Bạn có định sinh con thứ hai không?

HV: Các bạn thân mến, gần đây người dân Trung Quốc thịnh hành một câu chào hỏi cửa miệng: "Anh chị có định sinh con thứ hai không"? Bởi vì kể từ Hội nghị Trung ương 5 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 18 đề xuất thực thi toàn diện chính sách cho phép mỗi cặp vợ chồng được sinh hai con đến nay, những vấn đề liên quan đến việc liệu có nên sinh con thứ hai không đã thu hút sự quan tâm rộng rãi của người dân. Trong chương trình Trung Quốc ngày nay kỳ này, chúng ta sẽ cùng trò chuyện về câu chuyện nóng hổi này.

Không biết các bạn có để ý đến không? Kể từ khi Hội nghị Trung ương 5 đưa ra Chính sách cho phép mỗi cặp vợ chồng sinh hai con thì dường như đã khuấy động dư luận Trung Quốc, rất nhiều thông tin, câu chuyện tiếu lâm liên quan đều được phát rộng rãi trên mạng xã hội, có điều rất thú vị là, ngay sau khi đưa ra chính sách này, thì các loại cổ phiếu về nhà máy sản xuất sữa và công ty bất động sản lập tức tăng giá mạnh, ngay cả Giám đốc Công ty Đi-xnây-len còn gửi lời cảm ơn chính sách này của Trung Quốc, v.v., đủ để biết chính sách này sẽ có ảnh hưởng thế nào đối với đời sống xã hội của Trung Quốc.

SH: Vâng. Trong buổi họp báo Văn phòng Báo chí Quốc vụ viện Trung Quốc diễn ra ngày 10/11, Phó Chủ nghiệm Ủy ban Y tế và Kế hoạch hoá gia đình Trung Quốc Vương Bồi An cho biết, qua điều tra được biết, những người đã kết hôn trong độ tuổi từ 20-44, số con cái lý tưởng trung bình là 1,93, sau khi thực thi chính sách cho phép sinh hai con thì có thể đáp ứng nhu cầu sinh đẻ của phần lớn người dân. Qua thống kê được biết, trong 140 triệu phụ nữ đã lấy chống mà đã có một con, có hơn 50 triệu người có thể sinh con thứ hai theo chính sách sinh đẻ hiện nay, sau khi thực thi chính sách cho phép sinh hai con, thì sẽ có thêm hơn 90 triệu người có thể sinh con thứ hai.

TT: Ủy ban Y tế và Kế hoạch hóa gia đình Trung Quốc dự báo, sau khi thực hiện toàn diện chính sách sinh hai con, dân số của Trung Quốc sẽ cho thấy rõ tăng nhanh trong thời gian ngắn, mức độ sinh sản sẽ tăng, số con thứ hai tăng mới tập trung ở các thành phố và thị trấn, chiếm 76% cả nước; mức tăng trong tổng dân số cả nước không lớn, đến năm 2029 sẽ đạt đến 1.45 tỷ người. Ông Vương Bội An cho biết, dự báo đến nă 2050, Trung Quốc có khả năng tăng thêm khoảng 34 triệu lao động, kết cấu tuổi lao động sẽ được cải thiện.

"Đến năm 2050, dân số già sẽ chiếm phần lớn trong tổng dân số, sẽ giảm 2% so với việc không điều chỉnh chính sách, ở một mức độ nào đó, sẽ làm giảm đi quá trình dân số già hóa.

HV: Tuy rằng sau khi điều chỉnh chính sách, dự kiến sẽ tăng thêm 90 triệu người có thể sinh hai con, nhưng số người có thể lựa chọn sinh con thứ hai sẽ ít hơn con số này.

"Tuy rằng là có 90 triệu người, nhưng trong 90 triệu người đó có một số người không muốn sinh con thứ hai nữa, có một số người muốn sinh, nhưng điều kiện lại không cho phép, không thể sinh đẻ được nữa. Trong 90 triệu người ấy, có 28% sẽ sinh, thì sẽ tính ra một con số, con số này là hơn 20 triệu. Thực hiện toàn diện chính sách cho phép sinh hai con cũng không phải là toàn bộ sẽ tập trung sinh con trong 5 năm này, có vài triệu người sẽ lùi lại kế hoạch sinh đẻ, và sẽ sinh đẻ dần dần trong những năm tiếp theo, chẳng hạn như các bạn ít tuổi hơn sẽ lùi lại kế hoạch sinh đẻ theo tình hình kinh tế, công việc v.v.."

SH: Đối với thời gian biểu chính xác việc thực thi chính sách sinh đẻ hai con trong cả nước mà mọi người cùng quan tâm, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Y tế và Kế hoạch hoá gia đình Vương Bồi An cho biết, chính sách này sẽ bắt đầu sau khi Quốc hội sử đổi các bộ luật liên quan:

" Mọi người đều biết, trong Luật Dân số và Kế hoạch hoá gia đình chưa có quy định như vậy, chưa có những quy định cho phép sinh đẻ toàn diện, cho nên cần bộ Luật Dân số và Kế hoạch hoá gia đình" và những biện pháp đồng bộ liên quan do Quốc hội ấn định, sau đó các địa phương sẽ tổ chức thực thi theo pháp luật. Ngày Quốc hội thông qua bộ luật sửa đổi, thì cũng là ngày bắt đầu thực thi chính sách".

TT: Cở mở toàn diện chính sách sinh hai con là sự điều chỉnh quan trọng trong chính sách sinh đẻ kế hoạch của Trung Quốc. Có quan điểm cho rằng, Trung Quốc nên hủy bỏ toàn diện chính sách hạn chế sinh đẻ nhằm ứng phó với vấn đề dân số già hóa ngày càng trầm trọng hiện nay. Về việc này, ông Vương Bội An cho biết, dân số đông là tình hình cơ bản của Trung Quốc, quốc sách cơ bản về sinh đẻ kế hoạch cần phải kiên trì. Sự phát triển và thay đổi của dân số và kinh tế - xã hội, sự hoàn thiện điều chỉnh chính sách sinh đẻ kế hoạch đã tạo ra nội hàm mới cho quốc sách cơ bản về sinh đẻ kế hoạch.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển đô thị và nhân khẩu thành phố Thượng Hải Chu Hải Vượng cho biết:

"Từ phạm vi cả nước cho thấy, mỗi gia đình ở Trung Quốc bình quân sinh 1,5 con, từ phạm vi trên thế giới mà nói, đây có thể là nước có tỷ lệ sinh con tương đối thấp. Theo tiêu chuẩn quốc tế, đối với thế hệ trước và thế hệ sau mà nói, sinh 2,1 con mới duy trì được sự cân bằng, do vậy, Trung Quốc lúc này đưa ra chính sách này là rất kịp thời".

HV: Sau khi thực hiện toàn diện chính sách sinh hai con, làm thế nào giải quyết các vấn đề như "có đủ điều kinh tế kiện sinh đẻ, có năng lực sinh đẻ, đẻ con khỏe" là tiêu điểm quan tâm của xã hội. Trước vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Y tế và Kế hoạch hóa gia đình Vương Bồi An cho biết, sự thách thức có thể dự kiến bao gồm sức ép dịch vụ công như bảo vệ sức khỏe cho phụ nữ và trẻ em, nhà trẻ, giáo dục v.v., gia tăng, trong thời gian ngắn, mâu thuẫn cung cầu của các thành phố lớn và thành phố trung tâm ngày càng gay gắt. Đặc biệt là phụ nữ mang thai và sản phụ cao tuổi gia tăng, nhiệm vụ bảo vệ phụ nữ và trẻ em nặng nề. Phụ nữ tìm việc làm sẽ khó hơn, kỳ thị giới tính trong việc làm có thể sẽ nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, ông cho biết, cơ quan hữu quan sẽ làm tốt công tác chính sách đồng bộ để giải quyết hữu hiệu những vấn đề này.

SH: Đối với những người dân bình thường mà nói, "đẻ hay không đẻ" đã trở thành sự lựa chọn khó khăn. Điều tra cho thấy, tổng số người có ý muốn sinh con thứ hai khá nhiều, nhưng tổng số người không muốn sinh con thứ hai cũng khá nhiều. Thế nhưng, yếu tố cá nhân, yếu tố gia đình cũng như yếu tố xã hội cũng phải kết hợp với nhau, mỗi một người đều có có nhìn nhận của mình. Sau đây, chúng ta nghe đoạn ghi âm nhận xét về "chính sách cho phép sinh con thứ hai" của một số người dân.

TT: "Tôi cũng muốn sinh con thứ hai, bởi vì chỉ có một đứa thì rất cô đơn, nếu có thêm một đứa để làm bạn thì tốt hơn biết bao".

"Tôi nghĩ rằng tôi sẽ không sinh con thứ hai, chỉ sinh một đứa là đủ, bởi vì sinh con thứ hai sẽ có áp lực tương đối lớn".

"Tôi là con một, tôi còn phải phụng dưỡng 4 người già, nếu cùng lúc nuôi thêm 2 đứa trẻ, áp lực của tôi sẽ rất lớn. Nhưng đối với thế hệ sau mà nói, nếu chúng có anh chị em thì tốt hơn nhiều, đối với thế hệ chúng tôi mà nói, thì tương đối mệt".

"Chúng tôi cho rằng việc đưa ra chính sách sinh hai con, cũng nên cần đưa ra những chính sách liên quan đối với đứa trẻ, ví dụ như phúc lợi, giáo dục, an toàn thực phẩm, .v.v..".

SH: Năm 2013, Trung Quốc đã nới lỏng một số điều kiện hạn chế trong chính sách về con một trong gia đình, cho phép một trong hai vợ chồng là con một trong gia đình cho phép sinh hai con. Nhưng rất nhiều cặp vợ chồng phù hợp điều kiện này không muốn sinh hai con, họ cho biết trong xã hội cạnh tranh quyết liệt, chi phí nuôi con cao, sức ép lớn. Sau hơn 30 năm chính sách mỗi gia đình chỉ được phép sinh một con, bất kể bạn hay không muốn, đều đã thay đổi quan niệm sinh đẻ của vài thế hệ. Khi mọi người đã chấp nhận quan niệm "sinh một con tốt", giờ lại cho phép mọi người sinh hai con, thì e rằng chắc mọi người chưa sẵn sàng đón nhận.

HV: Các chuyên gia cho rằng, muốn thực hiện mục tiêu thúc đẩy dân số phát triển cân đối lâu dài, trong khi điều chỉnh hoàn thiện chính sách sinh đẻ, cũng cần phải nghiên cứu ban hành chính sách phát triển kinh tế, xã hội và gia đình đồng bộ, loại bỏ mối lo ngại của người dân, khiến chính sách sinh đẻ có thể phát huy vai trò tốt hơn. Từ quan niệm nối dòng tông đường trước thi thực thi kế hoạch hóa gia đình đến sinh 1 con để nuôi dạy tốt, quan niệm sinh đẻ của người dân Trung Quốc đã thay đổi to lớn, việc thực thi toàn diện chính sách cho phép sinh hai con sẽ có lợi cho cung cấp nguồn nhân lực tố chất cao hơn cho sự phát triển của kinh tế Trung Quốc.