Ông Đam-pa Ra-ten, người kế thừa hội họa Thang-ka Tây Tạng

Sau khi Tây Tạng thực hiện cải cách dân chủ vào năm 1959, Chính phủ Trung Quốc hết sức coi trọng công tác bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc thiểu số. Năm 1985, trường Đại học Tây Tạng ra đời. Khi Khoa nghệ thuật mở chuyên ngành mỹ thuật Tạng, ông Đam-pa Ra-ten đã gánh vác trách nhiệm truyền thụ hội họa truyền thống, chính thức đưa Thang-ka, hội họa truyền thống Tây Tạng vào trường đại học.

Ông Đam-pa Ra-ten tuy sinh ra và lớn lên trong gia tộc hội họa truyền thống Tây Tạng, nhưng làm thế nào giảng dạy môn học này trên giảng đường đại học lại trở thành một vấn đề nan giải. Dựa trên cơ sở lý luận vững chắc và kinh nghiệm thực tiễn hội họa nhiều năm của mình, ông Đam-pa Ra-ten bắt đầu tìm kiếm phương pháp giảng dạy hội họa truyền thống Tây Tạng sao cho thích ứng với chế độ giáo dục đại học hiện đại, và ấn định một chương trình giảng dạy đồng bộ. Năm 1996, ông Đam-pa Ra-ten đã biên soạn một cuốn sách "Hội họa Tây Tạng". Tổng kết phương pháp vẽ Thang-ka thành "5 phương pháp vẽ", đột phá lý luận hội họa truyền thống dân tộc Tạng.

"Tôi cho rằng đây là một cách làm sáng tạo nhằm bảo tồn và phát huy văn hoá ưu tú dân tộc chưa từng có trong lịch sử Tây Tạng. Những học sinh này không những vẽ được, mà còn rất am hiểu về mặt lý luận như lịch sử phát triển, trường phái, đặc sắc của nghệ thuật Thang-ka vv, hiện nay trường đã đào tạo cử nhân, thạc sĩ, chúng tôi đang xin đào tạo thêm tiến sĩ. Bởi vì hội họa Thang-ka Tây Tạng rất có triển vọng. Nghĩ đến việc này, trong lòng tôi lại trào dâng một niềm vui khó tả."

Cùng với trình độ mở cửa đối ngoại của Tây Tạng không ngừng mở rộng và sự theo đuổi văn hoá tinh thần của nhân dân không ngừng nâng cao, "Thang-ka" đã trở thành một trong những đồ thủ công mỹ nghệ dân tộc rất được hoan nghênh. Ngày càng có nhiều thanh niên gia nhập hàng ngũ kế thừa văn hoá dân tộc này. Anh Pên-ba chuyên kinh doanh "Thang-ka" là học trò cưng của ông Đam-pa Ra-ten, cũng là một trong những họa sĩ dân gian do ông bồi dưỡng trong thời gian nghiệp dư. Năm 1995, anh Pên-ba tin vào thị trường tiềm tàng của Thang-ka, bèn mở một cửa hàng nghệ thuật tranh Thang-ka, trong khi buôn bán tranh Thang-ka, anh cũng nhận học trò, hiện nay khách hàng đến mua tấp nập, tranh bán rất chạy. Anh Pên-ba nói:

"Cửa hàng này mở được 13 năm, hàng bán rất chạy, phần lớn tranh Thang-ka đều do khách hàng đặt trước, ít khi bán lẻ. Bức tranh Thang-ka tôi đang vẽ này cũng do du khách đặt hàng riêng, trong 20 ngày có thể hoàn thành, có thể bán hơn 3000 đồng nhân dân tệ. Hiện nay tôi có bốn học trò, có một học trò đã tốt nghiệp."

Năm 2006, tranh Thang-ka được đưa vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cấp nhà nước, ông Đam-pa Ra-ten và nhiều họa sĩ khác được công nhận là người kế thừa cấp quốc gia. Trong khi đó, để phục nguyên phương pháp hội họa truyền thống lấy khoáng chất và thực vật làm nguyên liệu, cùng năm, trường đại học Tây Tạng thành lập ban nghiên cứu khoa học dưới sự hỗ trợ mạnh mẽ của cơ quan hữu quan, phỏng vấn họa sĩ liên quan, tìm kiếm phương pháp pha chế, đến năm 1998 thu được thành công. Giáo sư Nga-oang Di-mê khoa nghệ thuật trường đại học Tây Tạng nói:

"Dưới sự hướng dẫn của giáo sư Đam-pa Ra-ten, tháng 5 năm 1998, chúng tôi thu được thành công trong việc nghiên cứu và pha chế tất cả nguyên liệu truyền thống, qua sự giám định của chuyên gia liên quan, chất lượng nguyên liệu này không những giống với nguyên liệu truyền thống, thậm chí còn tốt hơn nguyên liệu truyền thống. Hiện nay nhà nước đầu tư rất nhiều cho việc tu bổ và bảo tồn kiến trúc cổ, tranh cổ của Tây Tạng, sự cứu vãn thành công của nguyên liệu hội họa truyền thống dân tộc Tạng đã đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc tu bổ, phục hồi kiến trúc cổ đối với cung Pu-ta-la."