của Trung Quốc, chuyển đổi nâng cấp thương mại chế biến đã có sự thay đổi tất yếu.
Về việc này, Giám đốc Sở Nghiên cứu Ngoại thương Viện Nghiên cứu Bộ Thương mại Trung Quốc Lý Kiện cho biết, xuất khẩu thương mại chế biến của Trung Quốc liên tục suy giảm trong 10 năm qua, đây là xu thế tất yếu chuyển đổi nâng cấp thương mại Trung Quốc. Nhưng ông cũng cho rằng, bản thân thương mại chế biến không rút khỏi vũ đài lịch sử, Trung Quốc phải nỗ lực tìm cách bứt phá từ bậc thấp sang bậc cao trong khâu dây chuyền sản xuất quốc tế. Ông nói:
"Theo đà thay đổi cơ cấu công nghiệp toàn cầu, sự phân công dây chuyền công nghiệp thương mại chế biến cũng đang thay đổi, như Trung Quốc sau này sẽ không làm khâu bậc thấp như ngành may mặc, giầy dép, mũ nón, túi xách, sẽ tiếp tục làm khâu bậc cao. Ngoài ra, chúng ta trước đây đảm nhận thương mại chế biến, sau này chúng ta cũng sẽ chuyển một số thương mại chế biến sang Đông Nam Á, ví như Việt Nam, Cam-phu-chia, v.v.".
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
