Trong kỳ nghỉ Tết, bất kể đoàn tụ với gia đình hay gặp gỡ bạn bè, “ăn uống” đều là chủ đề không thể thiếu. Tuy nhiên, sau Tết, rất nhiều người lại thêm buồn phiền mới, đó chính là “tăng cân”. Do vậy, giảm cân sau Tết là câu chuyện được mọi người bàn luận nhiều nhất. Giảm cân như thế nào cho khoa học và hiệu quả, hoan nghênh quý vị và các bạn đón nghe chương trình “Sức khỏe và đời sống” kỳ này do HV thực hiện.

Tránh rơi vào 7 “cạm bẫy” giảm cân

Giảm cân không thành công phần lớn nguyên nhân là vì rơi vào nhiều “cạm bẫy” trong giảm cân, tức một số kiến thức tưởng đúng nhưng thực ra lại là sai. Cách làm sai lầm không những không thể giảm cân, ngược lại còn có thể gây ra một số triệu chứng như suy dinh dưỡng, loãng xương, thiếu máu, chán ăn thậm chí phương hại gan, thận. Mục đích giảm cân là để khỏe hơn, tuyệt đối không thể trả giá bằng phương hại sức khỏe. Muốn giảm cân hiệu quả và khoa học chúng ta cần tránh những “cạm bẫy” thường gặp trong cuộc sống.

1. Muốn giảm cân nhanh thì phải ăn ít.

Vì muốn giảm cân, có một số bạn hàng ngày hầu như không ăn cơm, ngay cả thịt, trứng, sữa cũng ăn rất ít, như vậy lượng ca-lo cấp không đủ, dễ dẫn đến suy dinh dưỡng.

1. Giảm cân không nên ăn các thực phẩm chính như cơm, mì.

Nguồn ca-lo chúng ta cần hàng ngày chủ yếu đến từ carbohydrate, tức các loại đường. Một trong những hình thức thường gặp nhất của các loại đường là tinh bột, chủ yếu đến từ các thực phẩm chính. Ăn quá nhiều lượng đường sẽ mập lên, nhưng nếu ăn uống thiếu đường thì dễ dẫn đến suy dinh dưỡng, hàm lượng đường trong máu thấp thậm chí gây phương hại vĩnh viễn cho não bộ và gan.

1. Chỉ ăn rau củ quả không ăn thịt

Phải biết rằng, mỗi loại thực phẩm cung cấp dinh dưỡng khác nhau, chỉ ăn một hai loại thực phẩm, dễ gây mất cân bằng dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sức khỏe.

1. Ăn càng nhiều chất xơ càng tốt

Nhiều người có quan niệm ăn chất xơ có lợi cho giảm cân, ăn càng nhiều càng tốt, thực ra đó là quan niệm sai lầm. Bổ sung chất xơ là “con dao hai lưỡi”, nếu bổ sung quá mức mà không kiểm soát, có thể gây nhiều vấn đề, chẳng hạn như bổ sung lượng lớn chất xơ có thể khiến dạ dày và đường ruột của những người mắc bệnh tiểu đường “không chịu nổi”, dễ mắc viêm dạ dày và đường ruột; bổ sung chất xơ quá mức, có thể ảnh hưởng hấp thụ của các chất canxi, sắt, Kẽm v.v, dẫn đến vấn đề thiếu máu do thiếu sắt, loãng xương, v.v.

1. Thường xuyên uống nước trái cây thay cho ăn hoa quả, uống nước sôi hoặc nước khoáng

Nước trái cây tuy chứa vitamin phong phú, nhưng thiếu chất xơ và các chất dinh dưỡng khác trong hoa quả, không những lượng calo cao, không có cảm giác no, dễ uống quá mức. Đề nghị các bạn hãy ăn nhiều hoa quả tươi, giảm uống nước trái cây. Nước giải khát tốt nhất vẫn là nước sôi và nước khoáng.

1. Giảm cân càng nhanh càng tốt

Có một số phương pháp giảm cân nói rằng có thể giảm hơn 5 kg/tháng, điều này không hợp lý theo dinh dưỡng học. Trong tình hình không ảnh hưởng sức khỏe, đề nghị mỗi tuần giảm 0,5-1 kg, một tháng giảm 3-4 kg là tương đối hợp lý.

1. Ăn nhiều chả sao, ăn xong rồi nghĩ cách thải ra

Có người khi ăn không kiềm chế được sự thèm thuồng, ăn xong lại hối hận, liền áp dụng biện pháp cực đoan như nôn oẹ, uống thuốc tẩy để cứu vãn. Thực ra làm như vậy không những gây phương hại cực lớn cho cơ thể, mà còn gây sức ép tâm lý, lâu rồi sẽ gây bệnh cả về sức khỏe lẫn tinh thần như táo bón, chán ăn v.v, tuyệt đối không nên được cái này mất cái kia.

Làm thế nào giảm cân khoa học

Nói đến giảm cân, không ít người đều “phấn đấu” khá lâu, nghĩ đủ cách nào là bớt ăn, tập thể dục thể thao, chạy bộ, có người thậm chí uống thuốc giảm cân. Tuy nhiên, nhiều lúc tuy có thể giảm vài cân, nhưng sau đó lại dễ tăng cân trở lại, thậm chí xuất hiện trường hợp càng giảm càng béo. Thực ra, điều này rất có thể do áp dụng cách thức giảm cân sai lầm.

Trước khi giảm cân, phải biết rõ mình béo phì thuộc loại nào. Theo góc độ Trung y, béo phì do nguyên khí hư nhược, âm tà quá thịnh, chức năng tỳ thận suy giảm, là một triệu chứng âm thịnh khí hư. Khí có bốn loại hư, người có bốn loại béo phì, khí không đủ thì béo, trong khi đó khí không đủ chủ yếu có bốn loại, cũng chính vì vậy nên chia nhóm người béo phì thành bốn loại:

Béo phì loại khí hư. Thể hiện ở sắc mặt vàng, tinh thần uể oải, dễ mệt mỏi ra mồ hôi, dễ cảm cúm.

Béo phì loại dương hư. Mệt mỏi sợ rét, chân tay lạnh, môi trắng, thích ăn đồ nóng, tinh thần uể oải.

Béo phì loại đờm thấp. Da mặt nhiều dầu, béo bụng, dễ mệt mỏi, đờm nhiều, thích ăn đồ ngọt.

Béo phì loại thấp nhiệt. Da mặt bóng nhẫy dầu, mọc mụn, trứng cá, miệng khô đắng, khô, tính tình nóng nẩy dễ cáu giận.

Điều tiết ẩm thực một cách biện chứng

Làm rõ mình thuộc loại béo phì nào, chúng ta có thể tiến hành điều tiết ẩm thực một cách đúng triệu chứng.

“Khắc tinh” của béo phì khí hư là hoàng kỳ, điều tiết lấy kiện tỳ ích khí làm chính, ăn cơm, thịt bò, thịt gà, táo đỏ, ít ăn các loại thức ăn tươi, lạnh, đắng, mang tính hàn.

“Khắc tinh” của béo phì dương hư là nhục quế, điều tiết ẩm thực lấy ôn bổ tỳ thận làm chính, ăn nhiều nhục quế, óc chó, đào, gừng, thịt cừu, ít ăn đồ lạnh.

“Khắc tinh” của béo phì đờm thấp là hạt ý dĩ, điều tiết lấy kiện tỳ lợi thấp, khử đờm hóa đục làm chính, ăn nhiều củ cải trắng, rau tía, hành tây, đỗ, đậu đỏ, bắp cải, cai rượu, không ăn đồ ngọt.

“Khắc tinh” của béo phì thấp nhiệt là quyết minh tử, điều tiết lấy thanh nhiệt lợi thấp làm chính, thích hợp ăn đậu xanh, dưa chuột, ngó sen, ý dĩ, ít ăn đồ chiêm rán và cay.

Tập thể dục cần phải chú ý tuần tự tiệm tiến

Ngoài điều chỉnh ẩm thực, tập thể dục cũng không thể thiếu trong quá trình giảm cân. Béo phì loại hình khác nhau cần áp dụng cách thức tập thể dục khác nhau mới có thể đạt được hiệu quả giảm cân tốt nhất dưới tiền đề có lợi cho sức khỏe.

Điều cần nhấn mạnh là, đối với béo phì các loại hình khí hư, dương hư, đờm thấp, thấp nhiệt, khối lượng tập đều phải chú ý tuần tự tiệm tiến.

Béo phì loại hình khí hư không nên tập thể dục cường độ cao, thích hợp đi bộ bước nhanh.

Béo phì loại dương hư và đờm thấp có thể lựa chọn bài tập cường độ không cao, động tác dịu dàng và chậm, có thể tập chạy chậm, nhảy dây, đánh cầu lông, nhảy múa.

Béo phì loại hình thấp nhiệt có thể rèn luyện cường độ lớn, khối lượng tập lớn, như chạy cự ly vừa và dài, bơi, leo núi v.v.