Trung Quốc đã hình thành hệ thống luật pháp xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc

Theo tin Đài chúng tôi: Ngày 10/3, tại Kỳ họp thường niên của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trung Quốc Ngô Bang Quốc tuyên bố, đến cuối năm 2010, Trung Quốc đã xây dựng 236 bộ luật, hơn 690 pháp quy hành chính và hơn 8.600 pháp quy địa phương. Hệ thống luật pháp xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc lấy Hiến pháp làm thống soái đã hình thành.

"Cần phải chế độ hoá và luật pháp hoá nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, khiến cho chế độ và luật pháp này không thay đổi vì sự thay đổi của người lãnh đạo, không thay đổi vì sự thay đổi quan điểm và chú ý của người lãnh đạo, phải có luật làm cơ sở, có luật phải thi hành, thi hành phải nghiêm khắc, vi phạm phải truy cứu."

Nhìn lại tiến trình lịch sử hình thành hệ thống luật pháp xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc, có thể nhận thấy Trung Quốc đã trải qua chặng đường từ trước tiên giải quyết không có luật làm cơ sở, đến lập pháp về kinh tế làm chính, rồi đến tăng cường lập pháp về xã hội và lập pháp về dân sinh. Thể hiện rõ nét từ lấy con người làm gốc đến lập pháp vì dân.

Không những để cho nhân dân trở thành đối tượng bảo hộ của luật pháp, mà cũng hoan nghênh nhân dân tham gia xây dựng và sửa đổi luật pháp, động thái này của cơ quan lập pháp Trung Quốc đã được các nhà luật học ví một cách sinh động là "Lập pháp mở cửa". Ngày 27/9/2005, cuộc điều trần về mức chịu thuế thuế thu nhập cá nhân đã diễn ra tại Bắc Kinh, đây là cuộc điều trần đầu tiên trong lịch sử lập pháp của Quốc hội Trung Quốc. Ông Từ Minh Phú, Kế toán trưởng đến từ tỉnh Giang Tô, đến nay vẫn không quên cuộc "trao đổi trực diện" với cơ quan lập pháp tối cao năm xưa.

"Việc cơ quan lập pháp tối cao của Trung Quốc mặt đối mặt lắng nghe tiếng nói của người dân chẳng khác nào như một câu chuyện huyền thoại, tôi vô cùng xúc động."

Việc quy phạm và ràng buộc quyền lực của Chính phủ cũng là nội dung quan trọng trong bảo vệ quyền lợi công dân trong khi coi trọng công dân tham gia xây dựng và sửa đổi luật pháp. Năm 1987, ông Bao Trịnh Chiếu, một nông dân ở tỉnh Chiết Giang đâm đơn kiện chính quyền huyện đã trở thành "người đầu tiên dân kiện quan". Hai năm sau, Luật Tố tụng Hành chính được ban hành đã mở ra thời đại mới "dân có thể kiện quan". Về việc này, ông Lý Lâm, Giám đốc Viện Luật học Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc đánh giá rằng:

"Quy phạm các quyền lực công, bảo đảm quyền lợi riêng tư đã làm cho xã hội của chúng ta kiện toàn hơn, làm cho quyền lợi cá nhân của công dân được bảo hộ tốt hơn, làm cho các quyền lực công được quy phạm và ràng buộc trong phạm vi của nó, điều hành quyền lực theo hình thức đã quy định. Như vậy, xã hội pháp trị và Nhà nước pháp quyền sẽ từng bước được xây dựng lên."

Hệ thống luật pháp xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc tuy đã hình thành nhưng không phải đã rất hoàn hảo. Các nhà lập pháp Trung Quốc vẫn cần phải dốc sức sửa đổi và hoàn thiện luật pháp cũng như xây dựng các pháp quy đồng bộ và một số luật pháp mới.