Bắt đầu từ năm 1999, cuộc điều tra đọc sách đối với người dân cả nước Trung Quốc do Viện Nghiên cứu Báo chí - Xuất bản Trung Quốc tổ chức đã liên tục triển khai 17 lần. Mới đây, kết quả cuộc điều tra lần thứ 17 đã được công bố.

Năm 2019, tỷ lệ đọc sách tổng hợp gồm các loại sách, báo, tạp chí và tác phẩm kỹ thuật số của người thành niên Trung Quốc là 81,1%, tăng 0,3% so với 80,8% của năm 2018, tỷ lệ tiếp xúc các phương thức đọc sách kỹ thuật số là 79,3%, tăng 3,1% so với 76,2% của năm 2018, tỷ lệ đọc sách giấy là 59,3%, tăng 0.3% so với 59% của năm 2018.

Năm 2019 trung bình mỗi người dân Trung Quốc đọc 4,65 cuốn sách

Theo kết quả điều tra đọc sách đối với người dân cả nước Trung Quốc, số lượng và thời lượng đọc sách giấy của người thành niên Trung Quốc đều giảm xuống, trong khi thời lượng đọc sách kỹ thuật số tăng lên.

Năm 2019, lượng đọc sách giấy trung bình của người thành niên Trung Quốc là 4,65 cuốn, thấp hơn một chút so với 4,67 cuốn của năm 2018. Lượng đọc sách điện tử trung bình là 2,84 cuốn, giảm 0,48 cuốn so với 3,32 cuốn của năm 2018.

Các số liệu liên quan cho thấy, thời lượng đọc sách trung bình của người thành niên Trung Quốc là 19,69 phút/ngày, giảm 0,12 phút so với 19,81 phút của năm 2018, chỉ tăng 12,1% thời lượng đọc sách trung bình hơn 1 tiếng đồng hồ của toàn dân Trung Quốc, ngang với năm 2018.

So với đọc sách giấy, đọc sách kỹ thuật số vẫn có xu thế tăng lên. Thời lượng trung bình tiếp xúc điện thoại di động của người thành niên Trung Quốc là 100,41 phút/ngày, tăng 15,54 phút so với 84,87 phút của năm 2018, thời lượng trung bình tiếp xúc mạng in-tơ-nét của người dân Trung Quốc là 66,05 phút/ngày, tăng 0,93 phút so với 65,12 phút của năm 2018, thời lượng trung bình đọc sách bằng thiết bị đọc sách điện tử là 10,7 phút/ngày, thời lượng trung bình tiếp xúc máy tính bảng là 9,63 phút/ngày, giảm 1,47 phút so với 11,1 phút của năm 2018.

Người thành niên và trung niên thích nhất đọc sách kỹ thuật số, trong số người đọc sách kỹ thuật số, nhóm người từ 18-29 tuổi chiếm 31,7%, từ 30-39 tuổi chiếm 24,8%, từ 40-49 tuổi chiếm 23,1%, từ 50-59 tuổi chiếm 12,8%, có thể nói, khoảng 80% là nhóm người từ 18-49 tuổi trong số người đọc sách kỹ thuật số,

Khoảng 40% người thành niên Trung Quốc thừa nhận ít đọc sách.

Năm ngoái, khoảng 40% người thành niên Trung Quốc cho rằng mình ít đọc sách, đồng thời, mọi người vẫn có nhu cầu tương đối cao đối với hoạt động toàn dân đọc sách.

Đối với số lượng đọc sách, chỉ có 2,1% người dân Trung Quốc cho rằng mình đọc rất nhiều sách, 6% cho rằng mình đọc sách tương đối nhiều, 40,5% cho rằng số lượng đọc sách của mình bình thường, 37,5% cho rằng số lượng đọc sách của mình rất ít hoặc tương đối ít.

Xét về phản hồi của tình hình thay đổi lượng đọc sách của người thành niên Trung Quốc về nội dung sách giấy và sách kỹ thuật số, có 8,8% người dân cho biết đã “tăng đọc sách giấy”, trong khi 9,9% cho biết năm ngoái đã “giảm đọc sách giấy”, có 7% cho biết “giảm đọc sách kỹ thuật số”, trong khi 9,7% cho biết “tăng đọc sách kỹ thuật số”, 52,5% cho biết lượng đọc sách của mình không thay đổi trong năm 2019.

Đồng thời, người dân Trung Quốc đòi hỏi cao về việc tổ chức hoạt động toàn dân đọc sách, 68,2% số người được hỏi cho rằng, các ban ngành liên quan nên tổ chức hoạt động đọc sách hoặc liên hoan đọc sách.

Việc quảng bá đọc sách ở nông thôn Trung Quốc vẫn gánh nặng đường xa

Kết quả điều tra lần này còn cho thấy, mặc dù tỷ lệ và lượng đọc sách của nông dân Trung Quốc đều có mức tăng, nhưng vẫn còn khoảng cách so với cư dân thành thị. Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Thúc đẩy người dân Trung Quốc đọc sách của Viện Nghiên cứu Báo chí - Xuất bản Trung Quốc Từ Thăng Quốc cho rằng, việc quảng bá đọc sách ở nông thôn Trung Quốc vẫn gánh nặng đường xa, phải mở rộng thêm cả về hình thức lẫn nội dung.

Năm 2019, tỷ lệ đọc sách của cư dân thành thị Trung Quốc là 67,9%, thấp hơn 68,1% của năm 2018, tỷ lệ đọc sách của nông dân là 49,8%, tăng 0,8% so với 49% của năm 2018. Tỷ lệ đọc báo của cư dân thành thị là 33,5%, cao 12,9% so với 20,6% của nông dân. Tỷ lệ đọc tạp chí của cư dân thành thị là 24,6%, cao 11,5% so với 13,1% của nông dân. Tỷ lệ đọc sách kỹ thuật số của cư dân thành thị trong năm 2019 là 84,4%, cao 11,2% so với 73,2% của nông dân. Tỷ lệ đọc sách tổng hợp của cư dân thành thị Trung Quốc năm 2019 là 86,4%, cao 11,2% so với 75,2% của nông dân.

Xét về lượng đọc sách, năm 2019, lượng đọc sách giấy của cư dân thành thị Trung Quốc là 5,48 cuốn, thấp hơn 5,6 cuốn của năm 2018, lượng đọc sách giấy của nông dân là 3,73 cuốn, tăng 0,09 cuốn so với 3,64 cuốn của năm 2018, lượng đọc báo giấy của cư dân thành thị Trung Quốc là 2,58 tờ, cao hơn 2,02 tờ của nông dân. Năm 2019, lượng đọc sách điện tử trung bình của cư dân thành thị là 3,27 cuốn, cao 1,02 cuốn so với 2.25 cuốn của nông dân.

Tỷ lệ nghe sách âm thanh của người vị thành niên càng cao hơn

Từ một việc mới mẻ đến tha hồ đọc vào bất cứ lúc nào và nơi nào, điều này có nghĩa sách âm thanh từng được coi là độc đáo, đã trở thành thị trường rộng lớn có tiềm năng to lớn. Viện Trưởng Viện Nghiên cứu Báo chí - Xuất bản Trung Quốc Ngụy Ngọc Sơn cho biết, nghe sách âm thanh của người thành niên và vị thành niên Trung Quốc tiếp tục có xu thế tăng trưởng, mặt bằng ứng dụng sách âm thanh đã trở thành sự lựa chọn chính.

Năm 2019, hơn 30% người dân Trung Quốc có thói quen nghe sách âm thanh. Trong đó, tỷ lệ nghe sách âm thanh của người thành niên là 30,3%, tăng 4,3% so với 26%, tỷ lệ trung bình của năm 2018. Tỷ lệ nghe sách âm thanh của người vị thành niên từ 0-17 tuổi là 34,7%, tăng 8,5% so với 26,2%, tỷ lệ trung bình của năm 2018. Có thể thấy, tỷ lệ nghe sách âm thanh của người vị thành niên càng cao hơn.

Trong nhóm người nghe sách âm thanh, tỷ lệ lựa chọn “mặt bằng ứng dụng sách âm thanh di động” tương đối cao, đạt 16,2%, ngoài ra lần lượt có 9,3% và 6% người dùng lựa chọn nghe sách âm thanh thông qua mặt bằng “Wechat” và ứng dụng “Phát thanh”.

Điều đáng nói là, tỷ lệ nghe sách âm thanh của vị thành niên cao hơn người thành niên, tỷ lệ đọc sách cũng vậy. Điều tra cho thấy, lượng đọc sách trung bình của người vị thành niên là 10,36 cuốn, tăng 1,45 cuốn so với 8,91 cuốn của năm 2018. Trong khi phân tích lượng đọc sách của người vị thành niên có thể thấy, lượng đọc sách ngoài sách giáo khoa của thanh thiếu niên từ 14-17 tuổi ở Trung Quốc nhiều nhất, lên đến 12,79 cuốn.

Tình hình đọc sách tốt của người vị thành niên có liên quan với gia đình. Kết quả điều tra cho thấy, 70% gia đình có thói quen cùng đọc sách với con cái, trong số gia đình có trẻ em từ 0-8 tuổi, số gia đình bình thường cùng đọc sách với con chiếm 70%, tăng 1,3% so với 68,7% của năm 2018. Phụ huynh trung bình mỗi ngày cùng đọc sách với con 24,98 phút, tăng 2,37 phút so với 22,61 phút của năm 2018.

Ngoài ra, khoảng 40% phụ huynh ít nhất dẫn con đi hiệu sách một lần trong vòng nửa năm, trong đó, hơn 30% phụ huynh sẽ dẫn con đi hiệu sách một lần trong vòng 3 tháng. Những con số này tất sẽ mang lại niềm tin cho các hiệu sách thực thể chịu tác động của dịch COVID-19.