Bình Luận: “Nhà tù đen tối” – Vết nhơ nhân quyền và nguồn thu của cải của Mỹ

Nhà tù vốn là nơi cải tạo các phạm nhân bị giam giữ. Tuy nhiên, Mỹ lại biến “Nhà tù đen” rải rác khắp các nơi trong và ngoài nước thành nơi đồng nghĩa với việc chà đạp nhân quyền và nguồn thu của cải. Để phối hợp với cái gọi là “cuộc chiến chống khủng bố”, Mỹ xây dựng nhiều “Nhà tù đen” ở các nơi trên thế giới, giam giữ bí mật cái gọi là những nghi phạm khủng bố, xâm phạm nhân quyền nghiêm trọng bằng các hành vi tra tấn. Các doanh nghiệp quản lý nhà tù tư nhân Mỹ nhận được vô số của cải bất chính qua các thủ đoạn  như ký hợp đồng với Chính phủ về bảo đảm giường nằm, áp bức tù nhân v.v.

Mỹ là quốc gia có tỷ lệ giam giữ cao nhất và số tù nhân nhiều nhất thế giới. Theo số liệu thống kê của cơ quan nghiên cứu “Sáng kiến về chính sách nhà tù”, tính đến năm 2020, hệ thống tư pháp hình sự Mỹ tổng cộng có 1.833 nhà tù cấp bang, 110 nhà tù liên bang, 1.772 cơ sở quản giáo thiếu nhi, 3.134 nhà tù địa phương, 80 nhà tù thổ dân châu Mỹ và nhà tù quân sự. Trong tất cả các nhà tù nói trên, đang giam giữ gần 2,3 triệu người, tương đương 1/4 số tù nhân trên toàn cầu.

Trong một quốc gia coi giam giữ là một thực tế phổ biến này, những hành vi xâm phạm nhân quyền diễn ra liên tục cũng là chuyện bình thường. Trong thời gian dịch COVID-19, các nhà tù Mỹ chật chội đông người, môi trường khắc nghiệt, điều kiện y tế thiếu thốn trở thành môi trường lý tưởng lây lan vi-rút, một số nhà tù thậm chí có hơn 70% tù nhân đều nhiễm vi-rút COVID-19.

Nhưng nhà tù như vậy lại trở thành một ngành kinh doanh kiếm tiền quan trọng ở Mỹ. Chỉ riêng 3 đại gia trong lĩnh vực này gồm CCA, GEO và MTC đã có hơn 200 nhà tù, hơn 150 nghìn giường nằm, lợi nhuận hàng năm vượt 5 tỷ USD. Công ty CCA từng được Tạp chí Forbes bình chọn vào một trong 400 “công ty xuất sắc nhất Mỹ”, “việc tạo ra giá trị cho cổ đông” đã thay thế “phục vụ vì lợi ích công cộng”, trở thành tôn chỉ cao nhất của các nhà tù tư nhân Mỹ.

Ngoài khoản tiền thu được từ chính phủ tính theo đầu tù nhân, thì “lợi nhuận” của các nhà tù tư nhân Mỹ còn đến từ hành vi áp bức tàn nhẫn đối với tù nhân. Tại Mỹ, tù nhân trong các nhà tù tư nhân bắt buộc phải làm khổ sai, họ tham gia nhiều “dịch vụ cộng đồng” như chuyển thi thể trong thời gian đại dịch COVID-19, cứu hỏa trên tuyến đầu khi gặp cháy rừng, năm 2017, các công việc trên chỉ với mức lương trung bình 0,14-0,63 USD/giờ, thấp hơn nhiều so với 7,25 USD/giờ, mức lương luật định thấp nhất của Mỹ. Bà Baez slisingh, Giáo sư Đại học thành phố Niu-Yoóc chỉ rõ, trong hiến pháp Mỹ quy định về chế độ nô lệ, có một lỗ hổng lớn trong pháp luật, tức những hình phạt để trừng phạt phạm nhân trong “chế độ nô lệ” không vi phạm pháp luật, dẫn đến hậu quả là “hợp pháp hóa chế độ nô lệ trong điều kiện giam giữ”.

Trong môi trường như vậy, “số tù nhân chỉ có thể tăng không thể giảm” trở thành hạt nhân lợi nhuận tại chuỗi ngành nghề nhà tù tư nhân, cũng khiến “đưa càng nhiều người vào nhà tù” trở thành “ăn ý với nhau” giữa nhân viên tư pháp và các nhà tù tư nhân Mỹ. Để kiếm lợi nhuận bằng việc đưa nhiều người vào nhà tù, mấy chục năm qua, các doanh nghiệp quản lý nhà tù tư nhân đã xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với giới chính trị Mỹ. Một phần lớn trong số “tài sản nhà tù” này không ngừng chuyển cho các chính khách, làm sai lệch nghiêm trọng đối với công lý hệ thống tư pháp Mỹ.

Giống như các vấn đề quan trọng đang hoành hành trong xã hội Mỹ như:  bạo lực súng đạn, kỳ thị sắc tộc, giá thuốc lên cao v.v., cục u ác tính xã hội nhà tù tư nhân Mỹ này khó mà loại trừ, nguyên nhân căn bản là bởi có một bàn tay đen chính trị tiền bạc đang thao túng mọi thứ.