Hội hát dân tộc Choang

"Hội hát" là một hình thức người dân tộc Choang tổ chức hoạt động ca hát tập thể trong ngày lễ tết vào thời gian, địa điểm cố định. Phàm là khu vực tập trung cư trú tương đối lớn của dân tộc Choang đều có hội hát, thời gian tổ chức hội hát chủ yếu vào mùa xuân và mùa thu. Hội hát mùa xuân thường được tổ chức vào giữa tháng 3 và tháng 4, mồng 3-3 âm lịch được chọn làm ngày tổ chức nhiều nhất; hội hát mùa thu tập trung vào tháng 8, tháng 9 âm lịch, tết Trung Thu được xem là ngày lý tưởng nhất. Địa điểm tổ chức hội hát mỗi nơi một khác, nhưng hội hát mỗi nơi thường đều tổ chức tại một địa điểm tương đối cố định.

Hội hát bắt nguồn từ hoạt động ca múa mang tính tế lễ thời bộ lạc thị tộc, cùng với sự phát triển của xã hội, ca múa tập thể mang tính nghi lễ nguyên thủy này đã chuyển từ "hình thức giải trí của thần linh" sang "hình thức giải trí của con người", từ "múa hóa" phát triển theo hướng "hát hóa", từ đó hình thành hoạt động hội hát mang tính tập thể. Hội hát mang tính tượng trưng và có sức đoàn kết đặc biệt, có ảnh hưởng sâu xa tới mỗi một thành viên, mỗi một gia đình của dân tộc Choang.

Cái hồn của hội hát là thanh niên nam nữ giao duyên qua lời ca tiếng hát, thi hát và thưởng thức bài hát, ngoài ra còn có các hoạt động văn hóa giải trí như kịch, khúc nghệ, thể thao... Hội hát là thể tải tự nhiên của văn hoá dân ca dân tộc Choang, có vai trò quan trọng đối với sự sản sinh, kế thừa và phát triển của các loại dân ca truyền thống dân tộc Choang. Đồng thời hội hát lại là kho báu văn học dân gian dân tộc Choang, có giá trị quan trọng đối với việc tìm hiểu và nghiên cứu cuộc sống xã hội cổ dân tộc Choang. Hội hát còn là nơi để đông đảo quần chúng đặt biệt là thanh niên học dân ca và trổ tài ca hát, đáp ứng nhu cầu tâm lý yêu thích dân ca, tư duy chất thơ của thanh niên.

Cùng với nhịp bước hiện đại hóa ngày một nhanh chóng, văn hoá truyền thống dân tộc dân gian bị tác động nghiêm trọng, hoạt động hội hát cũng giảm dần. Không ít hội hát đã bị mai một do không có ca sĩ trung niên hoặc thanh niên tham gia và kế thừa các ca sĩ kỳ cựu sau khi đã giải nghệ. Cần phải nhanh chóng áp dụng biện pháp để cứu vãn và bảo tồn phong tục dân tộc truyền thống lâu đời này.