Sảnh Hoa

NHÀ TRIẾT HỌC NỔI TIẾNG THỜI NAM TỐNG -- CHU HY

01-11-2021 15:50:07(GMT+08:00)
Chia sẻ:

Từ Bắc Kinh xa xôi, trước hết Sảnh Hoa xin chào quý vị và các bạn đang theo dõi mục Hộp thư Thính giả trên sóng và trên mạng Đài phát thanh Quốc Tế Trung Quốc do Sảnh Hoa thực hiện. Mong sao nội dung kỳ này sẽ mang đến cho các bạn cảm giác vừa ấm áp nhưng lại mát mẻ trong khoảnh thời gian giao mùa thu đông.

Nói mùa thu thì phải điểm danh ngay đến Bắc Kinh, bởi vì tuy Bắc Kinh bốn mùa đều có vẻ đẹp riêng, nhưng khiến bất kỳ du khách nào đều cảm thấy nao lòng nhất khi đặt chân đến cố đô nổi tiếng này.Những ngày này sắc thu Bắc Kinh đậm đà nhất, ngập tràn sự lãng mạn của những cánh rừng, những hàng cây đang đua nhau ngả màu để chuẩn bị thay sắc áo rực rỡ. Cây cối thành phố như những cây hoa vàng, hoa đỏ, hoa xanh cao to ngời sắc.

Thu sang, lá cây ngân hạnh nhuộm vàng óng, đây chính là biểu tượng cho sắc thu Bắc Kinh. Mùa Thu Bắc Kinh ngắn đến nỗi cây ngân hạnh vừa chuyển từ lá xanh sang màu vàng, mùa đông đã gần tới. Cây ngân hạnh được trồng ở rất nhiều nơi trong thành phố, kể cả trong trường học hay bệnh viện. Tất cả những điều đấy tạo nên mùa thu Bắc Kinh tràn ngập sắc vàng quyến rũ. Lá cây từ xanh sang vàng chen lẫn sắc màu đỏ, tạo thành bức tranh đẹp mê hồn khiến ai nấy cũng đều phải xuýt xoa.

NHÀ TRIẾT HỌC NỔI TIẾNG THỜI NAM TỐNG -- CHU HY_fororder_微信图片_20211101153441

Cùng với những hàng cây ngân hạnh vàng rực đầy quyến rũ thì mùa thu Bắc Kinh cũng được tô điểm thêm bởi vẻ đẹp ngút ngàn của những cây phong đỏ, làm cho không gian nổi bật với sắc đỏ rực rỡ, khoe sắc dưới mặt hồ dịp tiết thu đẹp như tranh.

NHÀ TRIẾT HỌC NỔI TIẾNG THỜI NAM TỐNG -- CHU HY_fororder_微信图片_20211101153458

Các bạn thân mến, trên đây Sảnh Hoa vừa mượn đoạn văn miêu tả cảnh Thu Bắc Kinh đăng ở tài khoản mục Hộp Thư Ngọc Ánh trên tường Facebook. Hoan nghênh các bạn luôn ghé thăm mục Hộp thư Ngọc Ánh trên tường Facebook với nội dung phong phú hơn, xúc tích hơn do chính chị Ngọc Ánh thực hiện đăng bài mới hằng ngày. Ngoài ra, nếu bạn viết bình luận cho bài đăng thì chị Ngọc Ánh sẽ tranh thu phản hồi bạn.

Mời quý vị và các bạn theo dõi tiếp mục Hộp thư Thính giả do Sảnh Hoa thực hiện. Sau đây Sảnh hoa xin giới thiệu với quý vị và các bạn Nhà Triết học nổi tiếng thời Nam Tống Trung Quốc—Chu Hy.

Thưa các bạn, Chu Hy (năm 1130—1200 công nguyên), là Nhà Triết học , nhà giáo dục và là học giả uyên bác nhất của thời Nam Tống Trung Quốc, ông là nhân vật có tính đại diện nhất về Lý học. Nếu như Khổng Tử là người đại diện có thẩm quyền về Nho học thời kỳ đầu của Trung Quốc, thì Chu Hy là một vị học giả lớn tập trung về Nho học vào thời kỳ sau của Trung Quốc.

Cha của Chu Hy tên là Chu Tùng, là một trí thức rất có khí tiết dân tộc, vì bất bình với lối cầu hòa yên thân của triều đình Nam Tống, ông Chu Tùng liền đưa vợ con từ Huy Châu chuyển đến Phúc Kiến ở ven biển. Sinh ra trong gia đình trí thức, Chu Hy có hứng thú hết sức rộng rãi đối với các loại học thức. Trong quãng đời trai trẻ, Chu Hy thường nghiên cứu Phật giáo và Đạo giáo, năm 31 tuổi, ông chuyên tâm vào Nho học, trở thành nhân vật quan trọng về Nho học sau Trình Cảnh và Trình Di.

NHÀ TRIẾT HỌC NỔI TIẾNG THỜI NAM TỐNG -- CHU HY_fororder_src=http___gss0.baidu.com_7Po3dSag_xI4khGko9WTAnF6hhy_zhidao_pic_item_dcc451da81cb39db296c66a9d7160924aa1830a4&refer=http___gss0.baidu

Năm 18 tuổi, Chu Hy đã thi đỗ tiến sĩ, từng đảm nhiệm việc hiệu đính các văn bản mật của trong nội các, suốt đời ông chỉ làm quan trong mười mấy năm ngắn ngủi, thế nhưng lại làm công việc giảng dạy những hơn 40 năm. Chu Hy sống trong thời đại mâu thuẫn giai cấp và mâu thuẫn dân tộc đều hết sức gay gắt, trong thời gian nhậm chức, ông dốc sức chủ trương chống lại quân Kim, giúp đỡ nhân dân giảm nhẹ gánh nặng tô thuế, hạn chế thôn tính đất đai, vay lãi cao và bóc lột, đồng thời thi hành một số biện pháp cải cách, song ông lại tham gia các hoạt động trấn áp cuộc khởi nghĩa nông dân.

Học vấn của Chu Hy rất uyên bác, ông đã có sự đi sâu nghiên cứu và đã có thành tựu không nhỏ trên các lĩnh vực như nghiên cứu Chư Tử trước thời nhà Tần, tư tưởng Phật giáo, sử học và văn học, thiên văn địa lý, văn tự âm vận, các chương các luật thậm chí cả về khoa học tự nhiên v v ...

Chu Hy kế thừa tư tưởng của các nhà tư tưởng như Chu Đôn Di, Trình Cảnh, Trình Di v v ... hình thành hệ thống tư tưởng to lớn nhưng chặt chẽ xít xao. Phạm trù hạt nhân của hệ thống tư tưởng này là “Lý”, Chu Hy còn gọi “Lý ” là “Thái cực”. Mọi người ai nấy đều có một “Thái Cực”, muôn vật đều có một “Thái cực”. Mỗi người và vật đều tồn tại là căn cứ theo “Lý” một cách trừu tượng. “Khí ” là phạm trù Triết học trong hệ thống tư tưởng của Chu Hy chỉ sau “Lý”,  Khí là chất liệu tạo nên muôn vật. Chu Hy cho rằng, “Lý” và “Khí ” là không thể tách rời nhau được, song “Lý ở đằng trước, khí ở đằng sau”.

Chu Hy cho rằng, “Thiên phân tức thiên lý”, ông nói “tam cương ngũ thường” là Thiên lý mãi mãi không thay đổi, ông cho rằng, con người nên “ dương Thiên lý, diệt nhân dục”, có nghĩa là “tôn dương Thiên lý, tiêu diệt dục vọng của con người”, đối với mọi tư tưởng và học thuyết không có lợi cho ách thống trị Phong kiến, đều phải tiêu diệt hết.

NHÀ TRIẾT HỌC NỔI TIẾNG THỜI NAM TỐNG -- CHU HY_fororder_src=http___np.fjsen.com_images_attachement_jpg_site2_20130625_e0ca94320c6413332c6407&refer=http___np.fjsen

Hệ thống Lý học do Chu Hy kiến tạo, hồi đó gọi là “Đạo học”, từ cuối thời Nam Tống cho đến cuối thời nhà Thanh, trải qua suốt gần 700 năm, luôn luôn là Triết học sử dụng cho triều đình của giai cấp thống trị Phong kiến. Năm 1313, triều đình nhà Nguyên khôi phục chế độ thi cử, nhà vua ra lệnh phải dùng bộ “Tứ thư tập chú ” của Chu Hy để làm đề thi cho những người có học, năm 1369 triều đình nhà Minh quy định, đáp án của thi khoa cử phải sử dụng tiêu chuẩn đáp án về Nho học của Chu Hy và các nhà tư tưởng khác, có thể nói Lý học của Chu Hy đã trở thành trụ cột vững chắc cho việc củng cố trật tự thống trị của xã hội Phong kiến Trung Quốc.

Những tác phẩm về Triết học chủ yếu của Chu Hy là “Tứ thư tập chú”, “Tứ thư hoặc vấn”, “Thái cực đồ thuyết giải”, “Thông thư giải”, “Tây danh giải”, “Chu dị bản nghĩa”, “Dị học khởi mông” v v ... Ngoài ra còn có “Chu tử ngữ loại”, đây là cuốn vấn đáp của Chu Hy do các học sinh của ông chỉnh lý.

Chu Hy còn là một nhà thơ, hiện nay còn bảo tồn những hơn 1200 bài thơ của ông, hầu hết đều ghi vào trong tập “Chu văn công văn tập”.

Vào những năm cuối đời, Chu Hy cuốn mình vào cuộc đấu tranh chính trị của triều đình lúc bấy giờ, ông liền bị miễn chức, học thuyết của ông bị cho là “Ngụy học”, tức học vấn đội lốt, và bị ngăn cấm. Thế nhưng sau khi Chu Hy qua đời không bao lâu, học vấn của ông liền được giải lệnh cấm, địa vị của ông cũng ngày một dâng cao, cuối cùng trở thành một trong “Khổng môn thập triết”, tức là một trong mười nhà triết học Nho gia, địa vị cũng như sự ảnh hưởng của ông trong các hiền triết Nho gia chỉ xếp đằng sau Khổng Tử và Mạnh Tử.

Biên tập viên:Sảnh Hoa
Lựa chọn phương thức đăng nhập