Khương Hoạt, Bạch Chỉ, Tế Tân và Gảo Bản

Khương Hoạt, Bạch Chỉ, Tế Tân và Gảo Bản đều vị cay, tính ôn, mùi thơm, chất khô, có công hiệu giải biểu tán hàn, trừ gió giảm đau, hơn nữa có công hiệu giảm đau khá. Trong đó Khương Hoạt, Bạch Chỉ và Gảo Bản còn có công hiệu thắng thấp. Bốn vị thuốc kể trên thường dùng chữa trị các chứng cảm gió lạnh hoặc cảm gió lạnh kèm theo chứng thấp, triệu chứng đau đầu và đau người khá nặng; tê thấp, đau nhức chân tay do phong hàn gây nên. Do Bạch Chỉ và Tế Tân đều vị cay, mùi thơm, vừa có thể trừ gió lạnh, lại có thể thông mũi, cho nên Bạch Chỉ và Tế Tân đều rất thích hợp cho các chứng cảm gió lạnh dẫn đến ngạt mũi và sổ mũi.

Bên cạnh đó, Bạch Chỉ và Tế Tân cũng thường xuyên dùng cho các chứng như ngạt mũi, sổ mũi và đau đầu, là vị thuốc quan trọng trong chữa trị bệnh mũi. Điều khác nhau là, Khương Hoạt mùi nồng, vị đậm, công hiệu giải biểu tán hàn, trừ gió thắng thấp và giảm đau khá mạnh, về mặt chữa trị chứng tê thấp, do Khương Hoạt chủ yếu quy kinh lạc bàng quang Túc Thái Dương, ngoài công hiệu nổi bật trong chữa trị các chứng đau đầu, đau đốt sống cổ, đau vai, đau lưng ra, còn đặc biệt thích hợp chữa trị chứng tê thấp, đau vai, đau lưng, đau khớp tay do nửa thân trên bị phong hàn gây nên.

Bạch Chỉ quy kinh lạc dạ dày Túc Dương Minh, cho nên thường dùng cho các trường hợp đau đầu phía trước thuộc kinh lạc Dương Minh và đau lợi, đồng thời có công hiệu thấm thấp trị bạch đới, tiêu sưng tiêu mủ, trừ gió trị ngứa, cũng có thể dùng cho các chứng bạch đới phụ nữ do hàn thấp gây nên; viêm loét mụn nhọt; da ngứa ngáy do chứng gió và chứng thấp gây nên. Tế Tân vị cay, mùi thơm chạy nhanh, không những có thể đến bề mặt da, mà còn có thể thâm nhập vào bên trong, công hiệu tán hàn khá mạnh, có thể dùng cho các chứng biểu hàn và trong hàn.

Bên cạnh đó Tế Tân còn có thể ôn phổi tiêu đờm loãng, cũng có công hiệu chữa trị các chứng cảm lạnh do dương hư, sợ lạnh, phát sốt, không ra mồ hôi, mạch trầm; âm hư đau đầu, thiên đầu thống, đau răng, phổi hàn dẫn đến hen xuyễn. Trong đó kể cả các chứng ho, hen xuyễn do g̣ặp gió hàn gây nên. Gảo Bản tính thăng, có thể chạy lên đỉnh đầu, có công hiệu nổi bật trong chữa trị chứng cảm gió lạnh, đỉnh đầu đau dữ dội.