Việc Mỹ áp mức thuế quan cao đối với sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu bị phản đối rộng rãi

Ngày 8/3, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm ký thông cáo áp mức thuế quan cao đối với sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu. Biện pháp bảo hộ mậu dịch mới nhất này của Mỹ đã vấp phải sự phản đối rộng rãi trong nước Mỹ và cộng đồng quốc tế.

Cùng ngày, tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm tuyên bố Mỹ sẽ áp mức thuế quan 25% đối với sản phẩm thép và 10% đối với sản phẩm nhôm nhập khẩu. Các biện pháp thuế quan sẽ chính thức có hiệu lực sau 15 ngày.

Cùng ngày, ông Đô-nan trăm cho biết Ca-na-đa và Mê-hi-cô đang đàm phán lại với Mỹ về "Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ" sẽ tạm thời được miễn áp thuế. Bên cạnh đó, các nền kinh tế khác cũng có thể xin miễn thuế, đàm phán cụ thể do Đại diện Thương mại Mỹ phụ trách.

Mỹ áp thuế quan đối với hai sản phẩm này là dựa trên cuộc "điều tra 232" do Bộ Thương mại nước này thực hiện. Theo Điều 232 "Luật Mở rộng thương mại năm 1962" của Mỹ, Bộ Thương mại Mỹ có quyền khởi động điều tra đối với các sản phẩm nhập khẩu liệu có phương hại tới an ninh quốc gia của Mỹ hay không. Tháng 4/2017, Bộ Thương mại Mỹ lần lượt khởi động "điều tra 232" đối với sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu, đồng thời trình báo cáo điều tra lên Tổng thống Đô-nan Trăm tháng 1 năm nay.

Động thái này của Chính quyền Đô-nan Trăm đã vấp phải sự phản đối rộng rãi trong nước Mỹ và cộng đồng quốc tế.

Ngày 6/3, nhân vật cốt lõi trong ê-kíp kinh tế của ông Đô-nan Trăm, Chủ tịch Ủy ban Kinh tế quốc gia Nhà trắng Côn (Cohn) từ chức bởi phản đối áp thuế quan đối với thép và nhôm. Bên cạnh đó, bất đồng giữa Chính phủ và Quốc hội Mỹ mở rộng nhanh chóng, Chủ tịch Hạ viện Rai-ơn (Ryan) và Thủ lĩnh phe đa số tại Thượng viện Mỹ Mắc-côn-nen (McConnell) đều bày tỏ lo ngại rủi ro về cuộc chiến thương mại. Ngoài ra, Liên minh châu Âu và các nước như Bra-xin, Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp, Anh, Ô-xtrây-li-a...đều cho biết sẽ áp dụng biện pháp ứng phó. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Giăng-cơ cho biết, Liên minh châu Âu sẽ kiên quyết đáp trả để bảo vệ lợi ích của Liên minh châu Âu.

Sau khi Mỹ tuyên bố quyết định này, Cục trưởng Cục Điều tra phòng vệ thương mại Bộ Thương mại Trung Quốc Vương Hạ Quân cho biết, các biện pháp của Mỹ mượn danh nghĩa an ninh quốc gia, nhưng thực chất là bảo hộ mậu dịch. Ông còn cho biết, Trung Quốc hối thúc Mỹ tôn trọng uy tín của hệ thống thương mại đa phương, sớm rút bỏ các biện pháp liên quan.

Mới đây, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho biết, kinh nghiệm và bài học lịch sử cho thấy, cuộc chiến thương mại xưa nay đều không phải là giải pháp đúng đắn. Đặc biệt trong toàn cầu hóa ngày nay, lựa chọn cuộc chiến thương mại càng là bốc sai đơn thuốc, kết quả chỉ sẽ hại người hại mình.

Số liệu của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy, 10 tháng đầu năm ngoái, 6 nền kinh tế xuất khẩu thép nhiều nhất sang Mỹ lần lượt là Ca-na-đa, Bra-xin, Hàn Quốc, Mê-hi-cô, Thổ Nhĩ Kỳ và Nhật Bản. Trung Quốc chiếm khoảng 3% tổng lượng thép nhập khẩu của Mỹ. Số liệu của Hiệp hội Ngành nhôm Mỹ cho thấy, từ tháng 1-11 năm ngoái, Ca-na-đa, Nga, Các Tiểu vương quốc A-rập Thống nhất, Trung Quốc và Ba-ranh là 5 nước xuất khẩu sản phẩm nhôm nhiều nhất sang Mỹ.