Trung dược trong dưỡng sinh và điều trị thường ngày- Thuốc bổ âm

Phần lớn thuốc bổ âm đều vị cam, tính hàn, tính mát, chất nhuận, có công hiệu bổ âm, bổ dịch, nhuận táo, chủ yếu dùng cho chữa trị chứng âm hư dịch suy, ví dụ như phổi âm hư, vị âm hư, gan âm hư, thận âm hư, tim âm hư, v.v. Bên cạnh đó, tính hàn tính mát của thuốc bổ âm lại có thể loại bỏ chứng nhiệt do âm hư gây nên, cho nên đặc biệt thích hợp dùng cho những người âm hư kèm theo chứng nhiệt.

Ngọc trúc

Ngọc trúc là thân rễ của loài thực vật Ngọc trúc thuộc họ Bách hợp, vừa là thực phẩm lại là thuốc, có cả hai giá trị dinh dưỡng và y tế. Ngọc trúc vị cam, tính bình hòa, quy kinh lạc phổi và dạ dày.

Công hiệu: Tư âm nhuận phổi, sinh tân dưỡng vị.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng ho do phổi táo và ho do âm hư lao lực gây nên.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng lưỡi khô, miệng khô, tiêu khát do vị âm tổn thương gây nên.

--Ba là thích hợp dùng cho chữa trị chứng âm hư ngoại cảm.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Ngọc trúc sắc nước uống, mỗi lần từ 6-12 gam.

Bách hợp

Bách hợp là cánh của loài củ thực vật thuộc họ Bách hợp, vừa là thực phẩm lại là thuốc, có cả hai giá trị dinh dưỡng và y tế. Bách hợp vị cam, tính hơi hàn, quy kinh lạc phổi, tim và dạ dày.

Công hiệu: Dưỡng âm nhuận phổi, thanh tâm an thần.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng ho khan, ít đờm, khạc ra máu, họng khô, tiếng khàn do âm hư phổi táo kèm theo chứng nhiệt.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng mất ngủ, tim đập nhanh do âm hư kèm theo chứng nhiệt cùng chứng nội nhiệt do tim phổi âm hư gây nên.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Bách hợp sắc nước uống, mỗi lần từ 6-12 gam. Bách bợp tẩm mật Ong có tác dụng nhuận phổi tốt hơn.

Hoàng tinh

Hoàng tinh là thân rễ của loài thực vật Hoàng tinh (Hoàng tinh Vân Nam và Hoàng tinh nhiều hoa), vừa là thực phẩm lại là thuốc, có cả hai giá trị dinh dưỡng và y tế. Hoàng tinh vị cam, tính bình hòa, quy kinh lạc tỳ, phổi và thận.

Công hiệu: Bổ khí dưỡng âm, kiện tỳ, nhuận phổi, ích thận.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng âm hư phổi táo, ho khan ít đờm hoặc ho lâu ngày do phổi thận âm hư gây nên.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng mặt xanh xao, mệt mỏi đuối sức, miệng khô kém ăn, táo bón do tỳ khí và tỳ âm lưỡng hư gây nên.

--Ba là thích hợp dùng cho chữa trị chứng suy già trước tuổi như thận tinh suy nhược, chóng mặt hoa mắt, mỏi lưng nhức gối, râu tóc bạc sớm, v.v.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Hoàng tinh sắc nước uống, mỗi lần từ 9-15 gam.

Thạch hộc

Thạch hộc là thân của loài thực vật Thạch hộc thuộc họ Lan, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Thạch hộc vị cam, tính hơi hàn, quy kinh lạc vị và thận.

Công hiệu: Dưỡng vị sinh tân, tư âm trừ nhiệt, sáng mắt, cường tráng xương gối và thắt lưng.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng lưỡi khô, miệng khô do bệnh sốt thương tân hoặc vị âm không đủ và nội nhiệt tiêu khát.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị bệnh sốt do âm hư gây nên và sốt nhẹ nhưng không hạ thân nhiệt.

--Ba là thích hợp dùng cho chữa trị chứng nhìn vật và người không rõ, mỏi lưng nhức gối do thận hư gây nên.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Thạch hộc sắc nước uống, mỗi lần từ 10-15 gam, dùng Thạch hộc tươi nên từ 15-30 gam. Thạch hộc chất cứng, cần phải sắc trước các vị thuốc khác.