Vài nét về "Dậy thì sớm" ở trẻ em

Nghe Online

Gần đây, ba bé gái sơ sinh ở thành phố Vũ Hán tỉnh Hồ Bắc Trung Quốc bị nghi mắc bệnh "dậy thì sớm" bởi thực phẩm trẻ sơ sinh gây nên, việc này đã thu hút quan tâm cao của công chúng. Kết quả xét nghiệm của Bộ Y tế và chuyên gia hữu quan Trung Quốc cho thấy, thực ra vụ dậy thì sớm ở trẻ sơ sinh lần này chỉ là "cơn lo sợ hão" mà thôi, không liên quan gì tới thực phẩm của trẻ sơ sinh. Vậy, nguyên nhân chính dẫn đến "dậy thì sớm" ở trẻ em là gì?

Đầu tháng 8, ba bé gái sơ sinh ở thành phố Vũ Hán đã xuất hiện dấu hiệu dậy thì sớm với hiện tượng bầu vú bắt đầu phát triển. Cha mẹ của các bé gái đó chất vấn hiện tượng này có lẽ liên quan tới thực phẩm. Sau khi phương tiện truyền thông đưa tin này đã dẫn đến sự quan tâm chú ý của công chúng. Bộ Y tế Trung Quốc ủy quyền cho cơ quan kiểm nghiệm kiểm dịch hữu quan tiến hành xét nghiệm thực phẩm dành riêng cho trẻ sơ sinh. Kết quả cho thấy, hiện tượng trẻ em gái dậy thì sớm không liên quan tới thực phẩm. Người phát ngôn Báo chí Bộ Y tế Trung Quốc Đặng Hải Hoa nói, trong thực phẩm dành riêng cho trẻ sơ sinh vốn chứa một lượng ít thành phần hormone, không gây phương hại tới sức khỏe con người, chưa hình thành mối đe dọa đối với an toàn vệ sinh thực phẩm.

"Để duy trì chức năng trao đổi bình thường và sinh lý của động vật, cơ thể và các mô động vật đều cần có vi lượng hormone vốn có này. Do chịu sự ảnh hưởng bởi thay đổi về giống, tuổi tác và sinh lý cũng như thức ăn, khí hậu và thời tiết, lượng hormone trong cơ thể động vật cũng không ngừng thay đổi. Các chuyên gia cho rằng, vi lượng hormone vốn có trong sữa bò sẽ không phương hại tới sức khỏe của con người, không trở thành mối đe dọa cho an toàn vệ sinh thực phẩm".

Nếu như vi lượng hormone không dẫn đến dậy thì sớm, vậy tại sao ba trẻ sơ sinh lại xuất hiện triệu chứng dậy thì sớm với biểu hiện là bầu vú phát triển sớm? Để làm sáng tỏ điều này, chúng ta trước hết cần phải xác định rõ hàm ý dậy thì sớm. Chuyên gia cho rằng, bé gái trước 8 tuổi xuất hiện dấu hiệu giới tính hoặc bắt đầu hành kinh trước 9 tuổi, bé trai xuất hiện dấu hiệu giới tính trước 9 tuổi thì được coi là dậy thì sớm. Trong lâm sàng, dậy thì sớm được chia làm dậy thì sớm giả và dậy thì sớm thật. Dậy thì sớm thật có quá trình phát triển hoàn toàn giống như quá trình phát triển của tuổi thanh xuân, có thể sản sinh tế bào sinh dục, có khả năng sinh sản; dậy thì sớm giả chỉ có biểu hiện phát triển về giới tính, chứ không thể sản sinh tinh trùng và noãn, vì vậy không có khả năng sinh sản.

Cơ quan y tế tỉnh Hồ Bắc đã tiến hành hội chẩn và tìm hiểu tình hình ở ba bé gái  sơ sinh  xuất hiện đặc trưng dậy thì sớm, đồng thời xét nghiệm về lượng hormone, tuổi xương cốt v.v, nhưng chưa phát hiện ba bé gái phát triển một cách nhanh chóng, cho nên chỉ phán đoán là bầu vú phát triển sớm một cách đơn thuần, đây tức là một trong những loại dậy thì sớm giả, là trường hợp thường thấy trong lâm sàng. Giáo sư Ngũ Học Viêm, Trưởng nhóm Tuyến yên học Khoa nội tiết Bệnh viện Hiệp Hòa Bắc Kinh nói, qua kiểm tra bệnh sử, biểu hiện trong lâm sàng và hình chụp học của ba bé gái, có thể xác định các cháu thuộc về diện vi tiểu thanh xuân bình thường.

"Một là tuổi xương cốt của các trẻ em chưa phát triển sớm, tốc độ sinh trưởng không nhanh một cách rõ rệt, nếu tốc độ sinh trưởng quá nhanh, thì họ sẽ cao hơn rất nhiều so với người bình thường. Hai là hiện tượng bầu vú phát triển sớm cũng chỉ lớn bằng hạt đỗ xanh. Nếu dưới sự tác động của nhiều thành phần hormone đến từ bên ngoài, thì xung quanh núm vú sẽ đen sẫm rõ rệt. Song những hiện tượng đó đều chưa xuất hiện trong các trẻ sơ sinh nói trên, cho nên chúng tôi vẫn cho rằng đó thuộc về thời kỳ vi tiểu thanh xuân".

Thời kỳ vi tiểu thanh xuân là chỉ thời kỳ trẻ sơ sinh có thể xuất hiện quá trình phát triển giống như quá trình dậy thì tuổi thanh xuân. Chuyên gia cho biết, chỉ sau vài phút rời khỏi cơ thể người mẹ, bé nam sơ sinhđã bắt đầu kiểm soát nội tiết hoạt động của hệ thống sinh sản, bắt đầu sản xuất hormone. Trong khi đó hệ sinh sản có thể xuất hiện hiện tượng phát triển, hiện tượng này có thể kéo dài tới 6 tháng tuổi; đối với các bé gái sơ sinh, cũng có thể sản xuất hormone một cách gián đoạn, một số bé gái sơ sinh nhạy cảm với hormone có thể xuất hiện bầu vú phát triển khá rõ rệt, thậm chí có số ít bé gái sơ sinh còn có thể xuất hiện hiện tượng hành kinh lượng ít như thiếu nữ độ tuổi thanh xuân. Hiện tượng này nói chung không kéo dài và không rõ rệt lắm, thường hay xuất hiện trước hai tuổi. Những biểu hiện này giống như quá trình tuổi dậy thì thực sự. Vì vậy, giới y học đặt tên cho nó là "thời kỳ vi tiểu thanh xuân" một cách hình tượng. Hiện nay, ý nghĩa thực tế của thời kỳ vi tiểu thanh xuân không rõ ràng lắm, sự biểu hiện của mỗi người một khác, cho nên chưa được coi trong đúng mức, nhưng nó lại thực sự là một hiện tượng sinh lý tồn tại trong thời kỳ đầu của sự sống.

Mặc dù vụ "dậy thì sớm" lần này chỉ là cơn lo sợ hão mà thôi, song chuyên gia hữu quan nhắc nhở rằng, trẻ em dậy thì sớm vẫn là một vấn đề đáng lưu ý. Kết quả nghiên cứu chứng tỏ, chiều cao của những trẻ em dậy thì sớm sẽ thấp hơn các em cùng lứa tuổi, về tâm lý mà nói, các em dậy thì sớm dễ sản sinh vấn đề tâm lý tự ty v.v bởi các em cho rằng mình khác với các bạn khác.

Chuyên gia nêu rõ, nguyên nhân dẫn đến trẻ em dậy thì sớm rất nhiều, nhưng tác nhân thường thấy gồm có dùng thuốc bổ quá liều, dùng rau quả trái mùa và thực phẩm rán thường xuyên, môi trường bị ô nhiễm, phơi nắng quá mức v.v. Nói chung, nguyên nhân thường thấy nhất là dinh dưỡng dư thừa. Nghiên cứu viên Sở Dinh dưỡng-An toàn Vệ sinh Thực phẩm Trung tâm Phòng chống Dịch bệnh Trung Quốc Dương Nguyện Hân kiến nghị, trong quá trình nuôi trẻ nhất định phải chú trọng sự cân bằng về dinh dưỡng, đây là điều hết sức quan trọng trong việc đề phòng trẻ em dậy thì sớm.

"Ví dụ như lòng trứng, trứng cá, thực phẩm bổ não và các thực phẩm tẩm bổ khác dành cho trẻ em đều chứa chất Côlétxtêrôn và mỡ, lượng hormone cũng khá nhiều. Cho nên tốt nhất là phải thực hiện sự cân bằng dinh dưỡng trong quá trình nuôi trẻ sơ sinh".

Chuyên gia nhắc nhở rằng, đối với trẻ sơ sinh, sữa mẹ là thực phẩm tốt nhất và an toàn nhất. Sữa mẹ không những có thể đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ em, chứa các thành phần miễn dịch, sinh trưởng và enzime trợ tiêu, đồng thời lại có thể tăng cường khả năng miễn dịch của trẻ sơ sinh. Bên cạnh đó, sữa mẹ còn có lợi cho giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh béo phì, cao huyết áp, mỡ trong máu cao, bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch v.v Vì vậy, trẻ sơ sinh 6 tháng tuổi nên hoàn toàn cho bú sữa mẹ; trẻ sơ sinh trên 6 tháng tuổi trên cơ sở bổ sung thực phẩm một cách thích hợp ra, có thể tiếp tục bú sữa mẹ cho đến 2 tuổi hoặc trên 2 tuổi.