Ngày 17/9, Trung Quốc công bố Sách xanh "Báo cáo Phát triển lưu học Trung Quốc 2012" đầu tiên. Theo đó, số người Trung Quốc đi lưu học tại nước ngoài tăng đột biến 115% kể từ khi gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới, Trung Quốc đã trở thành nước cử nhiều lưu học sinh nhất trên thế giới.
Sách xanh cho biết, năm 2000, Trung Quốc có chưa tới 40 nghìn người đi lưu học ở nước ngoài, nhưng năm 2001 tăng lên tới hơn 80 nghìn, năm 2011 tăng đột biến tới gần 340 nghìn, mức tăng trong 10 năm lên tới 115%. Tính đến năm 2011, Trung Quốc là nước nguồn lưu học sinh lớn nhất của Anh và Nhật Bản, đồng thời cũng vượt Ấn-độ, liên tục hai năm là nước nguồn lưu học sinh lớn nhất của Mỹ. Rất nhiều người đều nhận thấy, tỷ lệ học sinh Trung Quốc thấp tuổi theo học tại nước ngoài đang gia tăng, sau mỗi kỳ thi đại học hàng năm, những thủ khoa của các tỉnh, thành Trung Quốc đều trở thành đối tượng giành giật của các trường nổi tiếng nước ngoài.
Ngoài tham gia thi đại học và theo học tại các trường đại học trong nước ra, đi du học cũng ̣là một sự lựa chọn của nhiều học sinh xuất sắc, đối với các nhà giáo dục mà nói, đây cũng là một sức ép đặt ra cho việc cải cách giáo dục đại học-cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp của Trung Quốc. Còn việc thu hút như thế nào các du học sinh về nước tham gia công cuộc xây dựng đất nước cũng là một đề tài không thể né tránh. Ông Vương Huy Diệu, Phó Chủ tịch Hội cựu sinh viên các trường Âu-Mỹ, một trong những tác giả chính của Sách xanh cho biết,:
"Hiện Trung Quốc ở trong tình trạng chảy máu chất xám. Theo thống kế năm ngoái, chỉ có 36% những người đi du học về nước, sự mất mát nhân tài cấp cao rất nghiêm trọng. Tuy nhiên "Chương trình nghìn người" được thực thi từ năm 2008 đã xoay chuyển cục diện này, có rất nhiều nhân tài đã về nước thông qua chương trình này. Xu hướng này cần phải tiếp tục được tăng cường, chúng ta cũng cần phải thông thoáng chính sách hơn nữa."
Theo báo cáo nghiên cứu này, chính sách hấp dẫn nhất đối với nhân tài đi du học ở nước ngoài là giải quyết những vấn đề thực tế như hộ khẩu, gia quyến, y tế chăm sóc sức khoẻ...Chính phủ Trung Quốc những năm gần đây đã ban hành nhiều chính sách rất thiết thực, bao gồm "Chương trình nghìn người" thu hút nhân tài cấp cao mà ông Vương Huy Diệu đề cập trên đây, cũng như chương trình hỗ trợ khởi động lập nghiệp dành cho những người đi lưu học về nước, hỗ trợ tài chính cho những người tham gia chương trình, dành đãi ngộ lương bổng có thể sánh với nước ngoài và kinh phí khởi động nghiên cứu khoa học.
Chính quyền các địa phương Trung Quốc cũng xây dựng phương án thu hút nhân tài các loại căn cứ theo nhu cầu và quy hoạch phát triển của vùng miền. Đơn cử như Bắc Kinh, từ khi khởi động "Công trình hội tụ nhân tài hải ngoại" năm 2009 đến nay, trong hai năm đã thu hút 163 nhân tài cấp cao hải ngoại.
Ông Vương Bách Khánh, một trong những tác giả của bản báo cáo cũng là người từng đi du học, sinh sống và làm việc nhiều năm ở nước ngoài, năm 2006, ở độ tuổi ngoài 50, ông đã về nước và thành lập một công ty nghiên cứu về tình hình tìm việc làm của sinh viên tốt nghiệp các trường đại học-cao đẳng. Ông cho rằng, cùng với môi trường được cải thiện, Trung Quốc sẽ thu hút càng nhiều những người đi du học về nước lập nghiệp.
"Chúng ta không nên lo lắng những nhân tài này sẽ ở lại nước ngoài lâu dài, những người muốn làm việc trong số họ cuối cùng phát hiện cùng với sự phát triển của kinh tế và xã hội, Trung Quốc đã tạo ra không gian việc làm lớn hơn."
Các tác giả của bản báo cáo này cho rằng, những năm gần đây số người Trung Quốc đi du học về nước mỗi năm tăng trung bình khoảng 30%, cùng với thực lực kinh tế của Trung Quốc được nâng cao mạnh mẽ, môi trường về các mặt không ngừng được cải thiện, số người đi du học về nước sẽ không ngừng tăng lên.
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
