Trung Quốc đề xuất ký Hiệp ước Hợp tác láng giềng hữu nghị Trung Quốc-ASEAN là để các nước láng giềng yên tâm hơn

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường mới đây khi dự Hội nghị Cấp cao Trung Quốc-ASEAN lần thứ 16 tại Bru-nây đã đề xuất tích cực thảo luận ký Hiệp ước Hợp tác láng giềng hữu nghị Trung Quốc-ASEAN. Đề xuất này là điều thứ nhất trong đề xuất 7 điểm của Thủ tướng Lý Khắc Cường, dẫn tới sự quan tâm rất lớn của các bên. Khi trả lời phỏng vấn của phóng viên Đài chúng tôi, chuyên gia vấn đề ASEAN Trung Quốc nói, đề xuất này của Trung Quốc là nhằm để các nước láng giềng yên tâm hơn, tiếp tục tăng cường sự tin cậy lẫn nhau giữa Trung Quốc và ASEAN.

Giám đốc Sở nghiên cứu vấn đề quốc tế Trung Quốc Khúc Tinh cho rằng, đề xuất này của Trung Quốc là nhằm hồi âm mối quan tâm lớn của ASEAN phát triển quan hệ với Trung Quốc. Ông nói,

"ASEAN có mối quan tâm lớn trong phát triển quan hệ với Trung Quốc, bởi vì về thực lực họ có khoảng cách rất lớn so với Trung Quốc, trong lịch sử cũng từng xảy ra một số vấn đề, trong hiện thực còn có một số tranh chấp trên biển, bởi vậy điều lo lắng nhất của họ là, có thể cùng tồn tại hữu nghị hoà bình thực sự với Trung Quốc hay không. Trung Quốc đề xuất ký Hiệp ước Hợp tác láng giềng hữu nghị, 'láng giềng' trong đó là rất quan trọng. Tức là dùng hình thức pháp lý cố định quan hệ láng giềng hữu nghị thiết lập giữa hai bên, loại trừ sự lựa chọn dùng vũ lực giải quyết tranh chấp." Ông Khúc Tinh cho rằng, nếu ký Hiệp ước này có thể đặt cơ sở pháp lý vững chắc cho việc nâng quan hệ Trung Quốc-ASEAN lên cấp độ cao hơn.

Phó Giám đốc Sở Nghiên cứu Nam Á-Đông Nam Á Viện Nghiên cứu Quan hệ quốc tế hiện đại Trung Quốc Trương Học Cương cho rằng, Trung Quốc chủ động đề xuất thảo luận ký kết Hiệp ước Hợp tác láng giềng hữu nghị là một cách làm sáng tạo, mang đặc điểm thời đại mới, đã thể hiện quan niệm hữu nghị và hợp tác kiểu mới của Trung Quốc, hơn nữa có vai trò chỉ đạo đối với việc giải quyết hoà bình tranh chấp ở Nam Hải giữa Trung Quốc với ASEAN. Ông nói,

"Nhìn từ góc độ an ninh, vai trò của Hiệp ước là rất to lớn. Trước tiên, lấy Hiệp ước Hợp tác láng giềng hữu nghị làm cơ sở, Trung Quốc và ASEAN có thể thúc đẩy một cách ổn thoả, tích cực hơn sự thương thảo 'Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Nam Hải'. Thứ hai, trên cơ sở đó, có thể sâu sắc và mở rộng tốt hơn việc quán triệt công tác 'chương trình hành động tiếp theo của Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Nam Hải đạt được giữa Trung Quốc và ASEAN, ví như tìm tòi sự hợp tác về các lĩnh vực không nhạy cảm như các mặt tìm tòi và phát triển ngư nghiệp, tìm kiếm cứu nạn trên biển v.v. Cũng có thể đóng vai trò chỉ đạo tốt hơn đối với một số vấn đề nhạy cảm điểm nóng khu vực cùng phải ứng đối ổn thoả. Trên cơ sở đó, Trung Quốc và ASEAN có thể triển khai sâu sắc hơn sự giao lưu và hợp tác trong lĩnh vực an ninh phi truyền thống."

Ông Trương Học Cương cho rằng, sự hợp tác Trung Quốc-ASEAN đang ở vào bước ngoặt then chốt từ "10 năm vàng" chuyển sang "10 năm kim cương", Thủ tướng Lý Khắc Cường trong lúc này đề xuất tích cực thảo luận ký Hiệp ước Hợp tác láng giềng hữu nghị với ASEAN, có ý nghĩa sâu xa đối với việc phát triển sau này của quan hệ Trung Quốc-ASEAN ./.