Mới đây, không ít chính khách và báo chí phương Tây bôi nhọ đằng sau diễn biến tình hình của Mi-an-ma là thế lực Trung Quốc, một số phương tiện truyền thông khu vực trong đó có Việt Nam cũng đưa tin như vậy, chỉ trích vô cớ đối với Trung Quốc. Thế nhưng, bất kể là từ chủ quan hay khách quan, những người tỉnh táo và nhân sĩ thức thời đều có thể nhận ra rằng, sự hỗn loạn của tình hình Mi-an-ma không có lợi cho Trung Quốc.
Xét từ chủ quan, những năm gần đây, hai nước Trung Quốc – Mi-an-ma có quan hệ ngày càng gắn bó, giao lưu cấp cao dồn dập. Tháng 8/2016, chuyến thăm đầu tiên ngoài ASEAN sau khi bà A-ung Xan Xu Ky nhậm chức Cố vấn quốc gia, Bộ trưởng Ngoại giao Mi-an-ma chính là Trung Quốc. Năm 2020, nhân dịp kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Trung Quốc – Mi-an-ma, chuyến thăm đầu tiên trong năm 2020 của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là Mi-an-ma, đây cũng là Chủ tịch Trung Quốc thăm Mi-an-ma sau 19 năm.
Dưới sự thúc đẩy của Nhà lãnh đạo hai nước, hợp tác hai nước không ngừng sâu sắc. Ngày 19/11/2017, khi thăm Mi-an-ma, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị lần đầu tiên đưa ra khái niệm Hành lang Kinh tế Trung Quốc – Mi-an-ma; ngày 9/9/2018, Trung Quốc và Mi-an-ma chính thức ký bản ghi nhớ, Trung Quốc sẽ đầu tư xây dựng các dự án giao thông lớn như đường bộ, đường sắt tại khu vực này, thúc đẩy hơn nữa sáng kiến “Một vành đai, một con đường” đâm hoa kết trái tại Mi-an-ma; cuối tháng 4/2019, bà A-ung Xan Xu Ky tham dự Diễn đàn Cấp cao Hợp tác quốc tế “Một vành đai, một con đường” lần thứ 2, và cùng Trung Quốc đạt được thỏa thuận chung xoay quanh dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông của thành phố Man-đa-lây. Kể từ tháng 9 năm 2018, hai nước Trung Quốc – Mi-an-ma ký kết bản ghi nhớ về cùng xây dựng Hành lang Kinh tế Trung Quốc – Mi-an-ma, sự hợp tác của hai nước trong các lĩnh vực đã đi lên con đường phát triển nhanh.
Xét từ khách quan, Trung Quốc và Mi-an-ma núi sông liền một dải, sự ổn định của Mi-an-ma sẽ liên quan trực tiếp tới các tỉnh biên giới Trung Quốc. Hơn nữa, Trung Quốc có nhiều doanh nghiệp tại Mi-an-ma, sự hỗn loạn của tình hình Mi-an-ma sẽ gây tác động cực lớn cho Trung Quốc. Mới đây, tình hình Mi-an-ma đã ảnh hưởng đến các doanh nghiệp Trung Quốc tại Mi-an-ma. Theo thống kê mới nhất, chiều 14/3, nhiều nhà máy Trung Quốc tại Khu Công nghiệp Hlaing Tharyar Yangon, Mi-an-ma bị các phần tử phạm pháp tấn công, cướp phá và thiêu đốt, nhiều người Trung Quốc bị thương, một số nhân viên từng một dạo bị kẹt trong nhà máy. Tất nhiên, các vụ bạo lực như vậy cũng sẽ phương hại tới lợi ích của người dân Mi-an-ma. Chỉ riêng ngành dệt may bị tổn thất lần này, các doanh nghiệp Trung Quốc đã tạo 400 nghìn việc làm cho Mi-an-ma, nếu các doanh nghiệp Trung Quốc buộc phải rút khỏi, 400 nghìn người có thể thất nghiệp.
Từ đó có thể thấy, sự hỗn loạn của tình hình Mi-an-ma sẽ không có lợi cho Trung Quốc. Vậy thì Trung Quốc có thái độ như thế nào đối với tình hình hiện nay của Mi-an-ma, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã có thái độ rõ ràng, Trung Quốc kêu gọi các bên giữ kiềm chế, xử lý thỏa đáng những bất đồng trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật, giữ gìn sự ổn định của chính trị và xã hội. Đại sứ Trung Quốc tại Mi-an-ma Trần Hải trả lời phỏng vấn của các phương tiện truyền thông chủ chốt Mi-an-ma bằng văn bản dứt khoát cho biết, Trung Quốc không nắm rõ diễn biến của Mi-an-ma trước khi xảy ra, cũng không muốn nhìn thấy cục diện như vậy. Trước những lời bôi nhọ Trung Quốc khiêu kích tình hình trong nước Mi-an-ma, Đại sứ Trần Hải đặc biệt lưu ý, nếu lời nói dối này được thịnh hành trên thị trường Mi-an-ma, chỉ có thể nói đằng sau có thế lực thao túng và khiêu kích.
Trước tình hình Mi-an-ma, chủ trương của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tại Hai kỳ họp vừa qua có thể đại diện cho cách nghĩ của người Trung Quốc. Trước hết, Trung Quốc mong các bên Mi-an-ma giữ kiềm chế, điều cấp bách nhất hiện nay là không còn xảy ra các cuộc xung đột đẫm máu nữa; thứ hai, Trung Quốc ủng hộ nguyên tắc của ASEAN về không can thiệp vào công việc nội bộ, đồng thời sẵn sàng tôn trọng chủ quyền của Mi-an-ma và ý nguyện của nhân dân Mi-an-ma; thứ ba, quyết tâm của Trung Quốc về thúc đẩy quan hệ Trung Quốc – Mi-an-ma sẽ không thay đổi, định hướng thúc đẩy quan hệ hữu nghị Trung Quốc – Mi-an-ma không thay đổi.
