Lời nói và việc làm không theo lẽ thông thường, Mỹ mở ra việc điều hành quản lý đất nước "ương ngạnh"

Ông Đô-nan Trăm giữ chức Tổng thống Mỹ sắp tròn một năm, trong nước Mỹ đã đánh giá trái ngược rõ ràng về việc cầm quyền của ông. Ông Vương Phát Ân, Nghiên cứu viên Trung tâm Nghiên cứu vấn đề thế giới của Tân Hoa xã đã hình dung là "ương ngạnh" khi nghiên cứu đánh giá chính sách đối ngoại của Mỹ.

Nghiên cứu viên Vương Phát Ân cho biết, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm là một chính trị gia không điển hình, lời nói và việc làm không theo lẽ thông thường. Trong con mắt của tầng lớp tinh hoa chính trị truyền thống Mỹ, tức những người theo chính sách bảo thủ ở Mỹ, thì ông Đô-nan Trăm là con người "kỳ quặc khác người".

Biểu hiện "kỳ quặc khác người" này có thể bắt nguổn từ đặc tính doanh nhân của ông Đô-nan Trăm. Phàm làm việc gì ông cũng đều lấy "kết quả làm định hướng", đặc biệt là trong lĩnh vực ngoại giao, ông mong nhìn thấy "kết quả" rõ ràng và tức thời. Một khi "kết quả" không đạt được kỳ vọng, thì sẽ trực tiếp đảo ngược quan hệ song phương. Mà "kết quả" mà ông mong muốn tức là thực hiện tối đa hóa lợi ích của Mỹ, tức nguyên tắc "nước Mỹ trên hết" mà ông cao giọng bày tỏ trước khi lên cầm quyền và nhiều lần nhấn mạnh sau khi lên cầm quyền.

Nghiên cứu viên Vương Phát Ân nói: "'nước Mỹ trên hết' tức là 'tôi thắng anh thua', là 'trò chơi có tổng bằng không'. Miễn là không phù hợp 'lợi ích của Mỹ', thì có thể xé bỏ thỏa thuận. Cái gọi là 'quy tắc quốc tế' 'nước lớn chịu trách nhiệm' v.v của Mỹ đều đã trở thành quá khứ."

Ông Đô-nan Trăm lên cầm quyền chưa đến một năm, Mỹ đã trước sau rút khỏi "Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương" (TPP), "Hiệp định Pa-ri" về chống biến đổi khí hậu, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc cùng tiến trình ấn định "Hiệp ước toàn cầu về di cư" do Liên Hợp Quốc chủ đạo, Thỏa thuận hạt nhân ở I-ran đang đối mặt với khó khăn, ngày cả Thỏa thuận Khu vực Mậu dịch tự do Bắc Mỹ cùng nhiều Thỏa thuận kinh tế thương mại song phương khác cũng chưa rõ sự tồn vong ra sao. Đầu tháng 12, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm lại tuyên bố Mỹ công nhận Giê-ru-xa-lem là thủ đô của I-xra-en, và chuẩn bị chuyển Đại sứ quán Mỹ từ Ten A-víp đến Giê-ru-xa-lem. Động thái này đã tác động đến nhận thức chung cơ bản của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề Pa-le-xtin-I-xra-en, đã vấp phải sự chống lại mạnh mẽ của dư luận quốc tế.

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ngày 21/12 đã thông qua nghị quyết lên án chính sách Giê-ru-xa-lem của Mỹ. Trước khi biểu quyết, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm và Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Ha-lây đã dứt khoát cảnh báo các nước thành viên nếu "chống lại Mỹ sẽ bị mất viện trợ", đây là điều rất hiếm thấy đối với một nước Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Có truyền thông cho rằng, tầm ảnh hưởng của Mỹ đang "suy giảm": Không phải là thực lực cứng của Mỹ suy giảm, mà là Mỹ, là "siêu cường duy nhất" trên thế giới đã rơi xuống từ trên điểm cao "đạo đức".

Nghiên cứu viên Vương Phát Ân cho biết, tất cả những điều kể trên đều đã làm nổi bật sự "ương ngạnh" trong chính sách đối ngoại của Mỹ trong năm qua, khiến thế giới phương Tây trước đây thiết lập các luật lệ và trật tự cơ bản bằng "tiêu chuẩn" giá trị quan của Mỹ đã không biết làm thế nào, khiến cộng đồng thế giới rất nghi ngờ về định hướng tương lai của Mỹ.

Tuy nhiên, Nghiên cứu viên Vương Phát Ân chỉ rõ, nhìn theo quỹ tích hành vi của ông Đô-nan Trăm, có một điểm rõ ràng và khẳng định: Đó tức là mọi chính sách đều phục cho lợi ích quốc gia "nước Mỹ trên hết". Đây có thể là đầu mối quan trọng để "có thể dự đoán" giữa các yếu tố "không thể dự đoán trước" khi đánh giá xu hướng chính sách đối ngoại của Mỹ dưới sự điều hành của Tổng thống Đô-nan Trăm.