Kể từ khi Nam Phi phát hiện biến thể mới có tên là Omicron, chỉ trong vài ngày qua, các nước châu Á, châu Âu, châu Đại Dương v.v. đã phát hiện các ca nhiễm biến thể Omicron, khiến thế giới vô cùng lo ngại.
Về việc này, có quan chức Liên minh châu Phi nêu ra kháng nghị rằng: “Đây là kết quả của việc các nước có thu nhập cao trên thế giới tích trữ vắc-xin ngừa COVID-19.” Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết: “Trước khi tất cả mọi người đều tiêm đủ vắc-xin, việc xuất hiện càng nhiều biến thể là không thể tránh khỏi.” Đồng Chủ tịch Liên minh phân phối vắc-xin của Liên minh châu Phi Ayoade Alakija cho biết: “Những gì xảy ra hiện nay là không thể tránh khỏi. Đây là kết quả của việc thế giới không thể tiêm đủ vắc-xin một cách công bằng, khẩn cấp và nhanh chóng. Đây là kết quả của việc các nước có thu nhập cao trên thế giới tích trữ vắc-xin, nói thẳng ra rằng, việc này không thể chấp nhận được.”
Việc nhà lãnh đạo các nước châu Phi chỉ trích các nước có thu nhập cao trên thế giới tích trữ vắc-xin không phải là vô căn cứ. Theo thống kê của trang web Our World in Data, tính đến ngày 26/11, chỉ có 28,3% trong tổng số gần 60 triệu người dân Nam Phi được tiêm vắc-xin, trong đó chưa đến 24% số người được tiêm đủ 2 liều vắc-xin.
So với các nước đang phát triển, các nước phát triển khó có thể thoái thác trách nhiệm trong việc phân phối vắc-xin không công bằng trên toàn cầu. Mỹ lâu nay thực thi chủ nghĩa dân tộc vắc-xin, tích trữ một lượng lớn vắc-xin ở trong nước, lại hy sinh quyền sống của các quốc gia và người dân nước khác. Trong khi thất bại trong cuộc chiến chống đại dịch, Chính phủ của ông Đô-nan Trăm không những thi hành “chủ nghĩa vị kỷ”, nhấn mạnh “Nước Mỹ trên hết”, mà còn bôi nhọ các nước viện trợ vắc-xin khác khi gọi là “ngoại giao vắc-xin”.
Sau khi lên nắm quyền, Chính phủ khóa mới của Tổng thống Bai-đơn nói một đằng làm một nẻo trong việc viện trợ vắc-xin. Tháng 1 năm nay, Ngoại trưởng Mỹ Blin-kên từng cam kết: Mỹ có thể đảm bảo tất cả người dân ở nước khác có nhu cầu tiêm vắc-xin thì đều được tiêm chủng. Nhưng tại buổi họp báo của Nhà Trắng vào ngày 1/3, Thư ký Báo chí của Nhà Trắng đã khẳng định lại lập trường Mỹ: Mỹ sẽ không chia sẻ vắc-xin với các nước khác cho đến khi người Mỹ tiêm đủ vắc-xin.
Điều khiến mọi người phẫn nộ là, một lượng lớn vắc-xin ở các nước phát triển bị lãng phí khi hết hạn sử dụng. Viện Brookings, cơ quan tham vấn của Mỹ phân tích, tính đến ngày 25/9 năm nay, Mỹ dư thừa khoảng 500 triệu liều vắc-xin. Các phương tiện truyền thông Mỹ gồm tờ “Bưu điện Oa-sinh-tơn” bắt đầu đăng bài báo chỉ trích Mỹ về việc tích trữ quá nhiều vắc-xin ngừa COVID-19. Tổ chức Y tế thế giới cũng chỉ rõ, việc phân phối vắc-xin không công bằng trở thành “vết nhơ” trong công cuộc phòng chống đại dịch.
Việc giải quyết vấn đề phân phối vắc-xin không công bằng, nâng cao tỷ lệ tiêm vắc-xin trên toàn cầu nhất là tại các nước đang phát triển, là biện pháp cần thiết để tránh xuất hiện càng nhiều biến thể. Việc phòng chống đại dịch trên toàn cầu như nguyên lý thùng gỗ, đòi hỏi các nước trên thế giới cùng tham gia, không có nước nào có thể một mình an toàn, cả thế giới có kiểm soát được đại dịch hay không, không quyết định bởi nước kiểm soát tốt nhất, mà quyết định bởi nước kiểm soát kém nhất.
Nếu vắc-xin ngừa COVID-19 phân phối công bằng hơn trên toàn cầu, kết quả xuất hiện biến thể có thể sẽ khác!
