Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm đe dọa rút khỏi NATO – Các nước NATO buộc phải đồng ý tăng chi tiêu quốc phòng

Ngày 12/7, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm tham dự Hội nghị Thượng đỉnh NATO đe dọa sẽ rút khỏi NATO, yêu cầu các nước thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng với mức lớn, và sớm thực hiện mục tiêu đã xác định là chi tiêu quốc phòng chiếm 2% GDP của mỗi nước. Sau hội nghị, Tổng Thư ký NATO Xtôn-ten-bớc (Jens Stoltenberg) cho biết, tất cả các nước thành viên đều đã nghe thấy thông điệp "rõ ràng" từ ông Đô-nan Trăm, hơn nữa đã có ảnh hưởng rõ nét. Sau hội nghị, ông Đô-nan Trăm cũng cho biết, các nhà lãnh đạo tham dự hội nghị đã đồng ý tăng chi tiêu quốc phòng, Mỹ vẫn kiên định với cam kết đối với NATO.

Ngày 12/7, Hội nghị Thượng đỉnh NATO bước vào ngày thứ hai, chương trình nghị sự chính là thảo luận vấn đề Gru-di-a và U-crai-na gia nhập NATO, cũng như hành động triển khai tiếp theo tại Áp-ga-ni-xtan của NATO. Điều bất ngờ là, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm cùng ngày không những đến muộn, mà còn hoàn toàn bất chấp nghi lễ ngoại giao, cưỡng ép chuyển sang thảo luận vấn đề chi tiêu quốc phòng. Truyền thông địa phương đưa tin cho biết, tại hội nghị, ông Đô-nan Trăm cho biết, người tiền nhiệm của ông luôn thúc đẩy châu Âu tăng chi tiêu quốc phòng, ông đã không thể chịu đựng được nữa. Ông thậm chí chỉ đích danh phê bình Thủ tướng Đức Méc-ken. Hãng Roi-tơ còn đưa tin cho biết, ông Đô-nan Trăm yêu cầu các nước thành viên NATO cần phải thực hiện mục tiêu nâng chi tiêu quốc phòng chiếm 2% GDP của mỗi nước vào trước tháng 1 năm 2019, "nếu không, Mỹ sẽ làm một mình". Sau khi câu nói này thốt ra, hội trường ngay lập tức im phăng phắc. Sau đó, do sức ép từ ông Đô-nan Trăm, nhà lãnh đạo các nước thành viên NATO lập tức đình chỉ chương trình nghị sự đang tiến hành, thay vào đó là triệu tập cuộc họp khẩn khấp về vấn đề tăng chi tiêu quốc phòng, nhưng kết quả cụ thể của cuộc họp chưa được công bố.

Ông Đô-nan Trăm đã tổ chức buổi họp báo sau hội nghị. Khi có phóng viên hỏi có phải ông đe dọa rút khỏi NATO hay không tại Hội nghị Thượng đỉnh, ông Đô-nan Trăm không phủ nhận trực tiếp, mà nói: 

"Tôi nói với mọi người, nếu các nước thành viên không tăng chi tiêu quốc phòng, tôi sẽ cảm thấy hết sức không vui, bởi vì Mỹ đã bỏ ra quá lớn, có thể đã chiếm tới 90% tổng chi tiêu quốc phòng của NATO. Hiện nay, nhà lãnh đạo các nước đều bắt đầu xem xét tăng chi tiêu quốc phòng, vì vậy, tôi cảm thấy hết sức vui mừng".

Trước sự hùng hổ và hăm dọa của ông Đô-nan Trăm, tại buổi họp báo diễn ra sau hội nghị, Tổng Thư ký NATO Xtôn-ten-bớc cho biết, nhà lãnh đạo các nước đã tiến hành thảo luận thẳng thắn về vấn đề phân chia chi tiêu quốc phòng, khoản chi của các nước đồng minh NATO đang gia tăng. Ông nói: 

"Trên thực tế, kể từ khi Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm nhậm chức đến nay, các nước đồng minh châu Âu và Ca-na-đa đã tăng 41 tỷ đô-la Mỹ chi tiêu quốc phòng. Tất cả các nước đồng minh đều cam kết sẽ tăng chi tiêu quốc phòng với mức lớn, vì vậy, chúng tôi đang được tăng cường chưa từng có, khiến khoản chi của Mỹ giảm xuống".

Ông Đô-nan Trăm còn cho biết, nhà lãnh đạo NATO đồng ý tập thể tăng tối thiểu 33 tỷ đô-la Mỹ chi tiêu quốc phòng.