Bản làng Cấu Lương dân tộc Mèo của xã Lạc Triều Tỉnh, huyện Phượng Hoàng nằm ở biên thùy phía tây Hồ Nam Trung Quốc, diện tích bản làng rộng 4,5 ki-lô-mét vuông, có 370 hộ dân với hơn 3000 người sinh sống, toàn bộ người dân trong làng đều là dân tộc Mèo. Để tìm hiểu lịch sử của dân tộc này, chúng ta có thể trở về đời nhà Đường năm 679 công nguyên.
Bản làng Cấu Lương dân tộc Mèo nằm ở nơi giáp ranh giữa tỉnh Hồ Nam và tỉnh Quý Châu, là vành đai đệm đan xen giao thoa văn hóa dân tộc Hán Trung Nguyên với văn hóa Sở Ô Tây Nam, môi trường thiên nhiên và môi trường xã hội đã khiến dân tộc này hình thành nhiều phong tục độc đáo và hoạt động lễ hội phong phú đa dạng như Lễ hội đâm trâu giỗ tổ, Hội hát dân ca dân tộc Mèo mồng 6-6 v.v trên cơ sở có nhiều điểm tương đồng với khu vực dân tộc Mèo khác ở vùng miền tây.
Lễ hội đâm trâu là hoạt động giỗ tổ quy mô lớn nhất của dân tộc Mèo. Trong lịch sử, để giữ gìn và tăng cường sức sức đoàn kết của dân tộc, chống đỡ sự đe dọa của các dân tộc khác, và bảm đảm sự tồn tại của dân tộc, các dòng tộc của dân tộc Mèo định kỳ hợp lại cùng cúng tế tổ tiên và anh hùng dân tộc, hình thành phong tục "đâm trâu". Trong ngày đâm trâu, buộc một con trâu mạnh khỏe vào cột hoa, một chủ tế dân tộc Mèo chủ trì nghi thức cúng tế, sau khi trình bày lịch sử dân tộc và nguyện vọng cúng tế trước tổ tiên, già làng dùng giáo đâm vào ức trâu, sau đó người trong dòng tộc lần lượt đâm trâu theo địa vị cao thấp, cho đến khi trâu chết và ngã xuống.
Mồng 6-6 thì là Lễ hội dân ca dân tộc Mèo và Ngày Va-len-tin truyền thống của dân tộc Mèo. Mỗi dịp đến mồng 6-6 âm lịch hàng năm, hàng chục nghìn dân chúng dân tộc Mèo của Hồ Nam, Quý Châu và Trùng Khánh lại khoác lên mình những bộ trang phục rực rỡ của ngày Tết, từ khắp nơi đổ về bản làng dân tộc Mèo Cấu Lương tham gia hoạt động lễ hội mồng 6-6.
Trong thời cổ, ý nghĩa chính của ngày mồng 6-6 là ngày thanh niên nam nữ tìm hiểu và yêu nhau, hiện nay ngày tết mồng 6-6 còn có thêm ý nghĩa tưởng niệm anh hùng dân tộc, trở thành hoạt động lễ hội dân tộc Mèo quy mô nhất của khu vực biên giới Hồ Nam, Quý Châu, Trùng Khánh. Hoạt động không những có trống hoa dân tộc Mèo, múa sư tử, hát đối v.v, còn có leo thang dao v.v.
Trong ngày hội này, ai nấu trong lòng cũng tràn đầy niềm vui, hướng tới một cuộc sống tốt đẹp, họ cùng nhảy múa, ca hát một cách thoải mái. Đồi núi, đồng cỏ, khe suối, đều vang vọng tiếng cười, cả bản làng chìm trong không khí ngày hội.