Trung dược trong dưỡng sinh và điều trị thường ngày- Thuốc bổ khí

Thuốc bổ khí vị cam, tính ôn hoặc vị cam, tính bình hòa là chính, chủ yếu quy kinh lạc tỳ và phổi, có tác dụng bổ khí các tạng phủ, đặc biệt có công hiệu nổi bật trong bổ khí tỳ và khí phổi, thích hợp dùng cho chữa trị các chứng tỳ khí hư, đuối sức, biếng ăn, trướng bụng chứng hư, phân loãng, phù nề, lòi hậu môn, sa các tạng phủ, phổi khí hư, hơi thở ngắn, lười nói, tiếng nhỏ, hen suyễn, dễ ra mồ hôi v.v.

*Nhân sâm

Nhân sâm là rễ hoặc thân rễ của loài thực vật thuộc họ Ngũ gia bì (Araliaceae), là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Nhân sâm vị cam, hơi đắng, tính hơi ôn, quy kinh lạc tỳ và phổi.

Công hiệu: Đại bổ nguyên khí, bổ tỳ ích phổi, sinh tân giải khát, an thần ích trí.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng khí hư dục thoát, mạch vi dục tuyệt.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng kém ăn, buồn nôn, tiêu chảy do tỳ khí hư nhược gây nên.

--Ba là thích hợp dùng cho chữa trị chứng hơi thở ngắn, mạch hư tự ra mồ hôi do phổi khí hư nhược gây nên.

--Bốn là thích hợp dùng cho chữa trị chứng khát nước do bệnh sốt thương tân dịch gây nên và bệnh tiểu đường.

--Năm là tích hợp dùng cho chữa trị chứng khí huyết hư nhược, tâm thần bất định, mất ngủ, hay nằm mơ, dễ quên.

Cách dùng và liều lượng: Đun nước uống, mỗi lần từ 5-10 gam; trường hợp nặng, mỗi lần có thể tăng thêm liều lượng từ 15-30 gam. Đun bằng lửa nhỏ, dùng thuốc nước pha với nước đun sôi uống; trường hợp dùng Nhân sâm dạng bột, mỗi lần từ 1,5-2 gam.

Các phần phụ của Nhân sâm

1. Lá Nhân sâm: Là lá của loài thực vật thuộc họ Ngũ gia bì, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Lá Nhân sâm vị đắng, vị cam, tính hàn, quy kinh lạc phổi và dạ dày, có công hiệu bổ khí, ích phổi, chống nắng, sinh tân, thích hợp dùng cho các chứng ho do khí hư gây nên, thử nhiệt buồn bực, thương tân khát nước, đầu óc không tỉnh táo, mắt mờ, đuối sức. Dùng lá Nhân sâm sắc nước uống, mỗi lần từ 3-9 gam, kiêng dùng chung với Lê Lô.

2. Quả Nhân sâm: Là quả của loài thực vật thuộc họ Ngũ gia bì, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Quả Nhân sâm vị cam, tính bình hòa, quy kinh lạc tỳ và phổi, có công hiệu bổ khí, tăng cường sức khỏe, trì hoãn lão hóa, thích hợp dùng cho các chứng cơ thể hư nhược, đuối sức, chóng mặt, mất ngủ, tức ngực, hơi thở ngắn. Dùng quả Nhân sâm sắc nước uống, mỗi lần từ 3-10 gam; cũng có thể chiết xuất thành phần saponin từ lá bào chế thành dạng viên.