Có nên bỏ hàng chục nghìn Nhân dân tệ cho con học trường mẫu giáo không?

Tại Bắc Kinh, học phí của nhiều trường mầm non tư thục từ 70 nghìn đến 147 nghìn Nhân dân tệ; Tại Thiên Tân, Trường mẫu giáo quốc tế Hoa Lan ở quận Nam Khai, học phí năm đầu tiên của lớp song ngữ lên tới 82 nghìn 660 Nhân dân tệ. Nhân viên công tác của trường này cho biết: "Học phí của trường chúng tôi hầu như năm nào cũng tăng"; Tại Vũ Hán, Trường mẫu giáo Đằng Tuấn Vũ Hán quốc tế Oxford Anh, nếu gửi trẻ nội trú cả tuần thì phải mất 10 nghìn 600 Nhân dân tệ/tháng. Người phụ trách tuyển sinh của trường này cho biết, sau khi điều chỉnh giáo viên, học phí càng cao hơn, "nếu gửi trẻ nội trú cả năm thì học phí khoảng 120 nghìn đến 150 nghìn Nhân dân tệ/năm", khoản tiền này chưa bao gồm chi phí chăn gối, quần áo đồng phục, giáo trình và xe đưa đón; Tại các thành phố Trường Sa, Nam Kinh, v.v. đều đã xuất hiện nhà tường mẫu giáo tư thục với mức phí khoảng 100 nghìn tệ.

Có cư dân mạng bày tỏ hâm mộ, nhưng cũng có người thắc mắc, rút cuộc có cần chi một khoản tiền lớn như vậy để cho con học tường mầm non "danh tiếng" không? Trường mẫu giáo "thu phí khủng" không đồng nghĩa với việc có thể giúp trẻ phát triển toàn diện, không cẩn thận có thể còn gây rối loạn nhận thức của trẻ. Bạn có nhận xét gì về vấn đề này? Hoan nghênh quý vị và các bạn đón nghe chương trình "Lăng kính cuộc sống", địa chỉ hòm thư của chúng tôi là: vie@cri.com.cn

Ａ：Các bạn thân mến, "Hai kỳ họp" hàng năm của Trung Quốc đã bế mạc tại Bắc Kinh, chủ đề thảo luận hôm nay là: Giáo dục mầm non, một trong những vấn đề mà các Đại biểu Quốc hội và Ủy viên Chính hiệp của "Hai kỳ họp" năm nay khá quan tâm.

Ｂ：Vâng, hiện nay vật giá leo thang, chi phí giáo dục mầm non cũng ngày càng tăng. Gần đây, một trường mẫu giáo ở tỉnh Chiết Giang đã công bố học phí lên tới 70 nghìn tệ/năm, thông tin này đã thu hút sự quan tâm và chú ý của đông đảo cư dân mạng. Anh có nghe nói vấn đề này không ạ?

C：Vâng, hiện nay có người nói đùa rằng: "Học phí vườn trẻ ở Trung Quốc thậm chí cao hơn trường đại học". Đương nhiên, học phí vườn trẻ hàng chục nghìn Nhân dân tệ nói trên là chỉ vườn trẻ tư thục, học phí vườn trẻ công không cao lắm, khoảng 10 nghìn Nhân dân tệ/năm, đương nhiên học phí này đã ngang với học phí của phần lớn các trường đại học rồi.

A：Như vậy vẫn hơi cao, hơn nữa trường mẫu giáo công lập lại không thể đáp ứng được nhu cầu, mà điều kiện lại không được tốt, chính điều này đã khiến nhiều phụ huynh lựa chọn những trường mẫu giáo tư thục có mức học phí cao ngất ngưởng. Nhưng theo cá nhân LQ thì sự phát triển não bộ của trẻ trước 3 tuổi là rất quan trọng, bất kể là trường mẫu giáo, hay nhà trẻ đều không thể thay thế được vai trò của cha mẹ. Có phải không LT?

B：Một cuộc điều tra trường mẫu giáo của "Tuần san Kinh tế Trung Quốc" cho thấy, những nhà trẻ thu phí cao "ngất ngưởng" ở Trung Quốc, thậm chí ở Bắc Kinh có những trường thu học phí lên tới hơn 100 nghìn Nhân dân tệ/năm. Thực ra, không chỉ riêng trường mầm non, rất nhiều phụ huynh Trung Quốc đã bỏ ra cả đống tiền cho con đến các lớp học cho trẻ dưới 6 tuổi. Tất nhiên, một nguyên nhân chính là vì họ cho rằng đây là thời kỳ phát triển trí não tốt nhất của trẻ, không thể để con mình thua con người khác từ "vạch xuất phát". Anh có nhận xét gì về vấn đề này?

C：Thực ra, việc nghiên cứu về môn sinh học thần kinh đã sớm cho thấy, 3 năm đầu trong cuộc đời con người rất quan trọng đối với sự phát triển của thần kinh não bộ. Trong khi đó, bất kể là môi trường sinh lý hay là môi trường tình cảm đều rất then chốt. Vậy môi trường sinh lý là gì? La Thành xin nêu một ví dụ, nếu trẻ em tiếp xúc nhiều chất Ni-cô-tin và rượu, sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thần kinh não bộ. Cho nên, phải đặt nền tảng từ ăn uống dinh dưỡng. Tình cảm yêu thương của phụ huynh dành cho trẻ em cũng ảnh hưởng lớn đối với sự phát triển thần kinh não bộ của trẻ, hơn nữa sự yêu thương và chăm sóc của phụ huynh đối với trẻ em không gì có thể thay thế được.

A：LT nói rất có lý. Vậy thì đi mẫu giáo có tác dụng không? Tất nhiên là có. Tiếp thu giáo dục ở độ tuổi mẫu giáo có tác dụng rất tốt đối với việc phát triển khả năng ngôn ngữ và khả năng nhận biết trong thời kỳ đầu của trẻ. Nhưng phải dưới tiền đề là cô nuôi dạy trẻ phải chăm sóc và dạy dỗ các cháu một cách có hệ thống, tiến hành giao lưu tương tác với trẻ. Hiệp hội Đánh giá thành quả giáo dục quốc tế đã từng nghiên cứu về giáo dục mầm non đối với 17 nước và khu vực. Có một số kết quả rất thú vị, chẳng hạn như, ở tất cả các nước, trẻ em khi lên 4 tuổi bắt đầu vào học ở những trường mẫu giáo chủ yếu là tự do vui chơi, đến khi 7 tuổi, thì thành tích văn hóa ngôn ngữ cao hơn nhiều so với những đứa trẻ cùng lứa tuổi học ở những trường mẫu giáo cho học toán, học viết chữ trước. Trong khi đó, trình độ văn hóa của các cô nuôi dạy trẻ đã thể hiện sự tương quan đối với trình độ ngôn ngữ của trẻ 7 tuổi, mà không liên quan gì lắm đối với việc lớp lớn hay lớp bé, số lượng giáo trình và chủng loại. Còn về khả năng nhận biết thì trẻ em 4 tuổi học ở những trường chủ yếu là vui chơi thoải mái, thường xuyên trao đổi với người lớn càng nhiều, thì khi 7 tuổi trình độ nhận biết của bé lại càng cao. Còn ở những trường mẫu giáo hoạt động tự do ít thì ngược lại.

B：Thế nhưng, phong trào tiểu học hoá trường mẫu giáo dường như không thể "phanh" lại. Một vai trò quan trọng của trường mẫu giáo là để các em có thể chuyển sang giáo dục tiểu học một cách ổn định. Thế nhưng, tìm một trường mẫu giáo đạt tiêu chuẩn và có trách nhiệm quả là một việc không dễ dàng. Các bậc phụ huynh cho rằng, trường mẫu giáo thu phí "khủng" thì an toàn, có trách nhiệm nên tốn bao nhiêu tiền cũng "ok". Vấn đề an toàn là điều đầu tiên các phụ huynh cho con học ở các trường mầm non có học phí "khủng" quan tâm. Nhà trường sử dụng thẻ từ IC, hơn nữa người đến đón trẻ phải đối chiếu ảnh. Tiếp đến là vấn đề trách nhiệm, ngày đầu tiên phụ huynh đến đón con sẽ nhận được một tờ giấy ghi chi tiết "Một ngày đi đại tiện mấy lần, tiểu tiện mấy lần, có ngủ trưa không, có tiến bộ về mặt nào, cần phải nhắc nhở điều gì,... Tôi được nắm được tất cả tình hình của con, nên rất yên tâm".

C：Vâng, đúng vậy. Ngoài ra, vấn đề an ninh cũng khiến mọi người lo ngại. Cá biệt vụ bạo lực xảy ra ở vườn trẻ gây tác động không nhỏ về mặt tâm lý đối với phụ huynh. Ngoài ra, còn tồn tại một số lo ngại như chấn thương bất ngờ, an toàn thực phẩm v.v. Cho nên, các thông tin trước đây cho thấy, phụ huynh không yên tâm đối với vườn trẻ "cấp bậc thấp".

A：Vậy thì, lo lắng của các phụ huynh liệu có phải là thừa không? Sau đây, chúng ta tạm nghỉ đôi phút cùng thưởng thức ca khúc: Thời gian đi đâu hết rồi, một bài hát gần đây rất thịnh hành ở TQ. Sau đó chúng ta sẽ tiếp tục thảo luận.

Lời ca có đoạn: Thời gian đi đâu hết rồi, còn chưa được cảm nhận niềm vui của tuổi trẻ thì đã già, một đời nuôi dạy con cái, trong đầu óc chỉ vang vọng tiếng khóc và nụ cười của con.

A：Mời quý vị và các bạn tiếp tục đến với tiết mục "Lăng kính cuộc sống". Qua thảo luận ở trên, vậy thì, liệu những lo lắng của các phụ huynh có phải thừa không? Không hề thừa. Những năm gần đây, đã xảy ra rất nhiều vụ trẻ em chết ngạt do bị bỏ quên trong xe nhà trường. LQ xin lấy một ví dụ, cách đây không lâu, một bé trai ở Tế Nam tử vong do bị cửa xếp của trường mẫu giáo kẹp vào đầu, vấn đề an toàn ở trường mẫu giáo đã gây nên sự bàn luận sôi nổi ở địa phương. Sau đó, phóng viên địa phương đã đi tìm hiểu tình bảo vệ an toàn qua hệ thống giám sát ca-mê-ra của các trường mẫu giáo.

B：Đúng như ý kiến của rất nhiều phụ huynh, điều kiện trường mầm non công lập của Trung Quốc rất tốt, nhưng rất khó vào. Nên một số phụ huynh có nhu cầu khá cao thì sẽ chuyển sang những trường tư thục có dịch vụ "chất lượng cao". Bỏ tiền để được "yên tâm", cũng là việc dễ hiểu. Nên những trường mẫu giáo này đương nhiên sẽ "nước lên thì thuyền cũng lên". Điều đáng nói nhất là, giáo dục mầm non chất lượng cao có ý nghĩa quan trọng đối với nhóm người yếu thế, điều này cũng chính là khuyết điểm của các trường mẫu giáo công lập hiện nay. Anh thấy có đúng không?

C：Chính vì vậy, giáo dục mầm non cũng là sự hỗ trợ đối với cộng đồng yếu thế, càng khao khát công bằng giáo dục. Bởi trong thời kỳ mầm non, trẻ em trưởng thành rất nhanh, và sự ảnh hưởng trong thời kỳ này sẽ xuyên suốt cả cuộc đời các em, trong khi đó, trong thời kỳ này trẻ em lại yếu đuối nhất, sự ảnh hưởng mang tính phá hủy bởi các nhân tố nghèo nàn, bạo lực, bị phớt lờ v.v. thường hay gây nên hậu quả không thể cứu vãn. Việc can dự sớm sẽ cho trẻ em có càng nhiều cơ hội thoát khỏi nghèo nàn, đầu tư ít, hiệu quả cao, rất có ý nghĩa. Vấn đề bức xúc hiện nay là vấn đề giáo dục mầm non đang bị coi nhẹ.

A：Thực ra, vấn đề giáo dục mầm non đối với những trẻ em sinh ra trong gia đình nghèo hay cộng đồng yếu thế cần sự đầu tư khác với trẻ em sinh ra trong gia đình khá giả, chất lượng giáo dục trước khi vào lớp một của rất nhiều trẻ em sinh ra trong những gia đình nghèo hoặc những gia đình bình thường thường là không cao. Đây cũng là do vấn đề đầu tư không đủ. Theo ước tính "Thống kê kinh phí giáo dục của TQ năm 2013", đầu tư ngân sách các cấp chỉ chiếm 3,1% doanh thu của các trường mẫu giáo tư thục. Trong khi đó, các trường này lại phải gánh vác công tác giáo dục mầm non cho hơn một nửa số trẻ em trong cả nước, mà đây chỉ là tình hình tổng thể, tình hình ở nông thôn còn kém hơn. Qua sự phân tích ở trên, chúng ta có thể thấy, những gia đình tương đối khá giả lại có nhu cầu về giáo dục an toàn, đáng tin cậy và có trách nhiệm, nhưng những trường mẫu giáo bình thường thì không đáp ứng được những nhu cầu này.

C：Mọi người thường hay bàn luận vườn trẻ nên thị trường hóa hay công hữu hóa, được coi là một phần trong dịch vụ công cộng Chính phủ cung cấp cho xã hội. Đối với việc này, UNESCO có một kết luận là, tư nhân tham gia theo phương thức thị trường có thể đảm bảo dịch vụ giáo dục phát huy vai trò hiệu quả hơn. Nhưng thực tế chứng minh, biện pháp đơn thuần dựa vào thị trường nhằm cải thiện trình độ dịch vụ giáo dục mầm non chỉ có lợi cho nhóm người đặc quyền có năng lực chi trả, Chính phủ phải bảo đảm trẻ em nghèo và yếu thế có cơ hội giáo dục bình đẳng qua biện pháp hỗ trợ huy động vốn.

B： Vì vậy, đối với những gia đình khá giả mà nói, cho con học ở trường mẫu giáo tư thục là sự lựa chọn khá tốt, nhưng phải thay đổi một số quan niệm, khiến trẻ thật sự được hưởng lợi, chứ không phải bỏ tiền ra chuốc lấy phiền phức. Điều bức xúc nhất là cung cấp trường mẫu giáo chất lượng cao cho các trẻ em gia đình nghèo.

A：Qua đó có thể thấy, cho con học ở những trường mẫu giáo "thu  phí khủng" cũng là một cách đầu tư giáo dục, không có gì đáng bàn. Chỉ có điều là, ở đây bao hàm một cách lý giải sai lầm đối với nội dung giáo dục mầm non, chỉ sợ có nhiều phụ huynh vừa mất tiền, mà con lại không được tiếp thu giáo dục chất lượng cao như mình mong muốn. Bên cạnh đó lại xuất hiện một vấn đề khác, đó là những trẻ em vốn cần được giáo dục mầm non chất lượng cao thì lại bị coi nhẹ.