Thần và người— Tượng đầu người đồng xanh Tam Tinh Đôi

Phụ đề trên màn hình: Tượng đầu người đồng xanh Tam Tinh Đôi cách đây khoảng 3.000-5.000 năm, năm 1986 khai quật tại di chỉ Tam Tinh Đôi Quảng Hán, Tứ Xuyên, hiện cất giữ tại Bảo tàng Tam Tinh Đôi Tứ Xuyên

Khi ánh mắt của chúng ta bắt gặp những bức tượng người này, nhất định đây là một cuộc tương ngộ thuộc cả trái đất. Đặc trưng rõ nét của họ, chứng tỏ họ khác với người bình thường. Trong sự biểu lộ tình cảm trang trọng không có ngoại lệ, có đôi mắt nhô lên và làn môi mỏng, dái tai đều có lỗ đeo khuyên. Thời thượng cổ, đeo khuyên tai phải là dấu hiệu của địa vị đặc biệt.

57 bức tượng đầu người đồng xanh to nhỏ khác nhau, như câu đố. Với sự nhận biết của chúng ta có thể chia thành: Đỉnh đầu tròn, đỉnh đầu bằng và mặt vàng.

Tượng đầu người đỉnh đầu tròn như đội mũ giáp, có một số đằng sau đầu có vật cuộn lên trông như búi tóc. Tượng đầu người đỉnh đầu bằng đằng sau có bím tóc, đa số đội mũ không có họa tiết trang trí. Trong đó trên mũ một bức tượng đầu người có họa tiết trang trí hình chữ hồi trong Trung văn (như hình tròn, hình vuông). Đội mũ có búi tóc mang đặc trưng Xuyên Thục điển hình.

Tượng đầu người mặt vàng chỉ khai quật được bốn bức. Màu vàng phần lớn đã bị rơi rụng, chỉ có một bức cơ bản hoàn chỉnh. Màu vàng là dùng vàng dát thành vàng quỳ, dùng sơn sống trộn với vôi làm chất dính, dán lên mặt nạ. Vàng từ xưa là biểu tượng của quyền lực, màu vàng chói mắt thể hiện rõ địa vị cao quý hơn của nhân vật.

Đây là một bức đặc biệt nhất trong các bức tượng đầu người Tam Tinh Đôi, có phong cách khác hẳn so với các bức tượng đầu người khác, khuôn mặt dịu dàng, đỉnh đầu hình miệng to nhỏ, trang sức đầu tượng hiện nay là gió. Chúng ta dùng suy đoán và tưởng tượng đối thoại với họ, nhiều người phán đoán, đây có thể là một người phụ nữ. Khi cởi bỏ áo khoác ngoài mang tính của thần ra, hình như đã trở lại mặt bản tính của con người, họ xét cho cùng đến từ nơi nào? Cớ sao lại khác với chúng ta như vậy?

Nền văn minh Cổ Thục luôn được coi là một văn hóa khu vực, rất ít xuất hiện trong sách sử nhà nước. Để đến nỗi khi di chỉ rực rỡ của nó bất ngờ xuất hiện trước mặt mọi người, mọi người càng mong muốn tin rằng, sự biểu lộ tình cảm trang trọng của tượng đầu người đang nhìn xa về quê hương của mình. Nó mang phong cách độc đáo trong nền văn hóa đa dạng của Trung Quốc, sự thực là, nền văn hóa Cổ Thục có lợi thế khu vực luôn tự thành hệ thống, có nền văn minh tiên tiến đặc điểm độc đáo đương thời. Thời kỳ sau của Chiến Quốc, Cổ Thục đã bị nước Tần thôn tính cùng với nhịp bước thống nhất sáu nước của Nhà Tần.

Trước đó, người nước Cổ Thục luôn chìm đắm trong đời sống chính trị hợp nhất giữa thần quyền và vương quyền, mang đậm màu sắc thần, thầy phù thủy. Bức tượng người đồng xanh này có đẳng cấp cao nhất trong tất cả các bức tượng người đồng xanh, người này có thể là thủ lĩnh vừa nắm quyền lực tối cao thế tục, lại có thể trao đổi với thiên địa.

Thời kỳ cuối nền văn minh Tam Tinh Đôi, triều đình Trung Nguyên đang ở vào thời Ân Thương. Người triều đại Thương chế tạo nhiều binh khí, đồ đựng thức ăn, đồ đựng rượu đồng xanh, dùng người sống để cúng tế thần linh, là thời đại tràn đầy đẫm máu. Thế nhưng trong hầm cúng tế Tam Tinh Đôi, trước sau không phát hiện xác người, súc vật dùng để cúng tế, càng không phát hiện binh khí. Những người Cổ Thục khuôn mặt lạnh lùng này có sự rực rỡ của nhân tính vượt thời đại. Đây có thể là nguyên nhân lớn mạnh của họ, cũng có thể là hạt giống tiêu vong của họ.

Nền văn minh Cổ Thục vì sao lại có sức tưởng tượng siêu phàm như vậy? Nhìn trực diện với họ, những xúc động vượt quá ngôn ngữ có lẽ là đáp án của câu đố ẩn náu trong sự sống của chúng ta. Chúng ta là con người, cũng là loài người, chúng ta đứng tại nơi đây, cũng đứng trên trái đất.