Trò hề "độc lập" của Catalonia phi nghĩa thì ít người đồng tình

Cơn sóng gió "độc lập" của vùng Catalonia, Tây Ban Nha ngày 27/10 đã đón tới giờ phút quyết định: Nghị viện Catalonia chiều cùng ngày đơn phương tuyên bố "độc lập", Chính quyền Trung ương Tây Ban Nha sau đó tuyên bố tiếp quản toàn diện vùng Catalonia. Các nhà phân tích cho rằng, vùng Catalonia đòi độc lập chủ yếu bắt nguồn từ mâu thuẫn xã hội và kinh tế, nhưng mưu cầu độc lập không thể giải quyết vấn đề phát triển xã hội và kinh tế.

Vùng Catalonia năm 1469 trở thành một phần của Vương quốc Tây Ban Nha. Nhưng lâu nay, vùng Catalonia có lịch sử, văn hóa và ngôn ngữ độc lập với Tây Ban Nha, một số người dân có khuynh hướng độc lập. Năm 1978, Hiến pháp mới của Tây Ban Nha trao quyền tự trị cao độ cho vùng Catalonia.

Năm 2006, Quốc hội Tây Ban Nha thông qua một đạo luật tự trị mới mở rộng thêm quyền tự trị cho vùng Catalonia, nhưng Tòa án Hiến pháp Tây Ban Nha năm 2010 phán quyết một số nội dung của đạo luật này vi hiến. Bị kích thích bởi phán quyết này, tinh thần chủ nghĩa dân tộc ở vùng Catalonia lại tăng trở lại.

Ngày 6/9 năm nay, Nghị viện vùng Catalonia thông qua một dự luật trưng cầu dân ý, quyết định tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý độc lập vào ngày 1/10. Ngày hôm sau thông qua dự luật trưng cầu dân ý, Tòa án Hiến pháp Tây Ban Nha đã phán quyết cuộc trưng cầu dân ý là trái luật, Chính quyền Trung ương cũng theo đó áp dụng nhiều biện pháp để mong ngăn chặn cuộc trưng cầu dân ý, nhưng vùng Catalonia không những đã một mực tổ chức cuộc trưng cầu dân ý, thậm chí còn đơn phương tuyên bố "độc lập", khiến trò hề "độc lập" này diễn biến đến bước không thể giải quyết được.

Các nhà phân tích cho rằng, tuy cơn sóng gió "độc lập" của vùng Catalonia có nguyên nhân lịch sử và văn hóa, nhưng sự khuấy động của một số chính đảng dân túy đã đóng vai trò chính. Chính đảng dân túy lợi dụng mâu thuẫn xã hội và kinh tế giữa Tây Ban Nha và vùng Catalonia, kích động tinh thần chủ nghĩa dân tộc, thao túng dân ý, để đạt được mục đích của cuộc bầu cử.

Vùng Catalonia nằm ở miền Đông Bắc Tây Ban Nha, dân số khoảng 7,5 triệu người, chiếm khoảng 16% tổng dân số cả nước, tổng sản phẩm quốc nội khu vực chiếm khoảng 20% cả nước. Những năm qua, do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ, một số người dân vùng Catalonia có lời oán thán về số tiền thuế của mình nộp không được sử dụng đầy đủ vào việc xây dựng ở vùng mình, cho rằng mình bị Chính phủ Trung ương và các vùng khác "chiếm mất lợi ích".

Điều đáng chú ý là, không phải tất cả cử tri vùng Catalonia đều đồng tình với quan điểm của chính đảng dân túy.

Các nhà phân tích cho rằng, chính đảng dân túy vùng Catalonia rao bán cho cử tri là kết quả tốt nhất sau độc lập, nhưng lại hoàn toàn coi thường cái giá có thể phải trả. Theo truyền thông đưa tin, từ ngày 1/10 trưng cầu dân ý đến nay, đã có hơn 1.500 Công ty quyết định rút khỏi vùng này, 107 doanh nghiệp quyết định di dời trụ sở của mình đi nơi khác.

Sau khi Nghị viện vùng Catalonia đơn phương tuyên bố độc lập vào ngày 27/10, Thượng viện Tây Ban Nha ngay lập tức khởi động Điều 155 của Hiến pháp, trao quyền cho chính quyền Trung ương áp dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ sự thống nhất đất nước. Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy tối cùng ngày tuyên bố cách chức Thủ hiến vùng Catalonia Carles Puigdmeont, giải tán Nghị viện vùng Catalonia, tổ chức cuộc bầu cử khu tự trị vào ngày 21/12.

Bên cạnh đó, các nước và tổ chức chủ yếu châu Âu và Mỹ đồng loạt từ chối chấp nhận sự "độc lập" của vùng Catalonia, ủng hộ chính quyền Trung ương Tây Ban Nha giữ gìn sự thống nhất đất nước.